گوگل پلی

خلیج فارس:بعد از فراخوان دیروز عناصر تندرو برای راهپیمایی موتوری علیه رفع فیلترینگ واتس‌اپ و گوگل پلی و عدم استقبال از این رویداد، رضا رشیدپور (مجری مشهور) تصویری کنایه‌آمیز در واکنش به این ماجرا منتشر کرد.

منبع:برترین‌ها

خلیج فارس:ویدئویی از راهپیمایی موتوری برخی عناصر تندرو علیه رفع فیلترینگ واتس‌اپ و گوگل پلی را مشاهده کنید.

منبع:برترین‌ها

خلیج فارس: عصر دیروز، شورایعالی فضای مجازی رفع فیلتر دو پلتفرم اینترنتی گوگل‌پلی و واتساپ را تصویب کرد. این دو اپلیکیشن از ساعاتی پیش در دسترس کاربران قرار گرفت. البته ایران در فهرست تحریم گوگل‌پلی قرار دارد و کاربران سیستم عامل اندروید همچنان با محدودیت‌هایی در این حوزه مواجه هستند. اما در هر صورت، پلی استور گوگل دیگر در ایران فیلتر نیست. واتساپ نیز همچنان یک پیام‌رسان محسوب می‌شود و با تلگرام تفاوت زیادی دارد، اما پرکاربر است.

به گزارش«خلیج فارس» به نقل از فرارو، برخورد‌های متفاوتی با این اقدام که پیگیری یکی از وعده‌های اصلی مسعود پزشکیان بود رخ داد. برخی مانند رسانه‌های پایداری این اقدام را مورد تمسخر قرار دادند و برخی دیگر مانند رسانه‌های حامی پزشکیان، آن را قدمی کوچک دانستند که باید تداوم داشته باشد.

گام‌های پیش روی رئیس‌جمهور

فیلترینگ در ایران به مرور زمان، دامنه وسیعی پیدا کرد. بر اساس آمار Freedom House، ایران در سال ۲۰۲۴ در رتبه آزادی اینترنت با امتیاز ۱۲ بالاتر چین و میانمار ایستاد. پلتفرم‌های مختلفی در کشورمان مسدود شدند که جامعه درباره علت آن سوال‌های زیادی دارد. بعضی از این مسدودیت‌ها موقتی بودند و برخی دیگر سال‌ها ادامه پیدا کردند. البته این انسداد‌ها هیچ وقت به معنی قطع دسترسی مردم نبود. چرا که به موازات گسترش فیلترینگ، ابزار‌های دور زدن فیلترینگ نیز گسترش پیدا کردند. اوج همه‌گیری استفاده از وی‌پی‌ان‌ها به بعد از اعتراضات ۱۴۰۱ و فیلتر کردن اینستاگرام برمی‌گردد.

از سال ۱۳۷۷ که موضوع فیلترینگ به صورت موازی با ورود آرام اینترنت به ایران در دستور کار قرار گرفت، بسیاری سایت‌ها با محتوای غیراخلاقی و سیاسی از همان ابتدا مسدود شدند و به سیاهه آنان نیز اضافه می‌شد. حتی سایت‌هایی مانند یوتیوب، توئیتر و فیس‌بوک که کاربر محور بودند، اما محتوای سیاسی در آنها قرار داده می‌شد، مسدود شدند. اما از جایی به بعد، فیلترینگ در مقاطعی (پس از ۱۴۰۰) به نرم‌افزار‌هایی مانند لینکدین، دیکسورد یا پینترست رسید. حتی مرداد ۱۴۰۱ قابلیت Safe Search گوگل به صورت سراسری برای تمام کاربران اینترنت ایران به صورت پیشفرض فعال شد. جستجوی امن، قابلیتی است برای حذف محتوای نامناسب از نتایج ارائه شده توسط موتور‌های جست‌و‌جو که بیشتر برای کودکان و نوجوانان اعمال می‌شود.

مرور اظهارنظر‌ها و رصد شبکه‌های اجتماعی نشان می‌دهد که مردم سوالاتی جدی درباره منطق فیلترینگ دارند. از لحاظ اقتصادی، سه موضوع مافیای فیلترینگ، مافیای فروش فیلترشکن و تحمیل هزینه اضافی به خانواده‌ها برای دسترسی به اینترنت آزاد مد نظر قرار گرفته است. از لحاظ سیاسی، سوالات این است که چرا مقامات رسمی کشور در شبکه‌هایی حضور دارند که دسترسی آزاد به آنها برای مردم ناممکن است. از لحاظ اجتماعی، این سوال وجود داشته است که آیا ملت صغیر هستند که اینگونه باید برای آنها تصمیم‌گیری شود؟ آخرین محور نیز اپلیکیشن‌هایی است که برای مسدودیت انتخاب شده. منطق فیلتر کردن پلتفرم‌هایی مانند ساندکلاد یا پینترست هیچ وقت به جامعه ارائه یا از سوی آنان پذیرفته نشد.

گام اول از سوی مسعود پزشکیان با تمام موانع بوروکراتیک موجود برداشته شد. اما با توجه به انتظارات مردم و واکنش‌های اخیر بعد از آزادی استفاده از واتساپ و گوگل‌پلی در ایران، احتمالاً رفع فیلترینگ تا آخرین حد ممکن می‌تواند برای مردم راضی‌کننده باشد.
انتقادات به برنامه گام به گام

هنوز مشخص نیست که طرح گام به گام برای رفع فیلترینگ چه خواهد بود. در اخبار پراکنده‌ای که از این طرح بیرون آمده، تا کنون بیشتر طرح دوباره موضوع اینترنت طبقاتی مورد توجه قرار گرفته است. اینترنت اقشار یا طبقاتی، تا کنون چندبار مطرح شده و هر بار نیز با نقد و واکنش‌های تند مواجه شده است.

انتقاد بعدی که نسبت به این راهبرد شنیده می‌شود، اصل گام به گام بودن آن است. منتقدان می‌گویند چرا تصمیم فیلترینگ یک شبه گرفته می‌شود، اما رفع آن به این اقدامات پیچیده و در هم تنیده نیاز دارد.

منتقدان طرح گام به گام رفع فیلترینگ، الزاماً از جنبه ایجابی به موضوع نگاه نمی‌کنند. برخی نیرو‌های سیاسی و تاثیرگذار و همچنین رسانه‌ها، از همین گشایش نیز انتقاد کردند. روزنامه کیهان در ستون گفت‌وشنود شماره امروز خود نوشت:

«گفت: بیا و ببین مدعیان اصلاحات چه کف و سوتی می‌زنند و چه بزن و بکوبی راه انداخته‌اند؟

گفتم: چی شده؟ ناترازی برق حل شده و دیگه قرار نیست خاموشی داشته باشیم؟

گفت: برو بالاتر!

گفتم: قیمت دلار را کنترل کرده و پایین آورده‌اند؟

گفت: برو بالاتر!

گفتم: آلودگی هوا را برطرف کرده‌اند؟ تورم را کنترل کرده‌اند؟ قیمت کالا و خدمات را کاهش داده‌اند؟ …

گفت: مرد حسابی! این تصورات دم‌دستی چیه که تو داری؟ داستان خیلی بالاتر از این حرف‌هاست! از «واتساپ» و «گوگل پلی» رفع فیلتر کرده‌اند!

گفتم: ولی قرار بود مثل همه کشور‌های دیگر دنیا، ابتدا این سکو‌های اینترنتی (پلتفرم‌ها) را مدیریت کنند و سپس از آنها رفع فیلتر بشود، نه این که مدیریت فضای مجازی را به بیگانگان بسپارند!

گفت: تازه با افتخار گفته‌اند؛ این گام اول رفع فیلترینگ است و امیدواریم با قدرت ادامه پیدا کند!

گفتم: یارو به ملاقات مریض رفته بود و پرسید حالت چطوره؟ گفت؛ دیشب گردنم به شدت درد می‌کرد و تب شدیدی هم داشتم ولی حالا تبم قطع شده. یارو گفت؛ نگران نباش! امیدوارم امشب گردنت هم قطع بشه!»

خلیج فارس:جعفر محمدی – روز گذشته ، در عالی ترین سطح ممکن و در جلسه ای با حضور روسای 3 قوه، فرماندهان ارشد نیروهای مسلح ، وزرای دولت، تعدادی از نمایندگان مجلس و … تصمیم گرفته شده که از دو پلتفرم “واتساپ” و “گوگل پلی” رفع فیلتر شود.

این غصه ای بزرگ است که در کشور ما، مسائلی که در جهان امروز اصلاً مسأله نیستند، به بحران هایی تبدیل می شوند که هم ملت را رنجیده می کنند و هم برای حل شان، باید از هفت خان ها گذشت و بعد از لابی های فراوان سران مملکت را گرد هم آورد تا بلکه گرهی که می شد اصلاً نباشد و به دست باز می شد را با دندان باز کنند ؛ کما این که دیروز آن همه مقام لشکری و کشوری و مذهبی دور هم جمع شدند که چه کنند؟ از واتساپی که برای خرف زدن مردم با یکدیگر است و گوگل پلیی که برای دانلود اپلیکیشن است، رفع فیلتر کنند.
فارغ از این نکته غم انگیز، درباره تَرَکی که بر دیوار ضد مردمی فیلترینگ افتاده، چند نکته زیر قابل تأمل است:

1 – پزشکیان تا بدین جای کار، کوشیده است در مسیر وعده هایش حرکت کند: انتصابات فراجناحی، بهره مندی از ظرفیت های بانوان و اقوام ایرانی در مناصب مدیریتی، صادق بودن با مردم در ارائه گزارش های واقعی – و نه شعاری – از وضعیت کشور و از جمله ناترازی ها، ممانعت از اجرای قانون محفلی موسوم به عفاف و حجاب و کلید زدن رفع فیلترینگ.

همین که رئیس جمهورمان با مردم روراست و صادق است و می کوشد وعده هایش را عملی کند، بسیار مغتنم است.

2 – پزشکیان می توانست در مقولاتی مانند قانون عفاف و حجاب و فيلترينگ، چکشی عمل کند و مثلا به وزیر ارتباطات دستور دهد فورا دکمه رفع فیلتر را بزند و کار را تمام کند.

چنین رویکردی، البته به مذاق مردم بیشتر خوش می آمد ولی نکته اینجاست که ساختار هزارتوی سیاست در ایران، بسیار پیچیده تر از این حرف هاست و پزشکیان، این را خوب می داند.
او می داند که می تواند خیلی از کارها را ضرب الاجلی و به ضرب و زور “من رئیس جمهور هستم” انجام بدهد ولی رئیس جمهور ، به پاتک بعد از این تک نیز می اندیشد و از این رو می خواهد کار را ولو با صرف زمان بیشتر، درست تر و اصولی تر از آب دربیاورد. بنابراین می کوشد تا جایی که می تواند، مخالفان را نیز همراه کند تا دستکم، فردا روز، چوب لای چرخ نگذارند.

فرض کنید پزشکیان منفردا دستور رفع فیلترینگ می داد و قوای دیگر را به هیچ می انگاشت. در آن صورت آیا این امکان وجود نداشت که مثلا قوه قضاییه از سر تلافی و به دست یک بازپرس، فیلترینگ را برگرداند؟ و مگر همین تلگرام را برخلاف خواسته دولت روحانی، یک بازپرس با اشاره ای از بالا و با دو سطر حکم فیلتر نکرد؟

همین رفع فیلتر واتساپ و گوگل پلی را در نظر بگیرید. اکثر اعضای شورای عالی فضای مجازی، تا همین چندی پیش، موافق سرسخت فیلترینگ بودند و اگر پزشکیان با آنها تقابل می کرد، چون در اکثریت اند، می توانستند مصوبات دلخواه شان را علیه طرح های او نهایی کنند. اما پزشکیان ترجیح داد برغم فشار افکار عمومی برای تعجیل در رفع فیلترینگ، مخالفان را به صف موافقان بیاورد تا هم بتواند مصوبه رفع فیلترینگ بگیرد و هم از مخالفت های بعدی آنها جلوگیری کند تا فیلترینگ به این راحتی ها بازنگردد.
اگر فیلترینگ با تعجیل برداشته می شد و مدتی بعد برمی گشت خوب بود یا برداشته شدنش با تاخیر ولی بقای طولانی مدتش؟

بنابراین منصفانه باید گفت که آنچه پزشکیان انجام داد، مصداق کاملی از تدبیر یک “سیاستمدار واقف بر لایه های قدرت در ایران” است.

این توضیح به ویژه برای کسانی مفید است که به درستی می گویند اراده مردم در رای به رئیس جمهور متجلی شده و مردم، نه به شخص او که به رویکردها و وعده هایش رای داده اند. یکی وعده هایش هم رفع فیلترینگ بوده و باید به سرعت اجرا شود. این حرف کاملاً درستی است ولی در میدان سیاست ایران، رئیس جمهور چاره ای جز طرح و تدبیر و خنثی سازی نیروهای مخالف برای اجرای وعده هایش ندارد.
پزشکیان، وزیر دولت سیدمحمد خاتمی است و به چشم خود دیده که اجرای طرح های مصلحانه او، چقدر با اصطکاک مواجه می شد و مخالفانش، چقدر ناکامی برایش دولت و ملت به بار آوردند.

او این را هم می داند که مخالفان نسبت به زمان خاتمی، بسیار قوی تر هم شده اند؛ بنابراین دو راه را پیش روی خود می بیند: “درافتادن با آنها با چهره ای قهرمانانه، کسب موفقیت های مقطعی و سپس شکست کامل روند” یا “تعامل واقعگرایانه با آنها و همراه کردن ولو نسبی شان برای اصلاح گری و کاهش خطرات شان به منظور موفقیت های واقعی و دراز مدت” ؛ پزشکیان راه دوم را برگزیده است.

3 – مردم از یک سو نباید پشت رئیس جمهوری را که پیگیر اجرای وعده هایش هست خالی کنند و از دیگر سو، نباید از مطالبه تحقق کامل وعده ها، غافل شوند.

مادام که رئیس جمهور در مسیر مردم است، باید از او حمایت کرد و در برابر جریان کارشکن، ایستاد. معلق شدن اجرای قانون عفاف و حجاب و گام اول رفع فیلترینگ، دو نمونه موفق در این باره است.
اگر در این مدت، مردم در رسانه ها و شبکه های اجتماعی، صراحتا موضع گیری نمی کردند، رئیس جمهور چگونه می توانست به تنهایی در برابر لشکر مخالفان پرقدرت و ذی نفوذ و بعضا وقیح، بایستد و کار را در خط مقدم پیش ببرد؟

این حق مردم است که خواسته ها و مطالبات خود را ابراز کنند و نیکبختانه، رئیس جمهوری داریم که دستکم تا بدین جای کار، گوش شنوایی برای صدای مردم دارد و عزمی هم برای تحقق مطالبات شان.

4 – رفع فیلترینگ واتساپ و گوگل پلی، زمانی به ذائقه مردم خوش خواهد نشست که گام نخست پروژه آزادسازی اینترنت ایران باشد نه اقدامی حداقلی و نمادین که باعث شود اصل ماجرا فراموش شود یا به تاخیر بیفتد.

هم اکنون پلتفرم های پر کاربر در ایران مانند اینستاگرام، تلگرام و یوتیوب همچنان فیلتر هستند و مردم همانند گذشته ناگزیرند روی گوشی های خود فیلترشکن داشته باشند که مضراتش بر همگان آشکار است. «رفع فلیتر از پلتفرم های پر کاربر» و نیز «افزایش سرعت اینترنت» ، دو بال اصلی پروژه مردمی آزادی سازی اینترنت است که انتظار می رود رئیس جمهوری که گردنش را در گرو وعده هایش گذاشته، آنها را پیگیری کند.

5 – برخی برای به حاشیه بردن رفع فیلترینگ، مباحث اقتصادی را پیش می کشند و می گویند در حالی که قیمت دلار در حال پیشروی است، رفع فیلترینگ چه محلی از اعراب دارد؟
همین ها، وقتی شب و روز تلاش می کنند برای ابلاغ و اجرای قانون محفلی عفاف و حجاب، یاد اقتصاد مردم نمی افتند ولی وقتی قرار می شود با رفع فیلترینگ، لااقل در بخشی از زندگی مردم، اندکی حال خوب ایجاد شود، بی قرار سفره مردم می شوند!

باید گفت که هم باید فیلترینگ بی منطق کنونی برداشته شود و هم دولت تدبیری برای اوضاع اقتصادی مردم و نیز ارزش پول ملی داشته باشد. هیچ کدام هم جای دیگری را نمی گیرد و هر دو لازم است. همان طور که رفع فیلترینگ، شایسته حمایت است، عدم حل مشکلات اقتصادی نیز بایسته نقد تند و صریح دولت است.

پس حامیان فیلترینگ و فیلترشکن فروش ها که سال هاست خون مردم را در شیشه کرده اند، پول شان را به غارت برده اند و اکنون از قریب الوقوع بودن برچیده شدن کار و کاسبی سیاه شان زهره ترک شده اند، ادای آدم های نگران برای سفره مردم را درنیاورند که اصلاً بهشان نمی آید!

بعد از تحریر:
اگر سعید جلیلی رئیس جمهور می شد، اکنون در فضای عمومی شاهد برخوردهای شدید با زنان و دختران بودیم و در فضای مجازی ناظر اجرای طرح صیانت ؛ الان هم به جای 5 نکته درباره رفع فیلترینگ داشتیم در نقد تشدید محدودیت های جدید می نوشتیم، البته اگر اساساً بودیم و می گذاشتند بنویسیم! درود بر مردم ایران که سر بزنگاه، بازی را برگرداندند و سپاس خدای را.