وزارت نفت

مهدی افشارنیک

تصور اینکه به شما «مهندس سکوی گازی» گفته شود، خط اول تأمین گاز کشور، حماسه‌سازان امنیت انرژی ایران، دلاوران تحریم‌شکن، مردان استوار نیروآفرین و… و کلی عنوان و افتخار از این دست، اما در آخر ماه کسورات و حذفیات فیش حقوقی تان به عنوان «سقف قرارداد» دو برابر حقوق دریافتی‌تان شود و در فیش‌تان به شما گزارش شود، چه حالی به شما دست می‌دهد؟

این حال و روز سکونشینان نفتی و گازی کشور است که با اشاره به فعالیت در گرمای بالای 50 درجه و رطوبت‌های 90 درصد تابستان، این روزها با تجمع و کارزارهایی خواستار حذف محدودیت سقف حقوق هستند.

در روزهای اخیر این بحث دوباره داغ شد. با اینکه سقف حقوق برای همه کارمندان دولت از سال 96 اجرائی شد و نفتی‌ها هم شاملش شدند اما در همین روزها، برای صدمین بار در سرخط خبرهای نفتی قرار گرفت.

وزیر نفت: خودم هم مشمول سقف حقوق بودم

هم وزیر نفت در بازدیدش از عسلویه و خارک از این موضوع سخن گفت و خود را شامل سقف مستمر و غیر‌مستمر دانست و هم اینکه کمیسیون انرژی مجلس به موضوع ورود کرد.

محسن پاک‌نژاد گفت: «من خودم هم مشمول این سقف حقوق بودم و هستم و درک می‌کنم شما چه می‌کشید». خطابش به نیروهای عملیاتی سکوهای گازی بود. او طی دو روز به عسلویه و خارک رفت و جا به ‌جا از این موضوع سخن گفت. اما مسئله از کجا رقم خورد و این‌گونه شکل گرفت؟

موضوع حقوق‌های نجومی که در سال 95 برجسته شد و ماجرای سیاسی، دامنه‌اش به مصوبه و آیین‌نامه و چنین و چنان قانون‌گذاری کشید که برای کارمندان دولت سقف حقوق بگذاریم. انگار در همان ماجرای حقوق‌های نجومی این کارمندان بودند که نجومی می‌گرفتند!! چه‌بسا همان‌ها که می‌گرفتند، کماکان نیز می‌گیرند و گویی این کارمند جماعت بود که باید تاوان زیست نجومی دیگران (مدیران بانکی و بیمه‌ای) را می‌داد.

در نامه‌ای که کارکنان شرکت نفت و گاز پارس (تأمین‌کنندگان 70 درصد گاز کشور) به مدیرعامل شرکت نفت نوشتند، این موضوع آمده است: «نحوه محاسبات حقوق و مزایا از سال 1400 تاکنون موجبات نارضایتی و اعتراض گسترده کارکنان مناطق عملیاتی را پیش آورده است. به نحوی که افزایش‌های حقوق این کارکنان که هر‌ساله بر‌اساس آیین‌نامه نظام‌های اداری و استخدامی کارکنان نفت صورت می‌گیرد، در فیش حقوقی مشمول کسورات سقف حقوق شده و در نتیجه انگیزه کارکنان مناطق عملیاتی را به‌شدت تحت تأثیر قرار داده است».

مقایسه با حقوق‌های چند ده هزار‌دلاری

مسئله الان دقیقا چیست؟ نیروهای عملیاتی می گویند در چند صد کیلومتر آن‌سوتر در یکی از کشورهای عربی همسایه، حقوق‌هایی 10 هزار تا 15 هزار دلار انتظارشان را می‌کشد.

یکی از نیروهای عملیاتی عسلویه شاغل در پالایشگاه چهارم می‌گوید: «وزارت نفت امسال درخواست تشکیل شورای حقوق و دستمزد نکرده است و باید در آن جدی حضور یابد و تقاضای افزایش سقف را داشته باشد، ضمن اینکه وزیر باید درخواست کند سقف برای نیروهای عملیاتی برداشته شود و کارکنان طبق همان جداولی که در بدو استخدام پذیرفتند و قرارداد امضا کردند و شرکت نفت موظف به تأمین آن است، حقوق دریافت کنند».

نکته دیگری که این نیروی عملیاتی بیان می‌کند، این است که وزارت نفت باید تکلیف نیروی اداری و ستادی‌اش را از نیروی عملیاتی جدا کند. مشکلی که وجود دارد، این است که وزارت نفت برای کل کارکنانش می‌خواهد سقف را افزایش دهد که این در‌واقع گروگان‌گرفتن نیروی عملیاتی است که در سختی‌های بسیار طاقت‌فرسایی کار می‌کند. کاری که حقوقش در کشورهای عربی حداقل 10 برابر حقوق دریافتی در ایران است.

پای صحبت یکی از نیروهای عملیاتی برویم، بد نیست. یاسر حسن‌پور می‌گوید: 10 سال روی سکوها بودم و الان در منطقه عملیاتی عسلویه‌ هستم. راستش همین اول بگویم که کسی اصلا میل به حضور در سکو ندارد که دو هفته از ماه را بر روی سکو دور از خانواده باشد. چون چه دور باشد، چه نزدیک، حقوقش یکسان است و سیستم امروز قدر سختی و زحمتی را که او روی سکو می‌کشد، نمی‌داند.
منبع: شرق

در این زمینه

• کارمندان، نوکر مردم و خدمتگزار حکمرانی یا سوگلی؟!

مهدی جعفری زاده

وزارت نفت که قبل و بعد از انقلاب تأمین کننده بخش عمده بودجه سایر وزارتخانه ها و ارکان حکومت بوده، حالا به اذعان وزیر جدیدش، «نه تنها دستش خالی بلکه بدهکار» است!

موقعی که این منبع اصلی درآمد کشور، بدهکار باشد تکلیف سایر وزارتخانه ها و قوای دیگر مشخص است.

اکنون پرسش این است که وقتی درآمدزایی نفت کم شده، پس بودجه کشور از چه منابعی تأمین می شود؟ و دیگر اینکه چرا نفت به این حال و روز افتاده؟

برای پرسش نخست، سخنان رئیس مرکز پژوهشهای مجلس گویاست که اخیرا بیان کرده: سهم مالیات در بودجه سالیانه از حدود ۳۰ درصد (برای سال ۱۴۰۰) به ۵۳ درصد (در سال ۱۴۰۳) رسیده است؛ یعنی تقریباً درآمد مالیاتی دو برابر شده که درباره این رویکرد و فشاری که بر مودیان وارد می شود، حرف ها بسیار است. (البته اگر درآمدهای کشور از اتکا به نفت خارج شده و درآمدهای حاصل از «تولید» جای آن را بگیرد روش پسندیده ای است، اما در کشور می بینیم که مالیات حاصل از تولید چندان جایگاهی ندارد)

اما در پاسخ سؤال دوم، باید گفت علت اینکه وزارت نفت به این سرنوشت بدهکاری گرفتار شده را باید در 3 مشکل دید.

یکی عدم خلاقیت و نوآوری وزرای نفت و خام فروشی آن، دیگری سایه تحریم بر فروش نفت کشور، سوم عدم توسعه یافتگی تجهیزات و امکانات شرکت نفت. این سه عامل نی تواند هر کشور نفت خیزی را به بن بست رسانده و به جای تولید ثروت، بدهی به بار بیاورد.

به هر حال باید وزیر جدید که خود اعلام خطر فوری برای وزارت نفت کرده، طرح نویی در اندازد و گرنه آینده سخت تری در انتظار این مجموعه و کشور خواهد بود.

⏮ یزدان شهید‌زاده

شروع فوتبال در ایران با نفت قرین است. این را که کارگران انگلیسی در مسجد سلیمان آغازگر آن بودند یا در میان اشغال بوشهر توسط انگلیسی‌ها فوتبال به ایران رسید نمی‌دانم اما در داستان فوتبال ایران، نفت نقشی انکار ناشدنی دارد.

تا همین چهار – پنج سال گذشته چهار تیم نفتی در سطح اول فوتبال ایران حضور داشته اند: نفت آبادان، پارس جنوبی جم، نفت مسجد سلیمان و تیم منحل شده نفت تهران مطرح‌ترین تیم‌های لیگ برتری چند سال گذشته در لیگ برتر خلیج فارس بوده‌اند که سالی از قَدَر‌ترین‌ها بوده‌اند و سالی هم در قعر جدول جا خوش می‌کردند و سرانجام به یمن کم‌اعتنایی مدیران وزارت نفت به این باشگاه‌ها، در فصل آینده لیگ برتر خلیج فارس هیچ تیم نفتی حضور نداشته باشد و مردمان بسیاری از خطه‌های خون‌گرم از تماشای تیم‌های درجه اول فوتبال ایران در شهر خود محروم خواهند بود.

برخلاف رفتاری که برای تیم‌های نفتی رخ داده برای تیم‌های صنعتی و معدنی کشور در حال رخ دادن است و تعداد تیم‌های معدنی و صنعتی در لیگ برتر روز به روز بیشتر می‌شود؛ حتی در فصل آینده نیز احتمال اضافه شدن یک تیم معدنی دیگر از استان یزد (چادرملو اردکان) به لیگ برتر فوتبال وجود دارد.

این که مدیران نفتی نه تنها نگاه اجتماعی خود را از فوتبال دریغ کرده‌اند بلکه نتواسته‌اند از پتانسیل فوتبال برای آشتی میان مردم و صنعت نفت بهره ببرند، هنوز در شهرهایی که شرکت‌های نفت، گاز و پتروشیمی از انجام مسئولیت‌های اجتماعی خود شانه خالی می‌کنند بخش اعظمی از مردمان جنوب نگاه‌شان به فضای محصور شرکت‌ها و فنس‌هایی که زمین‌ها را جدا کرده اما فلرها در هوای مشترک دود و سیاهی در آسمان و ریه‌ها می‌پاشد نگاهی تلخ دارند.

مدیران نفتی حتی اگر هم قایل به انجام مسئولیت‌های اجتماعی خودشان نیستند باید این درک را داشته باشند که در بستر اجتماعی ورزش به ارزش و اعتبار صنعت ملی نفت کمک کنند اما حضور آسانسوری تیم‌های نفتی در سطح اول فوتبال ایران عین همان مدیریت دولتی است که اگر مدیری ورزشی بیاید شیر نفت را بر روی ورزش باز می‌کند و اگر مدیر بعدی با ورزش صفا نکند یک باره شیر را می‌بندد و مردمانی دچار فقر تفریحی هم لابد باید بروند پی کارشان!

این سبک رفتار مدیران نفتی باعث حضور آسانسوری تیم‌های نفتی در لیگ برتر خلیج فارس شده است؛ افتان و خیزان‌هایی که در ابتدا و انتهای هر فصل شاهد هستیم.

البته هر وقت وزارت نفت تحت انتقاد ورزشی‌نویس‌ها و دیگران قرار گرفته پشتیبانی نکردن از تیم‌های تحت مالکیت را ناشی از منع قانونی و وفق برنامۀ ششم توسعه دانسته است، اما وقتی دیگر تیم‌های صنعتی از این قانون مستثنی هستند وجود چنین قانونی برای جنوب کشور خصوصا استانی همانند بوشهر که صنعت آن معطوف به حوزه نفت و گاز است عین جفا و ظلم است و مگر جز نفت و گاز صنعت بزرگ دیگری در این منطقه می شناسید که حمایت از ورزش قهرمانی این استان ها را به آن بسپارید؟

با این همه حتی اگر منع قانونی وجود داشته باشد می‌توان از ظرفیت شرکت‌های شبه دولتی نفتی نظیر پتروشیمی‌ها استفاده کرد و با اسپانسرینگ و حمایت مالی از این تیم‌ها بخشی از مسئولیت‌های اجتماعی خود را انجام دهند. اگر صنایع دیگر در خاک جنوب به زمین نشسته به سبب استحصال و استخراج نفت و گاز بوده و هر آنچه به هوا پراکنده شده دود و آلودگی بوده و نفت نه تنها در قبال ورزش و برای توسعۀ آن که در حوزه‌های آموزش، اشتغال و اقتصاد و رفاه مردم جنوب هم متعهد است و باید خود را ملزم بداند.
منبع:عصرایران