مهدی عبدی
با چهره‌ای بشاش و رویی گشاده مرا دعوت به نشستن می‌کند. عمر خود را در کتابخانه و لابه‌لای کتابها گذرانده و با ورق زدن کتب گوناگون به اعماق تاریخ و فرهنگ اقوام و ادیان مختلف سفر کرده است.سخن از مهران قانون است که از اول مهرماه سال ۷۷ کتابدار روزمزد و شرکتی کتابخانه عمومی بندر دیر شد و بعدها در سال ۸۴ به نیروی پیمانی تبدیل وضعیت می‌شود و اکنون باسابقه‌ترین کتابدار شهر دیر است.
حکایت کتابخانه عمومی بندر دیر
حکایت کتابخانه عمومی دیر نیز جالب است. آن طور که قانون می‌گوید این کتابخانه در آبان ماه سال ۵۵ در محله عربها در منزل شخصی اجاره‌ای راه‌اندازی می‌شود که بعد از انقلاب به چند مکان شخصی استیجاری دیگر منتقل شده تا اینکه در سال ۷۳ به مکان فعلی منتقل می‌شود.
آقای قانون درباره شغل کتابداری می‌گوید: بعضی‌ها فکر می‌کنند این کار خیلی راحت است حتی خود من تا قبل از اینکه کتابدار شوم این گونه فکر می‌کردم ولی در واقع این شغل هم مانند هر شغل دیگری سختی‌های خود را دارد و حجم کاری بالاست مخصوصا در گذشته که کارها دستی انجام می‌شد، البته الان کارها سیستمی و راحت‌تر شده است. او با بیان اینکه اگر زمان به عقب برگردد با وجود حقوق کمی که دارد ولی باز هم کتابداری را انتخاب می‌کنم، ادامه می‌دهد: از کودکی به کتاب علاقه داشتم الان هم با توجه به مشغله‌هایی که دارم باز هم سعی می‌کنم حداقل ماهی یک کتاب بخوانم که بیشتر شب‌ها یکی دو ساعت قبل از خواب این کار را انجام می‌دهم.
کتابدار کتابخانه عمومی دیر ادامه می‌دهد: کتاب کلیدر که سال ۸۶ خواندم را الان دوباره‌خوانی می‌کنم. وقتی کتاب را دوباره‌خوانی می‌کنید تازه می‌فهمید خیلی از مطالب را متوجه نشده‌اید.او با بیان اینکه بیشتر کتاب داستان، تاریخ، دینی و زندگینامه پیامبران و ائمه و تاریخ اسلام برایم جذاب است، عنوان می‌کند: مراجعه‌کنندگان کتابخانه از رده سنی کودکان تا ۵۰ و ۶۰ ساله‌ها و حتی ۷۰ ساله هم هستند.
کتاب در سبد خرید خانواده‌ها باشد
قانون به خانواده‌ها توصیه می‌کند که حتما در سبد خرید خود طی سال یک خرید کتاب هم داشته باشند تا فرزندانشان از کودکی با کتاب انس بگیرند و یادآور می‌شود: البته با توجه به گرانی کتاب بهترین راه عضویت در کتابخانه‌ها است.
او تاکید می‌کند: کتابخانه فعلی دیر کوچک است و با توجه به حجم کتابی که داریم مجبور شده‌ایم فضای سالن‌های مطالعه را از ۷۵ مترمربع به ۳۵ مترمربع کاهش دهیم و بیشتر فضای کتابخانه را به مخزن اختصاص دهیم. کتابخانه مدام دیری با ۴۶ هزار جلد کتاب یکی از کتابخانه‌هایی است که بیشترین کتاب در آن موجود است و شاید جز ۲ کتابخانه اول استان از حیث تعداد کتاب باشد.این کتابدار خاطرنشان می‌کند: آمار عضویت در کتابخانه‌های عمومی ایران زیر ۲ درصد است ولی در بندر دیر تا همین چند سال قبل ۱۶ درصد جمعیت شهر یعنی ۸ برابر میانگین کشوری عضو کتابخانه عمومی بودند.
جوان تهرانی عضو کتابخانه دیر
او به یکی از خاطرات شیرین خود اشاره می‌کند و می‌گوید: در نیمه اول دهه ۸۰ جوان غیربومی و اهل تهران به کتابخانه مراجعه می‌کرد و کتاب امانت می‌گرفت. رشته مهندسی خوانده بود و به عنوان حسابدار در کشتی یکی از اهالی بندر دیر کار می‌کرد. یک روز من و آقای فرض در حال مطالعه روزنامه اطلاعات بودیم که متوجه شدیم اسم همان جوان به عنوان گمشده در روزنامه چاپ شده که آقای فرض به شماره‌ای که در روزنامه بود زنگ زد و به پدر و مادرش اطلاع دادیم که فرزند شما در شهر ما است، البته باور نکردند چون قبلا خیلی‌ها برای اذیت و تمسخر کردن به آنها زنگ زده بودند.
قانون در ادامه بیان می‌کند: پدر و مادر آن جوان باور نمی‌کردند که ما راست بگوییم برای همین شماره تلفن کتابخانه عمومی دیر را دادیم و آنها زنگ زدند، وقتی حرف ما را باور کردند، کلی قربان صدقه ما رفتند و ۲ روز بعد از تهران به دیر آمدند. من به درب اسکله رفتم و به آقای فرض و آقای جمالی موضوع را اطلاع دادم. پس از مشورت قرار شد به بهانه حساب و کتاب کردن، جوان را به منزل آقای فرض ببریم. وقتی جوان وارد اتاق شد من و آقای فرض برای اینکه نگذاریم او فرار کند، هر کدام کنار یکی از درب‌های اتاق نشسته بودیم. اما عکس پیش‌بینی ما که فکر می‌کردیم جوان ممکن است فرار کند، پدر و مادر وقتی با فرزند خود روبه‌رو شدند خیلی خوشحال شدند و جوان دست و پای پدر و مادر خود را می‌بوسید و دو طرف گریه می‌کردند و اشک شوق می‌ریختند که برای ما صحنه جالبی بود.
او با بیان اینکه آن جوان احتمالا به دلیل مسائل خانوادگی خانه پدر و مادرش را ترک کرده بود، ادامه می‌دهد: خانواده آن جوان کارخانه تولید جوراب و لباس داشتند. جوان بعد از یکسال عروسی کرد و کارت دعوت برای ما هم فرستاد که ما با توجه به دوری مسیر نتوانستیم در مراسم عروسی‌اش شرکت کنیم.
کتابخانه عمومی دیر تا سال ۹۰ یا ۹۱ اسم خاصی نداشته است و آن طور که آقای قانون می‌گوید در انجمن کتابخانه این موضوع مطرح و نام مدام دیری برای این کتابخانه انتخاب می‌شود.
آثار شاعر دیری درون صندوقچه حسینیه
قانون درباره این شاعر دیری می‌گوید: مدام دیری ۲۵۰ سال پیش در بندر دیر زندگی می‌کرده و شاعری است که ۲۰ هزار بیت شعر داشته است و ۱۰ سال در هندوستان زندگی کرده است. سال ۵۷ گروهی از دانشگاه هندوستان به بندر دیر آمدند تا آثاری از او پیدا کنند چون می‌دانستند شاعر است ولی هیچ اثری از او پیدا نکردند، تا اینکه سال ۸۴ یا ۸۵ در حسینیه اعظم دیر مشهور به ماتم آغا صندوقچه‌ای پیدا می‌شود و با این ذهنیت که این صندوقچه وقف حسینیه است نباید به آن دست بزنیم و بازش کنیم، به آن دست نمی‌زنند تا اینکه زمانی که می‌خواسته‌اند بخش خانه‌های قدیمی را تخریب و بازسازی کنند می‌گویند باید بدانیم چه چیزی داخل این صندوقچه است. بعد از باز کردن درب آن متوجه می‌شوند شعرهای مرحوم مدام دیری درون صندوقچه بوده است که متاسفانه موریانه قسمت بیشتر اشعار را از بین برده بود و فقط هزار و ۵۰۰ بیت باقی مانده است.
او در پایان با بیان اینکه مسوولان شهرستان به ویژه امام جمعه و فرماندار طی سال به کتابخانه سرمی‌زنند و این باعث خوشحالی و خرسندی ما است، توصیه می‌کند که برای کاهش آسیب‌های اجتماعی و ارتقا سطح فرهنگ جامعه خانواده‌ها و مسوولین بیشتر به فرهنگ کتابخوانی و کتابخانه‌ها بها دهند.
منبع: فارس