یک راه عجیب برای تقویت حافظه: چوب بجوید!

خلیج فارس: جویدن مواد نسبتاً سفت، مانند چوب، با افزایش سطح یک آنتی اکسیدان طبیعی، قدرت مغز را تقویت می‌کند.

به گزارش«خلیج فارس» به نقل از فرارو، پژوهشی تأثیر جویدن مواد مختلف بر مغز را بررسی کرده است و دریافت که جویدن چوب، در مقایسه با آدامس، منجر به افزایش قابل‌توجهی در یک آنتی‌اکسیدان مغز به نام گلوتاتیون می‌شود. تحقیقات قبلی نشان داده بود عمل جویدن می‌تواند بر فعالیت مغز و جریان خون تأثیر بگذارد. این موضوع مهمی است، زیرا مغز برای عملکرد صحیح به یک منبع دائمی اکسیژن و مواد مغذی نیاز دارد و جریان خون سیستم انتقال این منابع ضروری است. برخی از مطالعات حتی نشان داده‌اند افرادی که مشکلات جویدن دارند، احتمالاً توانایی‌های شناختی ضعیف‌تری دارند.

با این حال، اینکه دقیقاً چه تغییرات متابولیکی در مغز هنگام جویدن باعث بهبود جریان خون می‌شود، نامشخص باقی مانده است. استرس اکسیداتیو اساساً آسیب سلول‌های مغزی است که توسط مولکول‌های مضری به نام گونه‌های اکسیژن فعال ایجاد می‌شود. تصور می‌شود که این نوع آسیب نقش مهمی در کاهش عملکرد مغز با افزایش سن ایفا می‌کند. مغز به خصوص در برابر استرس اکسیداتیو آسیب پذیر است. مغز برای محافظت از خود از آنتی اکسیدان‌ها استفاده می‌کند و یکی از مهم‌ترین آنها گلوتاتیون است. گلوتاتیون مانند محافظ سلول‌های مغز عمل می‌کند و گونه‌های مضر اکسیژن فعال را خنثی می‌کند. محققان در این مطالعه کنجکاو بودند که آیا جویدن و به طور خاص جویدن مواد با سختی‌های مختلف، می‌تواند بر سطوح این آنتی اکسیدان محافظ در مغز تأثیر بگذارد.

برای بررسی این مسائل، محققان ۵۲ دانشجوی سالم دانشگاهی در کره جنوبی را انتخاب کردند، سپس دانشجویان به دو گروه تقسیم شدند: یک گروه آدامس می‌جویدند و گروه دیگر چوب‌های کوچک چوبی شبیه چوب بستنی می‌جویدند. محققان مطمئن شدند که گروه‌ها از نظر سن، جنس و سطح تحصیلات مشابه هستند. قبل از شروع جویدن و دوباره پس از پنج دقیقه جویدن، محققان از یک تکنیک اسکن مغزی خاص به نام طیف‌سنجی تشدید مغناطیسی برای اندازه‌گیری سطوح گلوتاتیون در ناحیه خاصی از مغز به نام قشر سینگولیت قدامی استفاده کردند. این ناحیه مغز برای کنترل شناختی و فرآیند‌های تفکر مهم است. هم قبل و هم بعد از جلسه جویدن، همه شرکت‌کنندگان در یک تست شناختی برای ارزیابی جنبه‌های مختلف مهارت‌های تفکر از جمله حافظه، توجه، زبان و توانایی‌های بصری-فضایی شرکت کردند. این به محققان اجازه داد تا ببینند آیا تغییری در عملکرد شناختی مربوط به جویدن وجود دارد یا خیر.

پس از تجزیه و تحلیل داده‌ها، محققان به نتایج جالبی دست یافتند. در گروهی که چوب می‌جویدند، افزایش قابل توجهی در سطح گلوتاتیون پس از جویدن نسبت به قبل مشاهده کردند. این بدان معناست که به نظر می‌رسد جویدن چوب میزان این آنتی اکسیدان مهم را در آن ناحیه مغز افزایش می‌دهد. با این حال، در گروهی که آدامس جویدند، تغییر قابل توجهی در سطح گلوتاتیون پس از جویدن مشاهده نشد. در مرحله بعد، محققان رابطه بین تغییرات در سطح گلوتاتیون و عملکرد در تست‌های شناختی را بررسی کردند. آنها دریافتند که در گروه جویدن چوب، افزایش سطح گلوتاتیون به طور مثبتی با نمرات آزمون‌های حافظه فوری و حافظه داستانی مرتبط بود. این بدان معناست که شرکت کنندگانی که پس از جویدن چوب افزایش بیشتری در گلوتاتیون نشان دادند، در وظایف حافظه نیز بهتر عمل کردند.

جالب اینجاست که این رابطه در گروه آدامس جویدنی یافت نشد. هیچ ارتباطی بین تغییرات گلوتاتیون و عملکرد حافظه برای افرادی که آدامس می‌جویدند وجود نداشت. در اصل، به نظر می‌رسید جویدن چوب هم سطح آنتی اکسیدان مغز را افزایش می‌دهد و هم جنبه‌های خاصی از حافظه را بهبود می‌بخشد و به نظر می‌رسد این دو تغییر به هم مرتبط هستند. اما این مطالعه، مانند همه تحقیقات، دارای محدودیت‌هایی است که باید در نظر گرفته شود. اولاً، شرکت کنندگان همگی از دانشجویان جوان و سالم دانشگاه در دهه بیست سالگی بودند. مشخص نیست که آیا این یافته‌ها در افراد مسن یا در افراد مبتلا به بیماری یکسان باشند. مطالعات آینده باید طیف وسیع‌تری از سنین را شامل شود تا ببینند آیا اثرات جویدن بر گلوتاتیون و شناخت در طول عمر ثابت است یا خیر.

ثانیاً، این مطالعه فقط بر روی یک ناحیه خاص مغز، قشر سینگولیت قدامی متمرکز شد. در حالی که این منطقه برای تفکر مهم است، بررسی سایر نواحی مغز برای دریافت تصویر کامل‌تری از تأثیر جویدن بر مغز مفید خواهد بود. ثالثاً، دوره جویدن نسبتاً کوتاه بود، فقط پنج دقیقه. این امکان وجود دارد که مدت زمان جویدن طولانی‌تر یا الگو‌های مختلف جویدن، اثرات متفاوتی داشته باشد. همچنین، در حالی که این مطالعه تنها آدامس و چوب را مقایسه کرد و بافت دیگر می‌توانند تأثیر متفاوتی داشته باشند. تحقیقات آینده می‌تواند طیف گسترده‌تری از مواد جویدنی را بررسی کند و سعی کند سختی چیزی را که مردم می‌جوند به‌طور عینی اندازه‌گیری کند.