ژست

خلیج فارس: چهره و ژست محمدعلی شاه در عکس‌ها و حتی نقاشی‌هایی که از او کشیده شده، تقریبا آینه‌ای از شیوۀ حکومت اوست؛ همراه با یک تکبر همیشگی و نگاهی که انگار می‌خواهد پادشاه بودنش را به رخ همگان بکشد.

به گزارش «خلیج فارس» به نقل از فرادید، محمد علی شاه ششمین پادشاه سلسلۀ قاجار بود که در دوران حکومت کوتاه دو ساله‌اش نام خود را با «استبداد صغیر»، به توپ بستن مجلس شورای ملی و قتل مشروطه‌خواهانی مانند ملک‌المتکلمین و میرزاجهانگیرخان صوراسرافیل گره زد.

محمد علی شاه که وابستگی تام و تمامی به یک قدرت خارجی یعنی روسیه داشت، رویای کنار زدن مشروطه و بازگرداندن اقتدار پادشاهان سابق قاجار را در سر می‌پروراند، اما در عمل به نخستین پادشاه تبعیدی تاریخ معاصر ایران تبدیل شد؛ سرنوشتی که هر سه پادشاه بعد از او نیز آن را تجربه کردند.

اگر بشود خلقیات آدم‌ها را در عکس‌هایشان جستجو کرد، عکس‌های محمدعلی شاه را شاید بتوان به عنوان آینه‌ای از تکبر و خودبزرگ‌بینی او دید؛ او بر خلاف سایر پادشاهان قاجار مثل ناصرالدین‌شاه و مظفرالدین‌شاه که جلوی دوربین عکاسی بسیار راحت و عادی بودند و انواع ژست‌ها و حالت‌ها را داشتند، همیشه تقریبا با یک ژست واحد جلوی دوربین ظاهر شده است:

سری که به نشانۀ اقتدار کمی به عقب متمایل شده، سینۀ جلو داده و نگاهی که انگار می‌خواهد فریاد بزند: «من پادشاه هستم». جالب است که این ژست حتی در دوران تبعید هم از سر شاه نیافتاده و عکس‌های او در روسیه نیز هنوز تا حدی همان حال و هوای عکس‌های تهران را دارند.

محمدعلی شاه و همسرش در دوران تبعید

نقاشی‌ای که در زمان حیات محمدعلی شاه از او کشیده شده