سقط جنین

خلیج فارس:رئیس بسیج جامعه پزشکی گفت: مشاوران بسیج زوج‌هایی که قصد سقط جنین دارند را شناسایی می کنند.

به گزارش«خلیج فارس» به نقل از دیده‌بان ایران؛ آمارهای سقط جنین در کشور دقیق و رسمی نیست، اما اخیرا صابر جباری، رئیس مرکز جوانی جمعیت وزارت بهداشت در یک برنامه تلویزیونی اعلام کرده است که روزانه حداقل یک هزار جنین در ایران سقط می‌شوند. اگر این آمار درست باشد، هر سال نفس بیش از ۳۶۰ هزار جنین در کشورمان گرفته می‌شود؛ هرچند که برخی از مسئولان با توجه به راحتی سقط در ایران، آمار واقعی را بالاتر می‌دانند و معتقدند که آمار سالانه سقط جنین در کشورمان، میلیونی است. در کنار این آمار اما باید از نرخ پایین باروری در کشور هم گفت، نرخ رسمی موالید در کشورمان ۱.۶۶ درصد است.

این آمارها زنگ خطر کاهش جمعیت، پیری جمعیت و سالمندی جامعه ایرانی را در سال‌های نزدیک به صدا درآورده است. شاید به خاطر همین بود که سه سال قبل، رئیس دولت سیزدهم، آیت‎الله ابراهیم رئیسی، در بدو ورود به پاستور، ستاد جمعیت راه انداخت و با همراهی مجلس با او، قانون جوانی جمعیت با درنظر گرفتن وظایف برای بیش از ۴۰ دستگاه، ارگان و وزارتخانه، به تصویب رسید و متعاقبا به هر سازمان و ارگان هم یک وظیفه برای بالا بردن موالید و جلوگیری از سقط جنین، سپرده شد. یکی از آن‌ها سازمان بسیج است که در این حوزه کارهایی انجام داده؛ از اقدامات مهم این سازمان و به طور خاص بسیج جامعه پزشکی، می‌توان به راه‌اندازی مراکز «نفس» برای جلوگیری از سقط جنین اشاره کرد که به گفته محمدحسین زارع‌‎زاده، رئیس بسیج جامعه پزشکی، مراکز نفس در سه سال گذشته در ۹۰ درصد مواردی که برای جلوگیری از سقط جنین ورود کرده‌اند، موفق بوده‌اند و جلوی بیش از ۶ هزار مورد سقط جنین را طی این مدت گرفته‌اند.

در همین راستا با دکتر «محمدحسین زارع‌زاده»، رئیس بسیج جامعه پزشکی درباره مرکز نفس و اقداماتی که در این حوزه انجام می‎‌شود، گفت‌وگو کرده ایم.

مشروح گفت و گو با دکتر «محمدحسین زارع‌زاده»، پزشک و رئیس بسیج جامعه پزشکی درباره افزایش آمار سقط جنین، چگونگی فعالیت مراکز «نفس» را در ادامه بخوانید؛

شما در مراکز نفس چه کار می‌کنید؟

در پی پایین آمدن نرخ موالید و هشدار افزایش سالمندی در کشور، حدود سه سال قبل، قانون جوانی جمعیت در مجلس تصویب شد که به بیش از ۴۰ سازمان، ارگان و وزارتخانه، برای اجرایی شدن این قانون، وظایفی سپرده شد و به تناسب آن هم سازمان بسیج وظایفی برای اجرایی کردن قانون جوانی جمعیت داشت. سازمان بسیج جامعه پزشکی نیز در همین زمینه به دو دلیل برای جلوگیری از سقط جنین ورود کرد، اول این که سقط جنین و قتل نفس، عملی غیراخلاقی و غیرانسانی است و دوم این که جامعه ایرانی به سمت پیر شدن میرود و جامعه سالمند می‎‌تواند خطرات زیادی را برای کشور ایجاد کند، از جمله مشکلات در تامین امنیت و اقتصاد و بسیاری از موارد دیگر؛ در همین راستا، مراکز نفس، سه سال قبل متولد شدند.

مراکز نفس چه نقشی در جلوگیری از سقط جنین دارند؟

مراکز نفس برای پیشگیری از سقط جنین و قتل نفس راه‎اندازی شده است و عموما داوطلبان و مشاوران با مشاوره دادن به زوجینی که تمایل به سقط جنین دارند، سعی می‌‎کنند به آن‌ها مشاوره دهند و از سقط پیشگیری کنند.

یعنی فردی که می‌خواهد قتل نفس کند، به شما مراجعه می‎کند؟

ما هم مراجعه حضوری داریم و هم داوطلبان و مشاوران ما در بیمارستان‌ها و مطب‌ها حضور دارند تا زوجینی که قصد سقط جنین دارند را شناسایی کنند.

ولی در ایران راه‌های سقط جنین سهل و آسان است، یک مادر باردار می‌تواند در خانه بنشیند و داروی سقط جنین را در فضای مجازی سفارش دهد و با استفاده از پیک‌ و بدون مراجعه به هیچ داروخانه‌ای، دارویش را تحویل بگیرد و یا به عطاری مراجعه کند و با گرفتن چند داروی گیاهی، فرزندش را سقط کند.

درست است، به خاطر همین است که ما از وزارت بهداشت و درمان خواستیم که در این راه به ما کمک کند و به عنوان مثال، توزیع داروهایی را که منجر به سقط جنین می‌‎شوند، در داروخانه‌ها محدود کنند.

اما بسیاری از راه‌های سقط در ایران به صورت زیرزمینی انجام می‌‎شود.

برخی از اقدامات درباره جلوگیری از بروز سقط جنین، در حوزه فرهنگ‌سازی انجام می‌شود و این‌طور نیست که اقدامات پیشگیرانه و فرهنگ‎سازی برای تغییر یک تفکر، زودبازده باشد؛ این اقدامات نیاز به زمان دارد و مشمول انجام کار فرهنگی ریشه‌ای و گذر زمان است. با تغییر سبک زندگی و تغییر تفکرات، امروز به فرزندآوری، نه به عنوان یک سرمایه که به عنوان یک بار مالی نگاه می‎‌شود؛ در صورتی که در گذشته، تولد یک فرزند به عنوان افزایش سرمایه یک خانواده قلمداد می‌شد. حالا این تفکر در کشور وجود ندارد و زوجین درباره فرزندان به عنوان سرمایه نگاه نمی‎‌کنند.

به هر حال، ورود یک عضو جدید به خانواده، نیاز به هزینه بیشتر دارد، زمانی که هر روز، اجناس افزایش قیمت می‌یابند و خانواده‌ها با مشکلات اقتصادی دست و پنجه نرم می‌کنند.

تغییر سبک زندگی این تفکر را به وجود آورده است، با فرهنگ‎سازی می‌توان این مشکلات را حل کرد.

یعنی زوجینی که مشکل مالی دارند، بعد از مشاوره‌های شما، از سقط جنین، صرف‎ نظر می‎‌‌کنند؟

یکی از دلایل عمده سقط جنین در کشور، مشکلات اقتصادی است. البته مسائل فرهنگی نیز در این زمینه دخیل است. بررسی‌ها و مطالعات ما نشان می‌دهد که درصد زیادی از بارداری‌های ناخواسته که منجر به سقط جنین می‌شود، در دوران عقد اتفاق می‌افتد و تفکرات اشتباه فرهنگی و تابوهای اجتماعی، منجر به سقط جنین در دوران عقد می‌‎شود. ولی ما برای این مشکلات برنامه داریم، با خیرین زیادی در ارتباط هستیم و با آن‌ها صحبت می‌کنیم تا سریع‌‎تر جهیزیه لازم برای شروع یک زندگی مشترک تامین شود و زوجین زندگی خود را شروع کنند.

تا چند درصد، در مراکزتان توانسته‌اید از بروز سقط جنین جلوگیری کنید؟

تا کنون ۹۰ درصد مواردی که مشاوران ما ورود پیدا کرده‌اند، توانسته‌ایم از سقط جنین جلوگیری کنیم.

یعنی رصد می‎‌کنید و حتی بررسی می‌کنید که بعد از مشاوره شما، سقط اتفاق افتاده است یا نه؟

بله، با مشاوره‌های ما تا ۹۰ درصد زوجینی که پیش از مشاوره تمایل به سقط داشتند، فرزند خود را به دنیا می‌‎آوردند و اتفاقا خیلی هم شاد هستند.

اما در وزارت بهداشت و درمان، طرح رصد مادران باردار و پرونده الکترونیک آن‌ها با شکست روبه‎رو شد و حتی در دوره قبل مجلس، نمایندگان از اجرایی شدن تنها ۳۰ تا ۴۰ درصدی قانون جوانی جمعیت گفته بودند.

بله، درست است؛ موفق بودن یک قانون، نیاز به هم‌افزایی و همکاری بین دستگاهی دارد و این‌طور نیست که یک سازمان خوب عمل کند و ارگان دیگری، بد و بعد، یک طرح و قانون با موفقیت همراه شود. در قانون جوانی جمعیت هم ما کمیته‌های زیادی داریم و کمیته نظارت و رصد، اجرایی شدن این قانون در سازمان و ارگان‌ها را بررسی می‌کند. مسلما، وظیفه این قانون است که درباره اجرای وظایف یک سازمان و ارگان نظر دهد و حتی برخورد کند، اما اگر وزارتخانه و سازمانی نتواند به وظایف تعریف‌شده برای خود در قانون جوانی جمعیت عمل کند، سازمان بسیج می‌تواند کمک کند تا وظایف محوله آن‌ها درست انجام شود.

شما به کدام سازمان‌ها و ارگان‌ها کمک کرده‌اید؟

نمی‌توانم در این زمینه اسمی ببرم، اما فقط این را بدانید که درست در روز قبل از شهادت شهید رئیسی و قبل از سفر ایشان به استان آذربایجان شرقی، ایشان در همایش جوانی جمعیت شرکت و از خدمات سازمان بسیج کشور در جلوگیری از سقط جنین هم تقدیر و تشکر کردند.

خلیج فارس: فاطمه محمدبیگی، رئیس فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی، اخیرا گفته است: “اگر بخواهیم ماجرای سقط جنین را با جنگ غزه مقایسه کنیم باید بدانیم هر یک ماه یکبار معادل تعداد شهدای جنگ غزه، سقط جنین در کشور رخ می‌دهد.” وی در بخش دیگری از سخنان خود اشاره کرده که ۸۰ درصد سقط‌ها توسط خود خانواده‌ها یا در منزل و به وسیله دارو‌های شیمیایی انجام می‌شود و ۲۰ درصد آن در حوزه سلامت رخ می‌دهد.

به گزارش«خلیج فارس» به نقل از فرارو، این سخنان محمدبیگی که البته با ارائه آمار رسمی و در دسترس، از سوی وی همراه نبود، در شرایطی مطرح می‌شود که مدت‌هاست مسئله نرخ رشد منفی جمعیت کشور و پایین بودن تمایل خانواده‌ها به فرزندآوری نیز در کانون توجه قرار دارد. مسئله پیری جمعیت ایران و تبعات اقتصادی و اجتماعی این موضوع نیز از دیگر مسائلی است که گرچه بار‌ها در سخنان مسئولان مطرح شده، اما عملا تغییر بزرگی رخ نداده است.

با استناد به سخنان رئیس فراکسیون زنان مجلس، پرسش اول این است که چرا این اطلاعات به لحاظ آمار و ارقام و به شکل رسمی در دسترس عموم پژوهشگران و علاقه‌مندان به حوزه مطالعات زنان و خانواده قرار نمی‌گیرد و چرا در کشور ما نرخ سقط جنین بالا است؟ سعید معیدفر، جامعه‌شناس و عضو انجمن جامعه‌شناسی ایران در گفتگو با فرارو به این پرسش‌ها پاسخ داده است:
بدون اطلاعات و آمار دقیق نمی‌شود طرح مسئله مطرح کرد

سعید معیدفر به فرارو گفت: «وقتی چنین مسئله‌ای طرح می‌شود و گفته می‌شود که این تعداد سقط جنین رخ می‌دهد، خود، محل اشکال است، چرا که نه اطلاعاتی در دست داریم، نه آمار‌های دقیقی داریم. با این شیوه که اصلا نمی‌شود درباره هیچ موضوعی صحبت کرد. نمی‌شود که عده‌ای به داده‌های کشور دسترسی نداشته باشند و نامحرم باشند و برای عده‌ای، بهترین داده‌ها در دسترس باشد. برخی افراد نیز از چنین وضعیتی سوء‌استفاده می‌کنند و بر اساس اولویت‌ها و سلایق خود طرح مسئله می‌کنند. آیا واقعا مسئله کشور ما هم اکنون سقط جنین است؟ این نماینده مجلس اصلا با چه رویکردی این موضوع را مهم می‌داند؟ بنابراین موضوع اول، اهمیت این موضوع است. آیا سقط جنین واقعا مسئله مهمی است یا خیر. ضمن این که در حوزه مسائل زنان نیز نمی‌توان به راحتی اظهارنظر کرد و باید با رویکرد‌های مختلفی به مسائل زنان، جنین، زنانگی، سقط جنین و امثالهم پرداخت.»

وی افزود: «نکته مهمی که این نماینده نادیده می‌گیرد این است که اصلا چرا شرایط به سمتی است، که افراد علاقه خود به فرزندآوری را به طور کامل از دست داده‌اند؟ یا پرسش دیگر این که آیا جامعه و زیرساخت‌های آن برای تولد کودک آماده است؟ والدین این روز‌ها نه فقط به شادی لحظه‌ای فرزندآوری، بلکه به آینده فرزند خود هم فکر می‌کنند و نگرانی‌های مرتبط با آینده فرزندان، بیش از سال‌های گذشته پررنگ شده است. به همین دلیل است که برخی تصمیم به ختم بارداری می‌گیرند. اما در برابر این طرز تفکری که برای سقط جنین تصمیم می‌گیرد، مسئله حق جنین نیز مطرح است. درواقع این جنین هم حق حیات دارد و با سقط جنین، حق حیات جنین سلب می‌شود. در این مرحله است که یک مسئله بسیار مهم بار دیگر پررنگ می‌شود، آن هم حق رفاه و آسایش جنین است. به هر حال جنینی که قرار است به دنیا بیاید نیاز به شرایط پایدار و آرامش دارد. این پارادوکس‌ها باید به دقت بررسی و در جامعه ایرانی پاسخ داده شوند.»
جامعه ناامید و غیر همبسته

این جامعه شناس در ادامه گفت: «وقتی حتی پدر و مادر هم یک جنین را پس می‌زنند و نمی‌خواهند، در اغلب موارد، آینده روشنی در انتظار جنین نیست. خانم نماینده مجلس طرفدار موضوع حق جنین و افزایش جمعیت هستند، اما باید در کنار این ایده، با صراحت روشن کنند که برای آینده جنین‌ها چه تمهیداتی اندیشیده شده است. هم اکنون بسیاری از خانواده‌ها در شرایط سخت زندگی می‌کنند و فرزندان آن‌ها نیز در سخت‌ترین وضعیت بزرگ می‌شوند. این نکته هم مهم است که اغلب خانوار‌هایی که در شرایط سخت معیشتی زندگی می‌کنند، در مناطقی هستند که سرشار از آسیب‌های اجتماعی و مشکلات بزه است. افزون بر این‌ها مشکلات زیست محیطی، فرونشست زمین، بحران‌های اجتماعی از اعتیاد تا فساد و سرقت و کودکان کار نیز جامعه را در مقیاس بزرگ تهدید می‌کند. با این شرایط، باید این پرسش توسط مسئولان پاسخ داده شود که برای حفظ حیات جنین و ایجاد آینده‌ای روشن برای فرزندان کشور، دقیقا چه برنامه‌ای دارند؟»

وی افزود: «متاسفانه برخی از افرادی که در مسند تصمیم گیری قرار دارند، هیچ تعریف دقیقی از وضعیت کشور ندارند و صرفا یک آرمان را مطرح و از آن دفاع می‌کنند، ان هم بدون فراهم کردن لوازم تحقق این آرمان. چه بخواهیم و چه نخواهیم هم اکنون آمار سقط جنین به گفته همین نماینده در کشور ما بالاست، درست است که این اقدام در کشورما قانونی نیست، اما به شکل غیرقانونی انجام می‌شود و والدینی که در کشور ما خواه مشروع و خواه نامشروع، فرزنددار می‌شوند، این کودک را نمی‌خواهند و با هر ترتیب ممکن اجازه نمی‌دهند فرزندشان حیات پیدا کند. چرا این والدین از آینده کودک چشم انداز مثبتی ندارند؟ اگر قرار است آرمان فرزندآوری و حفظ حیات جنین محقق شود، اول باید رضایت اجتماعی، امید و انگیزه افراد افزایش پیدا کند. واقعیت‌ها و آمار و ارقام موجود به شکلی است که گویی میزان رضایت اجتماعی و انگیزه و امید افراد هر روز به سقوط نزدیک است. مردم به شدت از زندگی روزمره خود ناراضی هستند. رفع این نارضایتی‌ها در کدام بخش از آرمان‌های این نماینده قرار دارد؟ ما مردم را به شکل پراکنده و تکه تکه می‌خواهیم نه افراد منسجم و همبسته. امیل دورکایم در بحث خودکشی می‌گوید اگر می‌خواهید ببینید چرا در یک جامعه خودکشی زیاد است، ابتدا بررسی کنید میزان همبستگی اجتماعی در آن جا چطور است و میزان خودکشی ارتباط با ضعف همبستگی اجتماعی دارد و اتفاقا همین را می‌توان درباره فرزندآوری مطرح کرد. وقتی خود فرد نه همبستگی و نه امید دارد، چرا باید فرزندآوری کند؟ اگر قرار است میزان سقط جنین کاهش پیدا کند با اقدامات قانونی و امنیتی نمی‌شود کاری کرد. باید امید و رضایت را ارتقا داد. نق زدن و بیان کردن آرمان‌ها بدون نقشه علمی هیچ سودی نخواهد داشت، حتی اگر این نق زدن‌ها و آرمان‌ها درست باشد. ریشه عدم فرزنداوری یا سقط جنین به همان نابهنجاری‌هایی بر می‌گردد که همین افراد باید اصلاح و درست کنند. شاید این نماینده‌ها نق می‌زنند و شعار می‌دهند تا رانت و تشویق دریافت کنند، در غیر این صورت صحبت‌های اینچنینی هیچ سودی برای کشور ندارد.»

خلیج فارس: درگیری مرد جوان با زوج همسایه پایان هولناکی داشت. مرد عصبانی، زوج جوان را به باد کتک گرفت و باعث سقط جنین زن باردار شد.

این حادثه شامگاه ۲۷ تیرماه در منطقه کن رخ داد. ماجرا از این قرار بود که زوجی جوان، سرایدار خانه باغی در کن بودند. آنها به سر و صدای خانواده ای که در همسایگی شان زندگی می کردند، اعتراض کردند. بر سر این موضوع درگیری میان مرد همسایه و زوج سرایدار شکل گرفت. مرد جوان، زوج سرایدار را به باد گرفت که همین مساله موجب سقط جنین زن سرایدار که جنین ۴ماهه در شکم داشت، شد. این زن هنگام شکایت از جوان همسایه گفت: همسایه ما خیلی سر و صدا می کرد و حتی رفت و آمدهای زیادی به خانه شان می شد. ما بارها به آنها تذکر داده بودیم اما رعایت نمی کردند. شب حادثه مهمان برایشان آمد و بچه هایشان خیلی سر و صدا می کردند. ما می خواستیم استراحت کنیم اما نمی شد. اعتراض ما موجب عصبانیت مرد همسایه شد و با مشت و لگد به جان من و شوهرم افتاد که من بیهوش شدم و وقتی چشمانم را در بیمارستان باز کردم متوجه این اتفاق تلخ و از دست دادن فرزندم شدم.
با شکایت این زن، بازپرس جنایی دستور بازداشت ضارب را داد. او اعتراف کرد که با مشت و لگد به جان زوج همسایه افتاده اما از باردار بودن زن بی اطلاع بوده است. تحقیقات در این پرونده ادامه دارد.

منبع:برترین ها

خلیج فارس:بر اساس تعریف سازمان بهداشت جهانی، به خروج جنین قبل از هفته بیستم بارداری سقط جنین می‌گویند؛ که می‌تواند به صورت عمدی و یا خود به خود اتفاق بیفتد.

به گزارش«خلیج فارس» به نقل از ایرنا، امیرحسین بانکی‌پور فرد با هشدار نسبت به فزونی این پدیده افزود: شیوع سقط جنین به عنوان یک واقعیت غم انگیز در پهنه جهان اکنون همزمان با گسترش مدرنیته در کشور ما نیز شدت پیدا کرده است.

وی با بیان اینکه این موضوع در پیشینه فرهنگ ما قابل پذیرش نیست، افزود: با این وجود شمار سقط جنین‌هایی که در کشور اتفاق می‌افتد بیمناک و نگران کننده است، بطوریکه این آمار روزانه بطور میانگین هزار مورد گزارش می‌شود؛ یعنی از آمار جان باختگان کرونا هم بیشتر است.

نماینده مجلس ادامه داد: این آمار از شمار سقط جنین‌هایی که در بیمارستان‌ها و بدنبال گزارش خونریزی مادر و ناخواسته اتفاق می‌افتد جداست، در حالی که درصد سقط جنین اجباری و درمانی مشخص است، اما برخی از سقط‌ها بطور معمول پس از مصرف خود خواسته دارو از سوی مادر باردار اتفاق می‌افتد که در مراکز بیمارستانی جرم تلقی نمی‌شود.

وی افزود: مشکل اینجاست که دارو‌های منجر به سقط جنین در دسترس عموم است که در قانون جوانی جمعیت این موضوع نیز پیش بینی شده و فروش این دارو‌ها ممنوع است و مجوز فروشنده آن‌ها باطل می‌شود.

بانکی پور گفت: آنطور که در قانون آمده فروش این دارو‌ها فقط در داروخانه بیمارستان‌ها برای مصرف مجوز دار ممنوع نیست.

نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی افزود: مهمترین دلیل اقدام به این مساله «شی انگاری جنین» است به این معنا که مادر و افراد جامعه تصور می‌کنند فرزند در رحم تا پیش از چهار ماهگی یک شی است و نه انسان؛ که این باور طی سال‌های طولانی ترویج شده است.

وی با بیان اینکه در قانون جوانی جمعیت به این معضل نیز پرداخته شده، اما بطور کامل اجرا نشده است، افزود: در حال حاضر دستگاه قضا و اطلاعات به این مساله ورود کرده اند و با تخلفات برخورد می‌کنند.

نماینده مجلس ادامه داد: واقعیت سقط جنین در استان اصفهان نیز بسیار نگران کننده است که باید از سوی رسانه‌ها نسبت به این مساله حساسیت ایجاد شود.

بانکی پور گفت: یکی از دروغ‌هایی که در این زمینه رواج یافته این است که سقط جنین‌ها بدنبال بارداری پیش بینی نشده در روابط نامشروع اتفاق می‌افتد در حالی که مطالعات نشان می‌دهد ۹۳ درصد سقط‌ها در شاکله خانواده و با تصمیم همسران اتفاق می‌افتد و تنها هفت درصد مربوط به روابط نامشروع است.

نماینده مجلس افزود: این مفهوم که جنین نیز یک انسان و دارای حقوق مربوط به خود است باید از سوی رسانه‌ها بطور اثرگذار تبیین و تثبیت شود.

به گفته وی در کنار عناوینی مانند حقوق بشر و حقوق زن؛ فریاد حقوق جنین نیز باید در کشور و جهان فراگیر شود.

بانکی پور افزود: یکی دیگر از چالش‌های این مساله این است که تصمیم به سقط جنین در قانون فعلی کشور ما جرم انگاری نشده و این خلا باید با مطالبه گری رسانه‌ها برطرف شود تا ابزار بازدارنده سقط جنین تقویت شود.

در تدوین بوم جمعیتی استان اصفهان؛ ازدواج، سقط جنین و ناباروری سه چالش مهم جوانی جمعیت است که بر مبنای آمار و بررسی‌های انجام شده به دست آمده است.

آنطور که مسوولان می‌گویند آمار دقیقی از سقط جنین غیرقانونی در استان اصفهان و سطح کشور در دسترس نیست. در قانون جوانی جمعیت تنها مرجع دریافت تقاضا و رسیدگی به درخواست سقط جنین متقاضیان، پزشکی قانونی است.

استان اصفهان اکنون با بیش از پنج میلیون و ۳۰۰ هزار نفر از لحاظ شاخص جمعیتی روند کاهشی دارد. حدود ۱۲ درصد از جمعیت استان سالمند و بالای ۶۰ سال هستند و شیب سالمندی در این خطه تندتر از میانگین کشور است.

به گفته مسوولان، اگر هفت یا هشت سال آینده نرخ رشد منفی جمعیت جبران نشود، بین سال‌های ۱۴۲۵ تا سال ۱۴۳۰، یک سوم جمعیت استان در سن سالمندی قرار می‌گیرند.