خلیج فارس:یک مطالعه جدید نشان می‌دهد که ترکیب متداول‌ترین نوع قرص‌های ضد بارداری با خطر دو برابری سکته قلبی و مغزی در ارتباط است.
به گزارش«خلیج فارس» به نقل از انتخاب؛حلقه‌های واژینال و چسب‌های پوستی پیشگیری از بارداری که به همین شیوه فرمول‌بندی شده‌اند نیز با خطرات بالاتر قلبی مرتبط شناخته شدند.
محققان دانمارکی تأکید کرده‌اند که خطر مطلق برای هر زنی که از این قرص‌ها، چسب‌ها یا حلقه‌ها استفاده می‌کند بسیار پایین باقی می‌ماند.
با این حال، این یافته‌ها نکاتی است که پزشکان باید هنگام تجویز داروهای پیشگیری از بارداری مدنظر قرار دهند.
فرمول قرص مورد بحث ترکیبی از هورمون‌های استروژن و پروژسترون است که تیم تحقیقاتی آن را در ۱۲ فوریه ۲۰۲۵ در نشریه BMJگزارش کردند.
این نوع از داروهای ضد بارداری هورمونی جزو پرمصرف‌ترین فرم‌های پیشگیری از بارداری است.
به گفته محققان، «اگرچه خطرات مطلق پایین هستند، پزشکان باید خطر بالقوه ایجاد لخته‌های خونی [ترومبوز شریانی] را در ارزیابی مزایا و معایب هنگام تجویز روش پیشگیری از بارداری هورمونی در نظر بگیرند.»
این تحقیق توسط دکتر هارمن یانیس، از دپارتمان قلب و عروق بیمارستان نورشیلندز در هیدلرود دانمارک، هدایت شده است.
طبق برآورد تیم تحقیقاتی، حدود ۲۵۰ میلیون زن در سراسر جهان از نوعی روش پیشگیری از بارداری هورمونی استفاده می‌کنند. پژوهش‌های قبلی مصرف این نوع روش‌ها را با افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی مرتبط دانسته‌اند، اما یافته‌ها در مطالعات مختلف متفاوت بوده‌اند.
مطالعه جدید به بررسی دقیق سوابق ملی تجویز دارو برای بیش از ۲ میلیون زن دانمارکی پرداخته است. این زنان از سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۲۱ تحت ردیابی قرار گرفتند و بین ۱۵ تا ۴۹ سال سن داشتند.
روش‌های پیشگیری از بارداری شامل قرص‌های حاوی استروژن-پروژسترون، حلقه‌های واژینال، چسب‌های پوستی، قرص‌های پروژسترون تنها، دستگاه‌های داخل رحمی (IUD)، ایمپلنت‌های زیرپوستی و تزریق‌های عضلانی بودند.
تیم یانیس استفاده از روش پیشگیری از بارداری هر زن (یا عدم استفاده از این روش‌ها) را با سابقه (اگر وجود داشت) اولین سکته قلبی یا مغزی ایسکمیک آن‌ها مقایسه کرد. (سکته مغزی ایسکمیک که شایع‌ترین نوع سکته است، هنگامی اتفاق می‌افتد که یک لخته، یک رگ خونی تأمین‌کننده خون مغز را مسدود کند.)
این مطالعه شامل زنانی که قبلاً لخته خونی داشته‌اند، یا آن‌هایی که به بیماری‌هایی مانند سرطان، بیماری کبدی، بیماری کلیوی، سندرم تخمدان پلی‌کیستیک، اندومتریوز یا درمان ناباروری مبتلا بوده‌اند، نشد. همچنین زنانی که داروهای روان‌پزشکی یا هورمون‌درمانی مصرف کرده‌اند یا عمل جراحی هیسترکتومی (برداشت رحم) انجام داده بودند، در این مطالعه لحاظ نشدند.
پس از در نظر گرفتن عواملی مانند سن، سطح تحصیلات و شرایط موجود مانند فشار خون بالا و دیابت، محققان دریافتند زنانی که قرص ترکیبی استروژن-پروژسترون مصرف می‌کردند، در معرض خطر دو برابری سکته مغزی ایسکمیک یا سکته قلبی بودند.
با این حال، خطر مطلق برای هر زن پایین باقی می‌ماند: استفاده از قرص استروژن-پروژسترون منجر به یک سکته مغزی اضافی برای هر ۴,۷۶۰ زن مصرف‌کننده در طول یک سال و یک حمله قلبی اضافی برای هر ۱۰,۰۰۰ زن در طول یک سال استفاده می‌شود، طبق یافته‌های محققان.
قرص‌ها و ایمپلنت‌هایی که تنها حاوی پروژسترون بودند نیز خطر سکته مغزی و حمله قلبی را اندکی افزایش می‌دادند، اما این خطر بسیار کمتر از قرص ترکیبی بود.
بالاترین میزان خطر مربوط به حلقه‌های واژینال و چسب‌های پوستی حاوی ترکیب استروژن-پروژسترون بود. این دستگاه‌ها ریسک سکته ایسکمیک را ۲.۴ برابر و حمله قلبی را ۳.۸ برابر افزایش دادند.
چسب‌های پوستی دو هورمونی نیز خطر سکته مغزی ایسکمیک را ۳.۴ برابر افزایش دادند.
تنها یک نوع پیشگیری از بارداری هورمونی هیچ افزایش در خطر قلبی عروقی نشان نداد: دستگاه داخل رحمی پروژسترون تنها که به نظر می‌رسد حتی در مدت زمان طولانی مصرف هم بی‌خطر است.
تیم یانیس تأکید کرده است که این مطالعه ماهیتی مشاهده‌ای دارد، به این معنا که برای اثبات این که روش‌های پیشگیری از بارداری باعث افزایش خطرات قلبی‌عروقی شده‌اند طراحی نشده است، بلکه تنها توانسته است ارتباط بین آن‌ها را نشان دهد.
در یادداشتی مرتبط در همین نشریه، ترز یوهانسون از انستیتو فناوری سوئد تأکید کرد که خطر برای هر استفاده‌کننده از این روش‌های پیشگیری از بارداری همچنان بسیار پایین است. اما از آنجا که صدها میلیون زن در سراسر جهان از این قرص‌ها و دستگاه‌ها استفاده می‌کنند، یافته‌های این مطالعه از اهمیت بالایی برخوردار هستند.
یوهانسون گفت: «هر تلاشی برای ارتقای ایمنی پیشگیری از بارداری قابل استقبال است.»