خلیج فارس:سید حسین موسویان، مذاکره کننده اسبق هسته‌ای کشورمان و استاد دانشگاه پرینستون، درباره نتیجه مذاکرات ایران و آمریکا با رادیو تایمز لندن گفتگویی کرده است.
به گزارش«خلیج فارس» به نقل از خبرآنلاین، در ادامه این گفتگو را می‌خوانیم:
ارزیابی شما از دور دوم مذاکرات ایران وآمریکا در رم چیست؟
معتقدم مذاکرات تا کنون پیشرفت خوبی داشته است. در دور اول مذاکرات در مسقط، دو طرف قصد ارزیابی یکدیگر را داشتند که آیا طرف مقابل درمورد یک توافق جدی است یا خیرکه جمع‌بندی هر دو طرف در دور اول مثبت بود. در نشست دوم در رم نیز قاعدتا باید توافق در مورد کلیات و اصول بعمل آمده باشد، چون قرار شده دو تیم کارشناسی مذاکرات پیشنویس اصول یک توافق احتمالی را از چهارشنبه در عمان آغاز کنند.
ترامپ در دوره قبل خواهان توقف برنانمه هسته‌ای ایران بود و لذا از برجام خارج شد. الان چه تفاوتی کرده و چه موضوعی روی میز مذاکرات است؟ ترامپ میگوید اگر توافق نشود، حمله نظامی صورت میگیرد.
گمان میکنم که آمریکایی‌ها درس خوبی از اشتباه گذشته گرفتند. بله درست است که ترامپ خارج شد و صد‌ها میلیارد دلار به ایران خسارت زد، اما ایران هم در پاسخ، سطح وظرفیت غنی سازی را افزایش داد تا اینکه اکنون به یک کشور “درآستانه بمب هسته‌ای” با زمان گریزهسته‌ای یک هفته‌ای تبدیل شده است.
در برجام، زمان گریز ایران بسمت بمب هسته‌ای یکسال بود، اما اکنون یک هفته است. بهمین دلیل ترامپ نیازمند یک توافق با ایران است تا بتواند زمان گریز را از یک هفته به چندین ماه افزایش دهد. اگر به ایران حمله شود، ایران بسمت ساخت بمب هسته‌ای میرود ضمن اینکه عواقب حمله نظامی به ایران برای آمریکا بسیار وخیم‌تر از حملات نظامی به عراق و افغانستان خواهد بود. بهمین دلیل ترامپ دنبال توافق با ایران است.
اسرائیل تهدید به حمله کرده. اگر توافق نشود، خطر حمله اسرائیل وجود دارد؟
معتقدم حتی اگر توافق صورت نگیرد، ترامپ به ایران حمله نمیکند وسیاست تشدید فشارو تحریم را دنبال میکند. اسرائیل هم بدون آمریکا، ظرفیت و توانایی حمله نظامی به ایران را ندارد و بلوف میزند. تهدید‌های اسرائیل هم برای تشدید فشار روی مذاکره کننده گان آمریکا و ایران و تخریب روند مذاکرات است. آمریکا نیز دنبال توقف صنعت هسته‌ای ایران نیست. موضوع اصلی فعلی آمریکا این است که ظرفیت و سطح غنی سازی ایران موجب ساخت بمب هسته‌ای نشود؛ لذا اصل غنی سازی و صنعت هسته‌ای ایران را میپذیرد ودر مذاکرات هم در مورد تضمین‌های لازم برای عدم ساخت بمب هسته‌ای گفت‌و‌گو میکند. ایران میتواند حداکثر شفافیت در برنامه هسته‌ای را بپذیرد، با آژانس همکاری کامل داشته باشد، سطح غنی سازی را به زیر ۵% کاهش دهد بشرطی که آمریکا هم تحریمها را بردارد.
گفته می‌شود که ایران به پای میز مذاکره آمده، چون اسرائیل متحدین منطقه‌ای ایران مثل حزب الله را قلع و قمع کرده واکنون هم قصد حمله به ایران را دارد.
من این ادعا را قبول ندارم. ایران با صد‌ها موشک و پهباد به اسرائیل حمله کرد. در سه چهار دهه اخیر هیچ کشوری نمیتوانست حتی فکر حمله به اسرائیل را بکند. اسرائیل توانسته به متحدین منطقه‌ای ایران ضربه بزند، اما ریسک حمله نظامی به ایران را نمی‌پذیرد. آمریکا هم وارد جنگ با ایران نمیشود. اما یک واقعیت وجود دارد که ایران به پای میز مذاکره آمده برای رفع تحریمها، چون با مشکلات اقتصادی زیادی روبروست. آمریکا هم به پای میز مذاکره آمده، چون زمان گریز هسته‌ای ایران به یک هفته رسیده است. ایران میخواهد تحریمها بر طرف شود و آمریکا میخواهد زمان گریز هسته‌ای ایران را از یک هفته به چند ماه، شاید شش ماه، به تاخیر بیاندازد و اطمینان یابد که ایران بمب هسته‌ای نخواهد ساخت؛ لذا هر دوطرف به مذاکره و توافق نیاز دارند.
شانس توافق چقدر است؟
میتوان گفت در شرایط فعلی شانس توافق حدود ۶۰% است نه ۱۰۰%. چون وقتی وارد جزئیات فنی شوند، مشکلات زیادی در مذاکره بروز میکند. قرار است آقای عراقچی و آقای ویتکاف شنبه آینده در مورد پیشنویس اصول و کلیات توافق احتمالی گفت‌و‌گو کنند. اگر توافق شود، شاید مذاکرات فنی بیشتری در مورد جزئیات لازم باشد که ممکن است چند هفته و شاید دوماه طول بکشد.