خلیج فارس:«بز مورسیا» یکی از نژاد‌های معروف بز در اسپانیا است که به‌ویژه به‌خاطر تولید شیر زیاد و کیفیت بالای آن شناخته می‌شود.
به گزارش«خلیج فارس» به نقل از راز بقا؛ «بز مورسیا» یکی از نژاد‌های معروف بز در اسپانیا است که به‌ویژه به‌خاطر تولید شیر زیاد و کیفیت بالای آن شناخته می‌شود. این بز‌ها در مناطق خشک و گرم اسپانیا، به ویژه در منطقه مورسیا، رشد می‌کنند و توانایی بالایی در سازگاری با شرایط سخت دارند. شیر بز مورسیا غنی از چربی و پروتئین است و برای تولید پنیر‌های مرغوب مورد استفاده قرار می‌گیرد.
«بز مورسیا» (Murciana Goat) یک نژاد بومی از منطقه مورسیا در جنوب شرقی اسپانیاست. این نژاد به‌طور عمده به‌خاطر تولید بالای شیر و سازگاری با آب‌وهوای گرم و خشک شناخته شده است.
خصوصیات فیزیکی بز مورسیا
بز مورسیا حیواناتی با اندازه متوسط تا بزرگ هستند که بدنی مقاوم و متناسب دارند. پوشش بدن این بز‌ها کوتاه و صاف است و معمولاً رنگی سیاه یا قهوه‌ای تیره دارند، هرچند رنگ‌های روشن‌تر قهوه‌ای نیز به‌طور گاه‌به‌گاه دیده می‌شوند. صورت آنها کمی خمیده یا صاف است و گوش‌هایشان اندازه متوسط دارند و معمولاً آویزان هستند که به آنها ظاهری خاص می‌دهد.
وزن نر‌ها (بز‌های نر) معمولاً بین ۸۰ تا ۱۰۰ کیلوگرم است، در حالی که وزن ماده‌ها (بز‌های ماده) حدود ۵۰ تا ۷۰ کیلوگرم است. پا‌های بلند و ظریف و بدن‌های قوی به آنها کمک می‌کند تا در زمین‌های سنگی و کوهستانی محیط‌های بومی خود به‌راحتی حرکت کنند.
یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های بز مورسیا تولید فوق‌العاده شیر است. این نژاد عمدتاً برای اهداف دامی پرورش داده می‌شود و شیر آن به‌خاطر چربی و پروتئین بالا شناخته می‌شود که آن را برای تولید پنیر ایده‌آل می‌کند.
یک بز ماده مورسیا معمولاً می‌تواند سالانه ۷۰۰ تا ۹۰۰ لیتر شیر تولید کند و برخی از حیوانات می‌توانند حتی بیشتر از این مقدار شیر تولید کنند. شیر این بز برای تولید پنیر‌های سنتی اسپانیایی مانند پنیر مورسیا – گرانادا استفاده می‌شود. طول دوره شیردهی این بز حدود ۲۸۰ روز است و شیر این بز دارای ۵.۳ درصد چربی و ۳.۴ درصد پروتئین است.
بز مورسیا حیواناتی به‌طور خاص مقاوم هستند که به‌خوبی با محیط‌های گرم و خشک سازگار می‌شوند. این نژاد برای رشد در دما‌های شدید و منابع غذایی محدود که در منطقه مورسیا معمول است، تکامل یافته است. توانایی چرا کردن در زمین‌های بایر و مقاومت در برابر بیماری‌ها آنها را در شرایط سخت قابل مدیریت می‌کند. همچنین این بز‌ها به‌خوبی با سیستم‌های چرا در مقیاس وسیع سازگار هستند و می‌توانند در مساحت‌های وسیعی چرا کنند.
بز‌های مورسیا اغلب به رنگ‌های سیاه و قهوه‌ای دیده می‌شوند. بز مورسیا – گرانادا دو سویه به نام‌های «وگوسی» و «مونتانا» دارد. «وگوسی» در مقایسه با مونتانا، شیر بیشتری تولید می‌کند و از لحاظ جثه نیز بزرگ‌تر از مونتانا است. این نژاد چندقلوزایی نسبتا بالایی دارد. شرایط پرورش این نژاد عمدتا به صورت صنعتی و نیمه صنعتی مرسوم است.
بز‌های مورسیا معمولاً حیوانات آرام و آسانی برای دست‌آموزی هستند که آنها را برای عملیات‌های تجاری و دامداری کوچک ایده‌آل می‌کند. آنها طبیعتی ملایم و دوستانه دارند، هرچند نسبت به برخی نژاد‌های دیگر کمی مستقل‌تر هستند. طبیعت آرام آنها همچنین باعث می‌شود که در مزرعه‌های مختلط محبوب باشند و معمولاً به خوبی با دیگر دام‌ها همزیستی دارند.
ویژگی‌های تولیدمثل
بز مورسیا به‌خاطر عملکرد تولیدمثل خوب خود شناخته می‌شود. آنها معمولاً در فصل پاییز به‌طور فصلی جفت‌گیری می‌کنند و نرخ تلقیح بالایی دارند. بز‌های ماده معمولاً دو قلو به دنیا می‌آورند و گاهی سه قلو. دوره بارداری آنها تقریباً ۱۵۰ روز است و غریزه مادری آنها قوی است و به‌خوبی از فرزندان خود مراقبت می‌کنند.
از سال ۱۳۹۶ تاکنون حدود ۵۰۰۰ راس بز خالص مورسیا به منظور استفاده از نژاد‌های خارجی خالص سازگار با شرایط محیطی کشور و افزایش بهره وری در پرورش بز وارد کشور شده و در مناطق گرم و خشک کشور به صورت خالص نگه داری می‌شود. به گزارش راز بقا به طور کلی ایران با ورود برخی نژاد‌های خارجی پر بازده با هدف نگه داری خالص و یا ایجاد ترکیب‌های ژنتیکی مناسب مناطق و سیستم‌های مختلف در جهت توسعه پرورش بز گام برداشته است.
بز مورسیا به‌عنوان یک نژاد دام با ارزش اقتصادی بالا شناخته می‌شود و تلاش‌هایی برای حفظ و بهبود این نژاد از طریق برنامه‌های اصلاح نژادی انجام شده است. با این حال، این نژاد در خارج از اسپانیا هنوز نسبتاً نادر است، جایی که به‌خاطر شیر و پنیر‌های تولیدی از آن بسیار ارزشمند است.