ماتیوس

رونالدو در جام جهانی آتی، با 40 سال و شش ماه سن باید به زمین برود. او می‌داند پرتغال شانس چندانی برای قهرمانی ندارد و قهرمان جام احتمالا یکی از غول‌های فعلی فوتبال دنیا خواهد بود. تیم‌هایی نظیر فرانسه و اسپانیا و آرژانتین و برزیل.

علاوه بر این، رونالدو در جام 2022 نیز نتوانست جایگاه ثابت خود را در تیم ملی حفظ کند و بعد از دو بازی تبدیل شد به بازیکن ذخیره. بنابراین احتمالا آماده است  در جام 2026 به عنوان بازیکن ذخیره وارد زمین شود. البته حتما توقع دارد  در همۀ بازی‌ها برای پرتغال به میدان برود تا رکورد بازی‌هایش در جام جهانی ارتقا یابد.

او تا به حال مثل مالدینی 23 بار در جام جهانی به میدان رفته و اگر در سال 2026 نیز در جام جهانی باشد، رکورد کلوزه و ماتیوس را، که به ترتیب 24 و 25 بار به میدان رفته‌اند، می‌شکند. ولی صدرنشین رکوردداران تعداد بازی در جام جهانی، لیونل مسی است با 26 بازی.

با توجه به اینکه احتمال حضور مسی در جام جهانی آتی نیز زیاد است، کار رونالدو برای شکستن رکورد مسی آسان نیست.

با این حال رونالدو و مسی با حضور در جام جهانی آتی، در پی شکستن رکورد مهم دیگری نیز هستند و آن رکورد تعداد حضور در ادوار گوناگون جام جهانی است. هر دوی آن‌ها از سال 2006 حضور در جام جهانی را تجربه کرده‌اند و تا به حال در پنج دورۀ جام جهانی حضور داشته‌اند.

ماتیوس و بوفون نیز در پنج دورۀ جام جهانی حضور داشته‌اند. بوفون در سال 2017 می‌خواست رکورد ماتیوس را بشکند ولی ایتالیا به سوئد باخت و نتوانست به جام جهانی 2018 برود. بوفون حتی حاضر بود در سال 2022 به عنوان دروازه‌‌‌بان ذخیره در جام حضور داشته باشد ولی مانچینی او را به تیم ملی دعوت نکرد. او حتی به فکر حضور در جام جهانی 2026 نیز بود اما آسیب‌دیدگی‌های مکرر سبب شد واقعیت را بپذیرد و با دنیای فوتبال وداع کند.

بوفون در 1998 گلر ذخیرۀ ایتالیا بود. در جام‌های 2002 و 2006 و 2010 و 2014 نیز حضور داشت که اگر ایتالیا در دو جام آخر در مرحلۀ گروهی حذف نشده بود بوفون الان رکورددار تعداد بازی در جام جهانی بود.

ماتیوس در جام جهانی 1982 بازیکن ذخیره بود ولی در جام‌های 1986 و 1990 و 1994 و 1998 بازیکن ثابت تیم بود.

رونالدو و مسی قطعا به فکر شکستن این رکورد تاریخی ماتیوس و بوفون هستند. اینکه این دو فوق ستارۀ پرتغالی و آرژانتینی می‌توانند در جام جهانی آتی حضور داشته باشند یا نه، به عوامل متعددی بستگی دارد ولی به نظر می‌رسد که دست کم یکی از این دو نفر بتواند کاری را که بوفون از پس آن برنیامد، انجام دهد. یعنی اولین بازیکن تاریخ فوتبال شود که در شش دورۀ جام جهانی حضور داشته است.

حقیقتا هم چنین رکوردی اعجاب‌برانگیز است. رونالدو در جام جهانی 2006 بیست‌ویک ساله بود. اینکه از 21 سالگی تا 41 سالگی هر دوره در تورنمنت دشواری مثل جام جهانی حضور داشته باشی، در حرف آسان است ولی در عمل، از کوه‌کنی فرهاد هم دشوارتر.

حضور در مهم‌ترین تورنمنت فوتبال جهان، حد بالایی از آمادگی جسمانی را طلب می‌کند و این میزان از آمادگی، محصول تمرینات شاق و مستمر است. میشل پلاتینی در سه دورۀ جام جهانی بازی کرد (از 1978 تا 1986). او اگر می‌خواست مثل رونالدو و مسی بازی کند، در جام‌های جهانی 1990 و 1994 نیز حضور می‌یافت. ولی فیزیک بدنی و قدرت جسمانی پلاتینی در حدی نبود که در سن 35 سالگی هم بتواند در بالاترین سطح فوتبال دنیا به میدان برود.

  پله نیز در چهارمین و آخرین جام جهانی‌اش (1970) 29 ساله بود. او به لحاظ بدنی قدرتمند بود ولی به لحاظ ذهنی از درخشش در چنان سطح بالایی خسته شده بود و البته همۀ افتخارات را هم کسب کرده بود.

بکن‌بائر نیز در سومین و آخرین جام جهانی‌اش (1974) 29 ساله بود. او نیز می‌توانست دست‌کم یک دورۀ دیگر در جام جهانی بازی کند ولی چون می‌دانست آلمان در جام جهانی 1978 به جایی نمی‌رسد، قید حضور در تیم ملی را زد و راهی لیگ آمریکا شد. البته هنگامی که در حال ترک مونیخ به مقصد نیویورک بود، طرفداران تیم ملی آلمان به فرودگاه رفتند و او را هو کردند.

در آن دوران شکست در جام جهانی لطمۀ روحی بزرگی برای بازیکنان بزرگ بود. به همین دلیل پله و بکن‌بائر ترجیح دادند یک جام جهانی کمتر در کارنامه‌شان داشته باشند ولی در عوض آخرین حضورشان در جام جهانی توام با قهرمانی بوده باشد. حتی توتی هم پس از قهرمانی با ایتالیا در جام جهانی 2006، با تیم ملی خداحافظی کرد و از آن پس فقط برای رم بازی کرد.

اما برای مسی و رونالدو، نفس حضور در جام جهانی اهمیت بسزایی داشته. گویی که این دو نفر با “شکست” راحت‌تر کنار می‌آیند و به همین دلیل از ترس ناکامی، قید حضور در جام جهانی را نمی‌زنند.

شاید علت این تساهل در قبال شکست، برخورداری از روان‌شناسان زبده باشد. این روزها نقش روان‌شناسان در دنیای فوتبال بسیار پررنگ‌تر است و تیم‌های درست و حسابی، روان‌شناسان درست و حسابی دارند که در بحران‌ها به بازیکنان تیم کمک می‌کنند و کلا آن‌ها را با آمادگی روانی بالاتری با چالش‌های دنیای فوتبال مواجه می‌سازند.

بکن‌بائر تا 1982 در هامبورگ توپ می‌زد و توتی تا 2017 در رم. این دو اگر قرار بود مثل رونالدو و مسی عمل کنند، دو جام جهانی دیگر هم در کارنامه‌شان داشتند. یعنی توتی را در جام‌های 2010 و 2014 نیز می‌دیدیم. برای بکن‌بائر که مدافع آخر بود، حضور در جام‌های 1978 و 1982 آسان‌تر هم بود. کمااینکه ماتیوس به عنوان دفاع آخر در دو جام 1994 و 1998 برای آلمان به میدان رفت.

اینکه رونالدو و مسی به عنوان مهاجم یا هافبک تهاجمی تا به حال در پنج دورۀ جهانی حضور داشته‌اند، در تاریخ فوتبال سابقه ندارد. ماتیوس هافبک دفاعی بود و بعدا هم دفاع آخر شد، مالدینی نیز معمولا دفاع چپی بود که چندان در تهاجم شرکت نمی‌کرد، گاهی نیز مدافع میانی بود. هیچ مهاجمی تا به حال نتوانسته پنج دوره در جام جهانی بازی کند.

به غیر از رقابت انگیزه‌بخش رونالدو و مسی و نیز نقش مهم روانشناسان در باقی‌ماندن چنین ستاره‌هایی در اوج، نباید از تغییر قوانین داوری و محافظتی که داوران از مهاجمان در فوتبال امروز دنیا می‌کنند، غافل ماند. این محافظت در مواجهۀ داوران با مسی و رونالدو دوچندان هم می‌شود.

پله در چهار جام جهانی بازی کرده ولی در جام 1966 مدافعان تیم‌های حریف آن قدر بر روی او خطا کردند که پس از جام، در حالی که فقط 26 سال داشت، از فوتبال خداحافظی کرد؛ وداعی که با اصرار اطرافیانش البته دوام نیاورد و او دوباره به میادین فوتبال بازگشت.

امروزه هیچ مدافعی جرات ندارد با خطاهایی که مدافعان دهۀ 1960 روی پله مرتکب می‌شدند، رونالدو و مسی را متوقف کند.

همچنین از پیشرفت علوم مرتبط با ورزش نیز نباید غافل شد. بدن‌سازی و تغذیه و تمرین و چک‌کردن آسیب‌دیدگی‌ها و … علم می‌خواهد و علوم مرتبط با این حوزه‌ها، متناسب با پیشرفت کلی بشر، غنی‌تر شده‌اند و به همین دلیل امروزه یک بازیکن 35 ساله، آمادگی بدنی بالاتری نسبت به یک بازیکن 35 سالۀ دهه‌های 60 و 70 و 80 و 90 میلادی دارد.

این نکته هم افزودنی است که مارادونا هم به عنوان بازیکنی که بیشترین خطا در تاریخ جام جهانی روی او انجام شده، می‌توانست در پنج جام جهانی به میدان برود ولی او جام 1978 را به دلیل محافظه‌کاری مربی آرژانتین، سزار منوتی، از دست داد.

منوتی ستارۀ فوتبال آرژانتین را به جام جهانی نبرد، چراکه او را بیش از حد جوان و مستعد لطمه‌خوردن روحی در آن جام پرشکوه می‌دانست؛ جامی که به قهرمانی آرژانتین منتهی شد و تصمیم منوتی شاید بیشترین لطمه را به مارادونا زد یا دست کم، به قول خود مارادونا، خشمی پایدار را در وجود او برانگیخت.

مارادونا اگر دچار اعتیاد نشده بود، در جام جهانی 1998 هم می‌توانست بازی کند. او تا 1997 برای بوکاجونیورز بازی کرد و قبل از جام جهانی، از پاسارلا مربی آرژانتین خواست که او را هم به تیم ملی دعوت کند؛ ولی رابطۀ مارادونا و پاسارلا از دیرباز خراب بود و ضمنا مارادونا آمادگی فیزیکی لازم برای حضور در جام جهانی را نداشت.

ولی دیه‌گو مثل رونالدو بود و برخلاف پله و بکن‌بائر، از شکست نمی‌ترسید و نفس حضور در جام جهانی برایش مهم و گرامی بود.

اگر مارادونا و ماتیوس پس از فتح جام جهانی در سال‌های 1986 و 1990 همچنان تا سنین پیری در دنیای فوتبال، مشتاق حضور در جام جهانی بودند، رونالدو تا کنون نتوانسته فاتح جام جهانی شود و انگیزۀ بالای او برای یک دورۀ دیگر حضور در این تورنمنت مهم، قابل درک است.

مسی هم که اخیرا جام جهانی را برد، شاید اگر رونالدویی در کار نبود، قید حضور در جام 2026 را می‌زد؛ اما رقابت با رونالدو، داعی او برای حضور شش‌باره در آوردگاه مهم جام جهانی است. و البته او می‌داند فتح مجدد جام جهانی، او را در تاریخ فوتبال آرژانتین قطعا بالاتر از مارادونا می‌نشاند و احتمالا در تاریخ فوتبال نیز به نحوی قطعی، فراتر از پله می‌بردش.

انگیزۀ ستارگان بزرگ برای تداوم حضورشان در جام جهانی متفاوت بوده است. اما این ستاره‌ها بسیار کم‌شمارند. اکثر فوتبالیست‌ها، چه ستاره چه عادی، حداکثر در سه دورۀ جام جهانی حضور داشته‌اند.

رونالدو و مسی علاوه بر دستاوردهای پرشمارشان، میراث مهمی در تاریخ فوتبال به جا می‌گذارند و آن اینکه، هر جام و هر تورنمنتی، هر بازی و هر گل و حتی هر پاس گلی مهم است و کلا هر چیزی در دنیای فوتبال مهم است و فوتبال را از اول تا آخر باید جدی گرفت. با چنین روحیه‌ای، کاملا متحمل است که رونالدو و مسی را در جام جهانی 2026 نیز ببینیم.

منبع: عصر ایران؛ اهورا جهانیان