خشکی مزمن دهان

خلیج فارس: اگر بهداشت دهان و دندان را رعایت می‌کنید اما هنوز از بوی بد دهان (هالیتوزیس) شکایت دارید، باید نگاهی به رژیم غذایی خود بیندازید.

بعضی از غذاها بوی بد ایجاد می‌کنند، در حالی که تعدادی از آن‌ها این بوی ناخوشایند را از بین می‌برند.

بهترین غذا برای بوی بد دهان

سیر و پیاز در صدر لیست غذاهایی قرار دارند که باعث بوی بد دهان می‌شوند. چون ترکیبات گوگردی آن‌ها در دهان باقی می‌ماند، وارد جریان خون می‌شود و هنگام بازدم دفع می‌شود. قهوه و نوشیدنی‌های الکلی هم از مقصران بوی بد دهان هستند. چرا که محیط مساعدی برای رشد باکتری‌ها ایجاد می‌کنند. از سوی دیگر، باعث کم شدن بزاق می‌شوند و به باکتری‌های بدبو اجازه می‌دهند برای مدت بیشتری در دهان باقی بمانند.

در عوض، غذاهای زیر می‌توانند بوی بد دهان را برطرف و آن را خوشبو کنند:

۱. سیب

خوردن یک عدد سیب در روز می‌تواند بوی بد دهان را از بین ببرد. سیب به حذف باکتری‌ها و سایر غذاهایی که بین دندان‌ها یا روی آن‌ها گیر می‌کنند کمک می‌کند. علاوه بر این، حاوی آنتی‌اکسیدان‌هایی به نام پلی‌فنول است که رشد باکتری‌ها را مهار می‌کنند و باعث کاهش تولید ترکیباتی می‌شوند که در ایجاد بوی بد دهان نقش دارند.

۲. سبزیجات

از سبزیجات برگ‌دار هم می‌توان به‌عنوان بهترین غذا برای بوی بد دهان نام برد. سبزیجات برگ‌دار مثل کاهو، اسفناج و کلم کیل حاوی کلروفیل هستند، یعنی یک خوشبوکننده‌ی طبیعی که بوی بد دهان را خنثی می‌کند. به‌علاوه، این نوع سبزیجات تعادل pH را حفظ می‌کنند و باعث می‌شوند دهان کمتر اسیدی شود. محیط اسیدی به خشکی دهان و بوی بد آن منجر می‌شود.

سایر سبزیجات هم می‌توانند به رفع بوی بد دهان کمک کنند. برای مثال، سبزیجات غنی از ویتامین C، مانند فلفل دلمه‌ای قرمز و کلم بروکلی، یک محیط نامناسب برای باکتری‌های دهان ایجاد می‌کنند. اگر این سبزیجات به‌صورت خام خورده شوند، عملکرد بهتری دارند. چون ترد هستند و با سایشی که ایجاد می‌کنند باعث شل شدن ذرات غذایی به دام افتاده در بین دندان‌ها می‌شوند.

۳. جعفری، ریحان و نعناع

این گیاهان معطر را هم می‌توان در لیست بهترین غذا برای بوی بد دهان قرار داد. جعفری، ریحان و نعناع باعث خوشبو شدن دهان می‌شوند، چون آنزیم‌هایی دارند که به ترکیبات حاوی گوگرد متصل می‌شوند و بوی نامطبوع را خنثی می‌کنند. به‌علاوه، مانند سیب، پلی‌فنول دارند و می‌توانند جلوی رشد باکتری‌های محرک بوی بد را بگیرند.

۴. زنجبیل

از زنجبیل اغلب به‌عنوان یک داروی طبیعی برای رفع مشکلات گوارشی استفاده می‌شود، اما می‌تواند با بوی بد دهان هم مبارزه کند. ترکیبی به‌نام جینجرول-۶ در زنجبیل وجود دارد که با تحریک آنزیم‌های بزاق باعث تجزیه‌ی ترکیبات گوگرددار می‌شود.

۵. ماست پروبیوتیک

ماست پروبیوتیک علاوه بر اینکه منبع کلسیم است و باعث تقویت مینای دندان می‌شود، باکتری‌های مفیدی دارد که می‌توانند باکتری‌های ایجادکننده‌ی بوی بد دهان را از بین ببرند. تحقیقات محققان ژاپنی نشان داده است که خوردن سه اونس (۸۵ گرم) ماست بدون قند حاوی پروبیوتیک، به‌صورت ۲ بار در روز و به‌مدت ۶ هفته، از طریق کاهش ترکیبات حاوی گوگرد باعث از بین رفتن بوی بد دهان می‌شود.

اگر می‌خواهید از ماست پروبیوتیک برای خوشبو کردن دهان استفاده کنید، بهتر است به‌سراغ محصولاتی بروید که شیرین نشده باشند. چون باکتری‌ها از قند تغذیه می‌کنند.

۶. دانه‌ی رازیانه

مدت زمان زیادی است که در هند از دانه‌ی رازیانه به‌عنوان بهترین غذا برای بوی بد دهان استفاده می‌شود. جویدن این دانه تولید بزاق را افزایش می‌دهد و باکتری‌های محرک بوی بد دهان را از بین می‌برد. شما می‌توانید دانه‌ی رازیانه را روی سالاد بریزید یا با آن دمنوش درست کنید.

برای تهیه‌ی دمنوش، رازیانه را با هاون خرد کنید. سپس یک قاشق چای‌خوری از آن را به ۲ لیوان آب جوش اضافه کنید و اجازه دهید چند دقیقه دم بکشد. روش دیگر این است که یک و نیم لیوان آب را در قابلمه بجوشانید. یک قاشق غذاخوری دانه‌ی رازیانه خردشده و کمی زنجبیل تازه‌ی له‌شده به قابلمه اضافه کنید و اجازه دهید مخلوط به‌مدت سه تا پنج دقیقه بجوشد. سپس آن را از صافی رد کنید.

سایر عواملی که بوی بد دهان را برطرف می‌کنند

علاوه بر غذاهایی که به آن‌ها اشاره کردیم، آب و آدامس بدون قند هم می‌توانند بوی بد دهان را از بین ببرند:

آب؛ این مایع بدون بو با شست‌وشوی ذارت باقیمانده‌ی غذا باعث خوشبو شدن دهان می‌شود. همچنین تولید بزاق را افزایش می‌دهد و محیط دهان را تمیز می‌کند.

آدامس بدون قند؛ آدامس باعث شل شدن اتصال بین ذارت غذا و سلول‌های مرده با دندان‌ها، لثه‌ها و زبان می‌شود و تولید بزاق را افزایش می‌دهد. آدامس بدون قند حاوی زایلیتول تاثیر خوبی در رفع بوی بد دهان دارد، چون زایلیتول باکتری‌های دهان را مهار می‌کند. برای اینکه بیشترین بهره را از فواید این آدامس ببرید، باید از آن حداقل پنج دقیقه بعد از صرف غذا استفاده کنید.

کلام پایانی

اگر تلاش‌تان برای رفع بوی بد دهان با راهکارهای خانگی موثر نبود، به دندانپزشک مراجعه کنید. گاهی اوقات، بوی بد دهان از یک بیماری زمینه‌ای ناشی می‌شود. برای مثال، مسدود شدن مجراهای سینوسی و بیماری لثه هر ۲ می‌توانند در بوی بد دهان نقش داشته باشند. بعضی از بیماری‌های ریوی، کلیوی و کبدی و اختلالات خودایمنی (مانند سندرم شوگرن) هم ممکن است به بوی بد دهان منجر شوند.

از خشکی مزمن دهان و کتواسیدوز هم می‌توان به‌عنوان دلایل هالیتوزیس نام برد. مصرف بعضی از داروها، مشکلات غدد بزاقی یا نفس کشیدن از راه‌ی دهان باعث خشک شدن محیط دهان می‌شود. دیابت کنترل‌نشده و همچنین پیروی از رژیم‌ غذایی بسیار کم‌کالری باعث تجزیه‌ی سریع چربی‌های بدن می‌شود که این با کتواسیدوز همراه است. کتواسیدوز باعث می‌شود تنفس شما بوی میوه بدهد.