مصطفی ارجمند
بانک ها در سال ۱۴۰۲ حسابی برای خودشان حاتم بخشی کرده اند؛ تعدادی از بانک ها مثل ملت و صادرات، پست بانک و رسالت بیشترین پرداختی به طور میانگین به هر کارمند داشته اند:
بانک صادرات به‌ازای هر کارمند ۲ میلیارد!
رسالت به‌ازای هرکارمند ۱میلیارد و۶۷۰ میلیون!
پست بانک‌ایران ۱میلیارد و ۳۵۰ میلیون!
ملت به ازای هرکارمند بیش از ۱میلیارد!
براساس صورت های مالی منتشر شده، جمع ۱۱ بانک حاضر در بورس در سال گذشته، ۱۲۴ هزار میلیارد تومان به کارکنان خودشان وام داده اند!
میانگین ارقام پرداختی تعدادی از بانک ها به هر یک از کارکنان بالغ بر یک میلیارد تومان بوده، این در حالی است که جمعاً ۵ هزار و ۶۴۶ هزار میلیاردتومان به بخش‌های مختلف اقتصاد ایران تسهیلات پرداخت شده که کمتر از ۶۶ میلیون تومان به ازای هر ایرانی است.
همین بانک هایی که از سال ۱۴۰۰ به شکل وحشتناکی دست و دلباز شده اند، برای پرداخت وام های تکلیفی مثل ازدواج و فرزندآوری و اشتغال و… مردم را سنگ قلاب می کنند!
پس از افشای آمار پرداختی وام به کارکنان در بانک ها در سال ۱۴۰۰، رییس جمهور رییسی دستوری برای توقف این وضعیت صادر کرد، دستورالعملی ابلاغ شد اما بانک مرکزی نظارت نکرد. دلیلش هم این است: آمار وام گرفتن کارکنان خودشان هم بالاست!
البته پس از ابلاغ این دستورالعمل، برخی بانک ها شگرد دیگری در پیش گرفتند؛ وام ها را در بین بانک ها، ضربدری به کارکنان پرداخت می کردند: بانک X به کارکنان بانک Y و بالعکس!
در سالیان دوری که وام ازدواج با درج مُهر در سند ازدواج بود و هر بانک مجزا از سایر بانک ها عمل می کرد، برخی عزیزان بانکی برای خود و وابستگان، از زدن مهر خودداری می کردند تا بتوانند در بانک دیگری هم وام را بگیرند و این روند به چند بانک هم می رسید!
بزرگترین چالش ایران را پنهان کاری می دانم و راهکار برون رفت را اجرای کامل دولت الکترونیک تا همه چیز در دولت ها به صورت شفاف در معرض دید مردم قرار گیرد و از رانت بکاهد.
توضیح: آمار پرداخت تسهیلات به هر کارمند بانک به صورت میانگین محاسبه شده؛ یعنی مجموع تقسیم بر تعداد کارکنان؛ اگر کارمندی تسهیلات کمتری گرفته یعنی کارمند دیگری جورش را کشیده است!
در این زمینه