خلیج فارس: صحرا‌های عربستان آنقدر برهوت و بی آب و علف هستند که شاید فکر کنیم آنجا آخرین جایی است که ممکن است اثری باستانی و شگفت‌انگیز را در خود پنهان کرده باشد. اما یافته‌های دهه‌ها و سال‌های اخیر این تصور را با قاطعیت کنار می‌گذارد.
صحرا‌های عربستان، آنطور که در سال‌های اخیر معلوم شده، در نقاط مختلفشان گنجینه‌هایی حیرت‌انگیز از دنیای باستان را در خود جای داده‌اند؛ از بنا‌های کنده‌شده در صخره‌ها تا شتر‌های سنگی و مستطیل‌های ماقبل‌تاریخی مرموز و انواع آثار دیگر.
اوایل سال ۲۰۲۳ یک یافتۀ جالب‌توجه دیگر به این فهرست اضافه شد که شیوۀ کشف آن هم به خودی خودش بسیار جالب بوده است. باستان‌شناسان دانشگاه آکسفورد امسال توانستند با بررسی تصاویر ماهواره‌ای ثبت شده در ابزار Google Earth، ساختار‌هایی تقریبا مستطیلی‌شکل را در دل صحرا پیدا کنند که بدون تردید ساختۀ دست انسان بودند.
البته این سازه‌ها با مستطیل‌های ماقبل‌تاریخی که قبلا در نقاط دیگر کشف شده بودند متفاوت بودند؛ این مستطیل‌ها در واقع بقایای ۲ هزار سالۀ کمپ‌های نظامی رومی بودند که قرن‌ها در زیر شن‌های صحرا مدفون مانده بودند. باستان‌شناسان فکر می‌کنند این کمپ‌ها در جریان تسلط امپراتوری روم بر پادشاهی نبطیه در اوایل قرن دوم میلادی ساخته شده بودند.
در مجموع، بقایای سه کمپ در این ناحیه از صحرا کشف شد که در هر کدام از آن‌ها دو ورودی در دو ضلع متقابل وجود داشت. فاصلۀ بین این سه کمپ حدود ۴۰ کیلومتر بوده است و این نشان می‌دهد که این‌ها احتمالا استراحتگاه‌هایی در مسیر حرکت قوای نظامی بوده‌اند. ظاهرا رومی‌ها برای اینکه نیروهایشان بتوانند سریع‌تر به مقصد برسند، مسیری را انتخاب کرده بودند که نوعی میانبر نسبت به مسیر تجاری و عادی محسوب می‌شد. به علاوه، این مسیر متفاوت می‌توانست عنصری از غافلگیری برای نیرو‌های دشمن را نیز به همراه داشته باشد.
قبلا مورخان تصور می‌کردند که تسلط روم بر پادشاهی نبطیه به شکل مسالمت‌آمیز و بدون جنگ اتفاق افتاده است، اما این یافتۀ تازه نشان می‌دهد که احتمالا وقایع آن دوره خشونت‌بارتر از چیزی بوده که قبلا تصور می‌شد.
باستان‌شناسان کشف این اردوگاه‌ها را یافته‌ای قابل ملاحظه توصیف می‌کنند که می‌تواند اطلاعات دقیق‌تری از حضور نظامی روم در شبه‌جزیرۀ عربستان در اختیار محققان بگذارد. آن‌ها تصور می‌کنند هنوز چیز‌های بسیار بیشتری برای کشف شدن در زیر شن‌های این صحرا وجود دارد؛ آثاری که تکنولوژی‌های تازه شاید بتوانند به کشف آن‌ها کمک کنند.
منبع: فرادید