قیمت نان

خلیج فارس:قیمت نان در نانوایی‌های سطح شهر تهران علی‌رغم افزایش نرخ مصوب با رشد دوباره همراه شده است و نانوایان با ترفند‌های مختلف از جمله تزیین نان با اضافه کردن سبزیجات خشک و کاهش وزن چانه‌ها اقدام به فروش نان با قیمت‌های دلخواه می‌کنند.

به گزارش«خلیج فارس» به نقل از میزان، افرایش بی‌ضابطه قیمت نان در تهران و عرضه آن با قیمت‌هایی بالاتر از نرخ مصوب اوایل شهریور ۱۴۰۳ خبرساز شد پس از آن در تاریخ ۲۰ شهریور قیمت نان رسما گران شد.

با تأیید وزارت کشور، تغییرات قیمت در کارتخوان‌های مربوط به فروش نان به اجرا در آمد که بر این اساس قیمت نان سنگک ساده از ۳ هزار تومان به ۵ هزار تومان افزایش یافته است.

همچنین، قیمت نان بربری ساده با آرد نوع یک از یک‌هزار و ۸۰۰ تومان به ۲ هزار و ۵۰۰ تومان و بربری ساده با آرد نوع ۲ از ۲ هزار و ۵۰۰ تومان به ۳ هزار و ۵۰۰ تومان رسیده است.

نان لواش با آرد نوع یک از ۵۰۰ تومان به ۷۰۰ تومان تغییر قیمت یافت و لواش نوع ۲ نیز از ۶۵۰ به ۹۰۰ تومان رسید.

قیمت نان سنتی تافتون با آرد نوع یک، از ۹۰۰ تومان به یک هزار و ۲۶۰ تومان و نوع ۲ از یک هزار و ۲۰۰ به یک هزار و ۵۰۰ تومان رسید و قیمت نان ماشینی تافتون با آرد نوع یک از ۷۰۰ به ۸۵۰ تومان و نوع ۲ از یک هزار به یک هزار و ۲۰۰ تومان تغییر یافت.

براساس برخی گزارش‌ها باوجود اصلاحات قیمتی، هنوز برخی از نانوایان در قیمت‌ها دست می‌برند و بعضی دیگر وزن چانه نان را کم می‌کنند.

گزارش‌های میدانی، نشان می‌دهد که باوجود اعلام نرخ‌های مصوب نان در تهران، برخی از نانوانی‌های سطح شهر تمایلی به فروش نان با نرخ‌های اعلام را ندارند و با ترفند‌های مختلف اقدام به فروش نان با قیمت‌های دلخواه می‌کنند.

بررسی قیمت‌ها در نانوایی‌هایی که به‌طور آنلاین نیز به فروش نان مشغولند نشان می‌دهد که بربری ساده حداقل ۵ هزار تومان قیمت دارد در حالی که حداکثر نرخ مصوب هر عدد نان بربری با آرد نوع دو، ۳ هزار و ۵۰۰ تومان اعلام شده است.

همچنین نان سنگک ساده که نهایتا باید با رقم ۵ هزار تومان عرضه شود کمتر از ۱۰ هزار تومان در نانوایی‌های عرضه نمی‌شود.

نان تافتون هم که نباید بیش از یک هزار و ۵۰۰ تومان به فروش برسد در نانوایی‌ها با رقم حداقل ۲ هزار تومان عرضه می‌شود.

در این میان نان لواش نیز بدون توجه به نرخ مصوب که باید حداکثر ۹۰۰ تومان فروخته شود با قیمت حداقل هزار و ۵۰۰ تومان عرضه می‌شود.

البته گران‌فروشی‌ها به همین جا ختم نمی‌شود و نانوایی‌ها با اضافه کردن سبزیجات خشک و دانه‌هایی از جمله کنجد، زیره و سیاه‌دانه قیمت‌ها را تا ۲ برابر بالا می‌برند.

تزیین پشت و روی نان نیز از دیگر اقداماتی است که از سوی نانوایان مدتی است باب شده و بهانه‌ای برای بالا بردن قیمت نان به‌شمار می‌‎رود.
سهمیه آرد نانوایان متخلف قطع می‌شود

در همین رابطه معصومه رضایی، مدیرکل دفتر هماهنگی امور اقتصادی استانداری تهران به گران‌فروشی برخی نانوایی‌ها، اشاره کرد و گفت: قیمت‌ها با نظر بخش خصوصی اصلاح شده و ما با تشدید نظارت‌ها باید فضای تخلف را از بین ببریم.

وی ادامه داد: براساس تصمیم کارگروه آرد و نان، از این پس سهمیه آرد نانوایان متخلف بنا بر نوع تخلف به طور موقت یا دایم قطع می‌شود؛ این قطع سهمیه به خاطر این است که اگر نانوا به تخلف خود ادامه داد، دیگر لزومی بر ادامه فعالیت وی وجود ندارد.

رضایی گفته است واحدی که اصرار به گران فروشی دارد، از آرد دولتی محروم خواهد شد و سهمیه آن به نانوایی‌های اطراف تزریق می‌شود که تاکنون سهمیه آرد ۱۱ نانوایی قطع شده است.

براساس این گزارش قیمت نان در تهران در حالی با افزایش قیمت دوباره روبه‌رو شده است که همچنان خبری از اصلاح کیفیت قوت غالب مردم به چشم نمی‌خورد و همه روزه افراد به واسطه کیفیت پایین آن بخش قابل توجهی از این محصول را دور می‌ریزند.

خلیج فارس: درحالی‌که در ادبیات فارسی می‌توان ضرب‌المثلی چون «آدم عاقل از یک سوراخ دوبار گزیده نمی‌شود» را یافت، همچنان در عرضه سیاستگذاری شاهد هستیم که‌عدم درک صحیح یک مساله، تکرار متداوم یک اشتباه را به بار می‌آورد. مساله قیمت‌گذاری و عرضه یارانه یکی از همین مسائل است که با گذشت بیش از پنج‌دهه از بروز نشانه‌های شکست آن، شاهد هستیم که هنوز نیز در بر پاشنه اصرار بر این سیاست می‌چرخد. در تازه‌ترین نمونه، دستگیری فردی که در استان خراسان شمالی، ماهانه ۱۰هزار قرص نان می‌خرید خبرساز شد.

به گزارش خلیج فارس؛ در ادامه این خبر آمده است که مدیر جهاد کشاورزی آن منطقه ایجاد صف‌های طولانی را به گردن امثال این فرد می‌اندازد و از تشکیل پرونده قانونی علیه او خبر می‌دهد. این درحالی است که دانشجوبان اقتصاد در اولین درس‌های خود می‌آموزند که تعیین قیمت دستوری پایین‌تر از نرخ بازار به کمبود و ایجاد صف منتهی می‌شود و از طرفی انگیزه‌ها برای دور زدن سازوکار دستوری قیمت را افزایش می‌دهد. آمارها حاکی از آن است که سالانه معادل ۵درصد از بودجه عمومی کشور صرف یارانه نان می‌شود؛ درحالی‌که این یارانه به کنترل تورم نان کمکی نکرده است.

بر این اساس درحالی‌که از سال ۱۴۰۰ تا به امروز شاخص قیمت‌ها ۱۰۶درصد رشد داشته، شاخص بهای نان و غلات افزایش ۱۱۳درصدی را تجربه کرده است. بی‌توجهی سیاستگذاران به این نکته منجر به این شده است که نه تنها بخش نان، بلکه صنعت کشور نیز شاهد این‌گونه رفتارهای خارج از قاعده باشد؛ رفتارهایی که علت آن را باید در مراکز تصمیم‌گیری کشور جست‌وجو کرد، نه سودجویی افراد.

نان ارزان، خوراک دام می‌شود

درحالی‌که سابقه شکست سیاست‌های یارانه‌ای و کنترل قیمت در دوران معاصر به بیش از ۵دهه می‌رسد، به نظر می‌رسد سیاست‍گذاران اجرایی کشور در این حوزه دچار مشکل هستند و این سیاست‌ها همچنان صحنه‌های تراژیکی را در سطح اقتصاد کشور خلق می‌کنند.

در تازه‌ترین مورد، دستگیری فردی که در استان خراسان شمالی، ماهانه بیش از ۱۰هزار قطعه نان می‌خرید خبرساز شد. بر این اساس، مدیر جهادکشاورزی شیروان در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس در این شهرستان اظهار کرد: پس از بررسی تراکنش نانوایی‌های سطح شهر توسط بازرسان جهاد کشاورزی، شخصی با هویت مشخص اقدام به خرید ماهانه ۱۰هزار نان از سطح نانوایی‌های سطح شهر کرده بود که پس از بررسی دقیق و تشکیل پرونده برای طی مراحل قانونی تحویل پلیس امنیت عمومی شهرستان شد. این مقام مسوول در ادامه این کار را سوءاستفاده اقتصادی نامید.

استدلال این مقام مسوول این است که به این نان از سوی دولت یارانه تعلق گرفته تا به مصرف مردم برسد؛ اما توسط افراد سودجو با سود چندبرابری به مصارف دام می‌رسد یا اینکه افراد سودجو اقدام به بسته‌بندی و فروش این نان‌ها در سوپرمارکت‌ها می‌کنند. مدیر جهادکشاورزی شهرستان شیروان چنین اقداماتی را عامل به‌وجود آمدن صف نان در سطح شهرستان معرفی کرد.

داستان تکراری یارانه و قیمت

این سخنان در حالی تکرار می‌شود که دانشجویان اقتصاد در نخستین درس‌های خود می‌آموزند که تعیین قیمت، آن هم پایین‌تر از نرخ بازار موجب می‌شود تا عرضه کاهش و تقاضا افزایش یابد. به عبارت دیگر تعیین قیمت دستوری پایین‌تر از قیمت تعادلی بازار موجب می‌شود تا برای آن کالا صف تشکیل شود. این همان نکته‌ای است که نادیده گرفتن آن موجب می‌شود اظهارات مدیر جهاد کشاورزی شیروان، به انحای مختلف از زبان سایر مسوولان کشور نیز شنیده شود.

جالب اینجاست که این گونه شکست‌ها در برخورد یارانه‌های تخصیص‌یافته به بخش‌های هدف نخستین بار نیست که رخ می‌دهد و قدمت طولانی‌تری دارد؛ با این حال شاهد هستیم که این سیاست‌ها به نحوی تداوم می‌یابد که گویی نهادهای ذی‌ربط از توانایی یادگیری و اصلاح بی‌بهره هستند و همچنان اصرار بر برخورد پلیسی با ماجرا ادامه دارد.

اگر بخواهیم منطقی‌تر به ماجرا نگاهی بیندازیم، فرد مذکور اندکی بدشانس بوده که با خرید روزانه حدود ۳۰۰قرص نان دستگیر شده است. به‌طور کلی‌تر و از سال‌های قبل، نانواها برای دور زدن قیمت‌های دستوری و فروش نان در بازار با قیمت‌های بالاتر، نان را با کیفیت نازل‌تری تهیه می‌کردند و در نهایت پس از بدون مشتری ماندن این نان‌های بی‌کیفیت، آن‌ها را برای مصارف خوراک دام به فروش می‌رساندند. به صراحت می‌توان گفت اگر رفتارهای پلیسی گذشته در کنترل سوءتخصیص‌های یارانه‌ای و قیمتی کارآمد افتاد، این بار نیز سیاست‌های جدید و البته سامانه‌محور نیز موفق خواهد بود.

حجم یارانه‌ها چقدر است؟

در بهار سال جاری، معاون وزیر اقتصاد، در یک مصاحبه اعلام کرد که دولت در سال۱۴۰۱ بیش از ۱۲۰هزار میلیارد تومان یارانه آرد پرداخت کرده است. به گفته این مقام مسوول، داده‌ها حاکی از آن است که دست‌کم ۲۵درصد یارانه آرد از چرخه تولید نان خارج می‌شود. طبق گفته‌های این مقام مسوول، بیشترین محل مصرف انحراف یارانه نان خوراک دام و طیور است و مصارف صنعتی و قاچاق در رده‌های بعدی قرار دارند.

با توجه به حجم ۲هزار میلیارد تومانی بودجه عمومی کشور، سهم یارانه نان از بودجه عمومی به بیش از ۵درصد می‌رسد و با توجه به هدررفت ۲۵درصدی در این یارانه، بیش از یک‌درصد از بودجه کشور بابت سوءتخصیص یارانه نان هزینه می‌شود. نکته قابل توجه این است که همچنان اخباری از گروه‌های قاچاق آرد به گوش می‌رسد. در آخرین مورد، هفته گذشته یک شبکه گسترده و سازمان‌یافته قاچاق آرد و گندم یارانه‌ای به خارج از کشور در استان کرمانشاه دستگیر شد.

اثر یارانه‌ها بر تورم نان

درحالی‌که معمولا هدف از پرداخت چنین یارانه‌هایی، کنترل قیمت کالاهای اساسی اعلام می‌شود، آخرین گزارش مرکز آمار حاکی از آن است که قیمت نان پا به پای تورم رشد کرده است. مرکز آمار ایران از فروردین‌ماه سال جاری، سال پایه آمار تورم را به سال۱۴۰۰ تغییر داد و عدد شاخص این سال را عدد۱۰۰ معادل‌سازی کرد. در گزارش مهرماه۱۴۰۲، شاخص بهای مصرف‌کننده عدد ۲۰۶.۵ را به ثبت رسانده؛ اما این عدد برای نان و غلات ۲۱۳.۶ به ثبت رسیده است. به بیان دیگر، از سال۱۴۰۰ تا امروز نرخ تورم نان نسبت به شاخص بهای مصرف‌کننده رشد بیشتری را تجربه کرده است.

صنعت نیز درگیر است

مساله کسب درآمد از راه‌هایی به جز فعالیت اصلی بنگاه، دامن‌گیر صنعت کشور نیز هست. درحالی‌که هر روزه شاهد هستیم که سیاستمدار تلاش می‌کند با دستور به بنگاه‌های بزرگ کشور برای تخصیص ارزان قیمت فولاد و سیمان و سایر کالا، به وعده‌های خود جامه عمل بپوشاند، قوانین حاکم بر کنش انسان‌ها و اقتصاد بی‌رحمانه کار خود را ادامه می‌دهد و به این دستورها توجهی نمی‌کند.

جالب اینجاست که این وضعیت با وجود دخیل ساختن نهادهایی چون بورس‌کالا نیز حل نشده و سیاستگذار این ابزار را به وسیله‌ای برای پیشبرد سیاست‌های غلط خود تبدیل کرده است. بر همین اساس می‌توان دید که بنگاه‌های صنعتی نیز بخش قابل توجهی از درآمدهای خود را از طریق تولیدات فرعی بنگاه به‌دست می‌آورند.

بر اساس پیگیری از مدیران واحدهای صنعتی بزرگ کشور، درحالی‌که سیاستگذار، بنگاه تولیدکننده را مجبور می‌کند تا محصولات خود را زیر قیمت در بورس کالا عرضه کند یا در بخش‌هایی که دستور داده می‌شود به فروش برساند، مدیران این بنگاه‌ها برای فعال نگه داشتن واحدهای تولیدی و جلوگیری از ورشکستگی یا افت حاشیه سود آن‌ها، به تولید محصول نامرغوب یا ضایعات روی می‌آورند تا بتوانند فارغ از محدودیت از وضع‌شده، آن‌ها را به قیمت بازار به فروش برسانند و سود کسب کنند. بدون شک این واقعیت به معنای هدر رفتن منابع کشور در راه سیاست‌های غلطی است که سیاستگذاران قصد دست کشیدن از آن‌ها را ندارند.

با بگیر و ببند حل نمی‌شود

آنچه وجود علمی تحت عنوان علم اقتصاد را ممکن می‌سازد، ویژگی‌های ثابتی است که می‌توان در فهم انسان از نیازها و جهان پیرامونش یافت و بر اساس آن الگویی ثابت از رفتارها را تبیین کرد. کنش انسان همواره به شکل هدفمند و برای دستیابی به وضعیت بهتری انجام می‌شود که برای فرد کنشگر دستیابی به آن متصور است.

به عبارت دیگر نمی‌توان کنشی را یافت که انسان‌ها در آن، دستیابی به مقاصد ارزشمند خود، اعم از مادی و غیر مادی را دنبال نکنند. فهم این نکته گره‌گشای سیاستگذاری در اقتصاد ایران است. در واقع تا زمانی که سیاستی وجود داشته باشد که اساس آن نادیده گرفتن یا مبارزه با این طبیعت بشری است، نمی‌توان توقع داشت که خسارت‌های آن به پایان برسد و از طرفی بگیر و ببندها در مقابل آن به نتایج مطلوب برسد.

منبع:دنیای‌اقتصاد

خلیج فارس:نماینده مردم قائنات در مجلس گفت: در بیش از ۱۵ استان ما شاهد افزایش بیش از ۴۰ درصدی قیمت نان هستیم که این موضوع مردم را بسیار ناراحت کرده است.

به گزارش«خلیج فارس» به نقل از خانه ملت، سلمان اسحاقی در نشست علنی امروز (دوشنبه، ۱۶ مرداد ماه) مجلس شورای اسلامی در اخطاری با استناد به بند (۱۲) اصل (۳) و بند (۱) اصل (۴۳) قانون اساسی گفت: در این اصول به تغذیه و بهداشت مردم اشاره مستقیم شده است، با توجه به اینکه درخصوص جهش و رشد تولید قانونگذاری می‌کنیم، باید توجه ویژه‌ای نیز به مهار تورم داشته باشیم.

نماینده مردم قائنات و زیرکوه ادامه داد: بنده خبر دارم که ریاست مجلس به صورت مکرر موضوع افزایش قیمت نان، دارو و شیرخشک را پیگیری می‌کند چرا که این موضوع تبدیل به بحران شده است.

وی افزود: متأسفانه برخی از دولتمردان ما این موضوعات را تکذیب می‌کنند، اما در بیش از ۱۵ استان ما شاهد افزایش بیش از ۴۰ درصدی قیمت نان هستیم که این موضوع مردم را بسیار ناراحت کرده است.

اسحاقی بیان کرد: باید نظارت جدی در خصوص مهار تورم صورت گیرد و دولت به مجلس فراخوان شود تا توضیحات لازم در این خصوص داده شود.

این نماینده مردم در مجلس یازدهم اظهار کرد: در برخی استان‌ها نبود شیرخشک تبدیل به بحران شده است و برای مردم دغدغه ایجاد کرده است. همچنین اگر در بحث دارو بی‌توجهی صورت گیرد در فصل پاییز و زمستان با مشکل تأمین دارو مواجه خواهیم شد بنابراین لازم است بعد نظارتی مجلس در بحث مهار تورم مورد توجه قرار گیرد.

وی خاطر نشان کرد: در استان‌های ما بحث نان و شیرخشک و دارو برای مردم دغدغه ایجاد کرده و آسیب به سرمایه‌های اجتماعی وارد کرده است که لازم است مجلس به این موضوعات ورود کند.