خلیج فارس:جنگ شهر‌ها به پنج دوره از بمباران شدید مناطق شهری در جنگ ایران و عراق (۱۳۶۷–۱۳۵۹) گفته می‌شود. سال‌های ۶۲، ۶۴، ۶۵، ۶۶ و ۶۷ موشک باران شهر‌ها جریان داشت و پناهگاه‌های شهری نیز در این دوره با جمعیت بسیاری مواجه بودند. پناهگاه‌ها در مدارس، خیابان ها، ساختمان‌های دولتی و نظامی وجود داشت.
خلیج فارس:اخیرا متن یک قرارداد در برخی شبکه‌های اجتماعی در حال انتشار است که مدعی دریافت غرامت جنگی برای آسیب دیدگان جنگ ۸ ساله و تحمیلی ایران و عراق اعم از خانواده‌های شهدا، جانبازان و ایثارگران است؛ قراردادی که نه بین مردم و نهاد‌های رسمی کشور، بلکه بین مردم و یک شرکت منعقد می‌شود.
به گزارش «خلیج فارس» به نقل از فرارو، در بند‌های این قرارداد اشاره شده که افراد خواهان پیگیری غرامت جنگی، باید مدارک هویتی مهم خود از جمله، کارت ملی، کارت جانبازی، شناسنامه و… را ضمیمه کرده و البته مبلغ ۱۵۰ هزار تومان نیز پرداخت کنند. چنین قراردادی پرسش‌هایی را ایجاد می‌کند از جمله این که پیگیری مطالبه غرامت جنگی از طریق یک شرکت قابل انجام است و آیا اخذ وجه نقد از افراد قانونی است؟ حشمت الله فلاحت پیشه، رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس دهم در این خصوص با فرارو گفتگو کرده و پاسخ این پرسش‌ها را داده است:
حشمت الله فلاحت پیشه به فرارو گفت: «موضوع گرفتن غرامت جنگی از عراق یک خواسته عمومی است. به طور ویژه، خواسته آسیب دیدگان از جنگ، دریافت غرامت است؛ خواه شهر‌ها و خواه افرادی که از وقوع جنگ آسیب دیده اند. اما اخیرا اقداماتی در این زمینه صورت گرفته که به اعتقاد من مشکوک است و باید مورد توجه قرار گیرد. به ویژه با توجه به این که خانواده‌های شهدا، جانبازان و ازادگان و جنگ زدگان در این موضوع آسیب پذیر هستند. من متن قراردادی را دیدم که برخی قربانیان جنگ برایم ارسال کرده بودند. در این متن تاکید شده بود که قربانیان جنگ که تعداد آن‌ها می‌تواند به صد‌ها هزارنفر برسد، هر یک مبلغ ۱۵۰ هزار تومان را به حسابی واریز کنند و عده‌ای مامور اخذ غرامت جنگی شود. نکته دیگر این قرارداد این بود که وقتی این عده، موفق به دریافت غرامت شدند، ۱۲ درصد از غرامت اخذ شده به یک شرکت داده شود. این کار، به اعتقاد من کاملا خلاف قانون است.»
وی افزود: «من از ابتدای مجلس هفتم، پیگیر غرامت جنگی بودم و می‌دانم که این غرامت به شکلی نیست که توسط یک شرکت اخذ شود. گرفتن غرامت از عراق ۲ پایه اصلی دارد؛ یکم، بند ۶ قطعنامه ۵۹۸ که در آن حق ایران می‌تواند منتج به گرفتن غرامت شود و این قطعنامه‌ای بین ایران و عراق و البته سازمان ملل است و باید توسط دولت پیگیری شود و لذا ربطی به یک شرکت و افراد خاص ندارد و دوم، سلسه قوانینی که تحت عنوان گرفتن غرامت قربانیان جنگ تصویب شد که من از بانیان اصلی این قوانین بودم و عمدتا در مجلس هشتم تصویب شد. برای مثال قانون الزام دولت به احقاق حق قربانیان جنگ تحمیلی. در این قانون نیز دولت موظف به پیگیری شده و در شرایط احقاق حق، دولت موظف به پرداخت هزینه‌ها است؛ بنابراین حتی اگر دریافت غرامت جنگی به نتیجه‌ای هم برسد، این امر باید حاصل کار و رایزنی دولت باشد و هیچ شرکتی، به تنهایی نمی‌تواند این کار را به سرانجام برساند، به ویژه با توجه به این که وجود قید‌های مالی در این موضوع و شکل دهی به قراردادی که مردم باید امضا کنند بسیار خطرناک است.»
رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس دهم گفت: «تاکید من بر این است که وجود یک بند در قرارداد این شرکت که باید حدود ۱۲ درصد از غرامتی که در آینده اخذ می‌شود باید به این شرکت داده شود، می‌تواند منجر به تعدادی از اقدامات خلاف قانون و ظلم به قربانیان جنگ شود و اگر در این زمینه هشیاری وجود نداشته باشد و تصمیم‌های لازم صورت نگیرد، بخش اعظمی از مردم گرفتار خواهند شد، چرا که دقیقا می‌بینیم که فراخوانی که برای قرارداد مذکور داده شده، قراردادی است که شامل قربانیان جنگ اعم از خانواده‌های شهدا، جانبازان، آزادگان و حتی مهاجرین و جنگ زدگان جنگ تحمیلی است که چند استان را در بر می‌گیرد و این موضوع می‌تواند تبدیل به یک شرایط خطرناک شود. به همین دلیل است که هم از قربانیان جنگ می‌خواهم که با هشیاری بیشتری عمل کنند و هم از مسئولان مربوطه درخواست دارم که در رابطه با این موضوع و این قرارداد توضیح دهند که موضع دولت و به ویژه بنیاد شهید و جانبازان در این رابطه چیست، به ویژه با توجه به این که در این قرارداد ذکر شده که همه قربانیان جنگ مدارک خود را ضمیمه قرارداد کنند.»
وی افزود: «جمع کردن مدارک قربانیان جنگ در قالب یک شرکت نیز اقدامی است که از دید من خلاف قانون است. تاکید می‌کنم که از چنین قرادادی و چنین شرایطی بوی سوء استفاده می‌آید و لذا معتقدم که باید هر چه سریعتر در این زمینه پیگیری شود، چون نگرانم که یک کلاهبرداری بزرگ در راه باشد.»
خلیج فارس:فرمانده پیشین نیروی دریایی سپاه پاسداران نقش شوروی و کشور‌های عربی را در ۸ سال جنگ تحمیلی تشریح کرده که جماران منتشر کرده است.
حسین علایی، فرمانده پیشین نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در نشست «جنگ ایران و عراق و نقش دیگر کشور‌های جهان» که به میزبانی انجمن علمی مطالعات صلح ایران برگزار شد، گفت: به جز کشور‌های عربی هیچ کشوری به عراق کمک نقدی نکرد. به ایران هم حتی یک دلار کمک نقدی نشد.
علایی گفت: وقتی جنگ آغاز شد، عراق و شوروی قرارداد ۱۵ ساله تسلیحاتی داشتند. این قرارداد در زمان شاه منعقد شده بود و ربطی به انقلاب نداشت. بر مبنای این قرارداد تمام ساز و کار نیرو‌های مسلح عراق بر مبنای دکترین مد نظر شوروی بنا شد.
وی افزود: ستون فقرات نیروی نظامی عراق نیروی زمینی و توان زرهی بود. در ایران ستون فقرات ارتش نیروی هوایی و هوانیروز بود.
این استاد دانشگاه گفت: عراق بعد انعقاد معاهده ۱۹۷۵ شروع به تقویت ارتش کرد. به همین خاطر وقتی به پایان دوره شاه می‌رسیم، قدرت زمینی ارتش عراق، برتر از ایران بود. این برتری از نظر هوایی و هوانیروز از آن ایران بود.
علایی گفت: عراق بازار بسیار خوب تسلیحاتی برای شوروی بود. در زمان شروع جنگ این برتری عراق از نظر زرهی و زمینی بر ایران محسوس بود.
وی افزود: اتحاد شوروی از قبل از جنگ تا پایان جنگ متحد عراق باقی ماند و اصلا با ایران همکاری نکرد. شوروی به ایران سیم خاردار هم نمی‌فروخت. شوروی ایران را مخل برنامه‌های خود در منطقه می‌دانست. اجازه نقل و انتقال از بازار سیاه هم به ایران نمی‌دادند.
علایی گفت: بعد از شوروی این عربستان، کویت، کشور‌های عربی حاشیه خلیج فارس، مصر و اردن بودند که بیشترین کمک‌ها را به عراق کردند.
وی یادآور شد: آمار کمک‌های عربستان و کویت به عراق پس از حمله نظامی عراق به کویت اعلام شد.
فرمانده پیشین نیروی دریایی سپاه گفت: برخی می‌گویند ایران بهانه دست عراق داد. این حرف بسیار غلطی است. برای کسی که مسائل امنیت ملی و جنگ را می‌فهمد، بدیهی است که چنین ادعایی غلط است. عراق از سال‌ها قبل از شروع جنگ، آماده‌سازی را آغاز کرد. کنار زدن حسن البکر هم در همین راستا بود. آقای دعایی می‌گفت اگر حسن البکر باقی می‌ماند جنگ آغاز نمی‌شد.
علایی گفت: با آغاز جنگ دو کشور عربی رسما در کنار صدام قرار گرفتند. یکی حسنی مبارک و دیگری ملک حسین پادشاه اردن. تحلیل من این است که مصر از آمریکایی‌ها دستور داشت در کنار عراق قرار بگیرد و تمام تجهیزات روسی خود را به عراق بدهید و ما در ازای آن سلاح‌های آمریکایی به شما می‌دهیم. به مرور هم ساختار ارتش مصر آمریکایی شد. اردن هم قدرتی نداشت، اما ملک حسین پادشاه این کشور به منظور حل مسائل عراق با آمریکا وارد کار شد.
وی یادآور شد: کار بزرگ مصری‌ها برای عراق این بود که کارگر و نیروی کار برای عراق تامین کرد.
سردار علایی گفت: کویت غیر از منابع مالی، بنادر خود را هم در اختیار عراق قرار داد. عراق دو بندر (بصره و ام القصر) بیشتر نداشت که با شروع جنگ از کار افتاد و کویت این خلا ژئوپلیتیک را برای عراق پر کرد. کشور‌های عربی دیگر هم آسمان خود را به عراق تحویل دادند.
این استاد دانشگاه بیان کرد: بعد از شوروی اصلی‌ترین حامی نظامی عراق کشور فرانسه بود. فرانسه برای عراق یک نیروی هوایی غربی ساخت. فرانسه فراتر از یک متحد عراق وارد جنگ علیه ایران شد. نیروی هوایی میراژ محور عراق ماموریت‌های مهمی داشت؛ این‌ها موشک‌های ضد رادار داشتند و پدافند هوایی ایران را دچار اشکال کردند. پدافند هوایی ایران به سیستم موشکی هاوک متکی بود و با کمبود قطعه مواجه بودیم. موشک‌های ضد رادار فرانسوی ابتدا سیستم رادار پدافند را هدف قرار می‌دادند.
وی افزود: فرانسوی‌ها ساختار هوایی هم برای جنگ دریایی عراق طراحی کردند. آن‌ها ۵ هواپیمای سوپر اتاندارد که مختص عملیات در دریاست با موشک‌های اگزوسه، خلبان و خدمه به عراق تحویل دادند. فرانسه با تجهیز عراق کاری کرد که عراق بتواند بر فراز تنگه هرمز عملیات هوایی انجام دهد.
علایی گفت: تمام قدرت ما در برابر نیروی زرهی عراق مبتنی بر آرپی‌جی ۷ بود. مالیوتکا و تاو هم داشتیم، ولی کار اصلی را نیرو‌های با انگیزه داوطلب با راکت آرپی‌جی ۷ انجام دادند. روس‌ها تانک‌های T۷۲ را در اختیار عراق قرار دادند که آرپی‌جی به آن کارگر نبود. پیشرفته‌ترین تولیدات نظامی شوروی به عراق منتقل می‌شد.
وی تصریح کرد: زمانی که شوروی ضعف عراق در برابر اف ۱۴ را دید به عراق میگ ۲۵ داد که با همین هواپیما هم تهران را هدف قرار می‌دادند.
فرمانده پیشین نیرویی دریایی سپاه گفت: از نظر اطلاعاتی کشور‌های عربی و آمریکا نقش اول را داشتند. آمریکا قرار بود به ایران هواپیمای شناسایی آواکس بدهد، اما با رفتن شاه این هواپیما‌ها تحویل عربستان شد. اطلاعات این هواپیما‌ها مستقیم به عراق داده می‌شد.
علایی یادآور شد: آمریکا به عراق سلاح نمی‌داد، اما کار‌های مهمی برای عراق کرد.
وی تاکید کرد: بزرگترین خیانت را به ایران بختیار کرد. آمریکایی‌ها به او گفتند قرارداد‌های نظامی با آمریکا، بریتانیا، ایتالیا و سایر کشور‌های غربی لغو کند. ما ۳۰۰ فروند اف ۱۶ خریده بودیم که قرارداد آن از سوی دولت بختیار لغو شد. خیانت دیگر بختیار، انحلال ساواک بود. انحلال و مدیریت ساواک در داخل خوب بود، اما نهاد اطلاعاتی که روی عراق کار می‌کرد ساواک بود و چشم و گوش ایران در عراق بسته شد.
علایی خاطرنشان کرد: چینی‌ها کاسب بودند. عراقی‌ها هر نقصی در تجهیزات داشتند از طریق چین رفع می‌کردند. بعدتر ما هم به این نتیجه رسیدیم که می‌توانیم از چین خرید کنیم. ما حمایتی از سوی چین نداشتیم، صرفا خرید می‌کردیم.
علایی گفت: من به آقای هاشمی که به چین می‌رفت، گفتم سوال کند که آیا چین موشک کرم ابریشم را که به عراق فروخته شده بود، به ایران هم می‌فروشد؟ ما این موشک را خریدیم.
وی یادآور شد: کشور‌های عربی برای عراق کار‌های زیادی کردند. اولین کارشان این بود که پشتیبانی سیاسی و حقوقی صدام را در جنگ علیه ایران برعهده گرفتند. پیشنهاددهندگان قطعنامه‌های شورای امنیت علیه ایران همین کشور‌های عربی بودند. کار دوم پرداخت پول و تامین مالی بود. کار سوم و بدترین کار آن‌ها را می‌توان فضا دادن به عراق برای ناامن‌سازی خلیج فارس دانست.
علایی گفت: عراق هواپیمای سوخت رسان نداشت، اما برداشت من این است که جنگنده‌های عراقی از امارات و سایر کشور‌های عربی خلیج فارس به هوا برمی‌خاستند.
وی یادآور شد: آقای هاشمی کار فوق‌العاده‌ای که انجام می‌داد مذاکره مداوم با عراق پس از جنگ بود. چنان اعتماد صدام جلب شده بود که جنگنده‌های عراقی در پی حمله آمریکا به ایران پناهنده می‌شدند.
این استاد دانشگاه گفت: ابتکار ما استفاده از قایق‌های تندرو بود که قاچاقچی‌ها استفاده می‌کردند. با این قایق‌ها و با سلاح‌های معمولی، به مقابله به مثل پرداختیم. اولین واکنش عراق قطع کامل حملات به مدت یک ماه بود.
وی افزود: عربستان و کویت به شوروی و بعدتر آمریکا پیام دادند و درخواست کردند با پرچم و نام آن‌ها کشتی‌ها تردد کنند.
علایی در پایان گفت: روز تصویب قطعنامه ۵۹۸، آمریکا این را پذیرفت و اعلام کرد. اولین کشتی نزدیک کویت روی مین رفت. این کمک بزرگ کویت و عربستان به عراق بود.
منبع:فرارو
خلیج فارس:هشت سال پیش، بعد از انتشار خبر تفحص ۱۷۵ شهید غواص و خط‌شکن عملیات «کربلای ۴» با دست‌های بسته، عکس‌های متعددی از غواصان این عملیات در فضای مجازی منتشر شد. در بین عکس غواصان «کربلای ۴»، عکسی مشاهده می‌شد که روی آن نوشته شده بود «عکسی نایاب از غواصان دست‌بسته، اندکی قبل از شهادت». پس از تحقیقات میدانی فهمیدیم که این سه غواص به اسارت بعثی‌ها درآمده بودند و امروز راوی عملیات «کربلای ۴» هستند.
به گزارش«خلیج فارس» به نقل از فارس، یکی از این غواصان «حمزه صابری‌فر» است. او متولد ۱۳۳۲ بوده که سال ۱۳۵۸ به عضویت بسیج درآمد. صابری‌فر برای تأمین امنیت چند ماه در استان کردستان بود و از سال ۶۰ به مناطق جنگی اعزام شد. این رزمنده دفاع مقدس در بیش از ۱۰عملیات بزرگ مثل مطلع‌الفجر، بیت‌المقدس، والفجر‌ها از جمله والفجر ۸ و کربلای ۴ شرکت کرد.
با توجه به اینکه عملیات والفجرهشت، یکی از بزرگترین و مهمترین عملیات‌های آبی ـ خاکی در دوران دفاع مقدس بود، حمزه صابری‌فر دوره آموزش غواصی را قبل از این عملیات در سپاه گذراند و توانست در عملیات والفجر هشت و سپس عملیات کربلای چهار حضور یابد.
این غواص و آزاده دفاع مقدس درباره حضورش در کربلای چهار می‌گوید: «حدود ساعت ۱۰ و نیم شب سوم دی ماه ۱۳۶۵ قرار بود از ساحل خودمان، به طرف عراق حرکت کنیم. ما نمی‌دانستیم عملیات لو رفته است. بعثی‌ها متوجه عملیات ما شده بودند و هر لحظه به ساحل ما تیراندازی می‌کردند. مسافت ما از ساحل ایران تا عراق بیش از ۷۰۰ متر بود و باید پا می‌زدیم تا به ساحل عراق برسیم. از همان دقایق اول شهید و مجروح دادیم تا به وسط اروندرود رسیدیم. بعثی‌ها با شدت آتش روی سرمان می‌ریختند.
خودم را به سمت راست کشاندم و خیلی پا زدم. بعد برای رفع خستگی به اندازه کمتر از یک دقیقه روی آب خوابیدم و دوباره پا زدم. شهید سیدعلی حسینی که مسئول اطلاعات عملیات بود به من گفت: عملیات لو رفته، برگردید. گفتم: نمی‌توانم برگردم. این همه شهید داده‌ایم و من باید جوابگو باشم. او خیلی اصرار کرد، اما من برنگشتم. فین پای راستم را درآورده بودم و از او خواستم فین پای چپم را درآورد. او فین را درآورد و روی خورشیدی‌های عراقی آویزان کرد. من به سمت عراق رفتم و او هم به سمت ایران برگشت.»
بعثی‌ها داخل آب‌های اروند، سیم‌های خاردار عنکبوتی گذاشته بودند که صابری‌فر حین عبور از موانع خورشیدی، در عنکبوتی‌ها گیر افتاد. از طرفی دیگر بعثی‌ها نارنجکی داخل آب پرتاب کردند و این غواص دچار موج گرفتگی شد. بمباران منطقه و جراحت صابری‌فر مقدمه‌ای برای آغاز اسارت وی را رقم زد.
حمزه صابری‌فر آغاز اسارتش را اینگونه توصیف می‌کند: «بعد از موج‌گرفتگی، بیهوش شدم. ساعت ۴ صبح به هوش آمدم. هواپیما‌های بعثی اروند و پشت جبهه ما را بمباران می‌کردند. بعثی‌ها یک سنگر داشتند که به اروندرود مسلط بود و هر قایق ایرانی که می‌آمد، می‌زدند. ما هم شکست خورده بودیم و از طرفی سرمای شدید و ماندن طولانی‌مدت در آب و مجروحیت، توانمان را گرفته بود. تا صبح ماندم و دیگر نمی‌توانستم به طرف نیرو‌های خودی برگردم، چون هم فین غواصی نداشتم و هم اینکه تازه نفس نبودم؛ ضمن اینکه اگر می‌خواستم برگردم، بعثی‌ها مرا می‌زدند. کلاً ۷ غواص باقی مانده بودیم که یک نفرمان از بچه‌های اصفهان بود و ۶ نفرمان از قزوین بودیم.
صبح ما را به سمت عراق آوردند و بچه‌های خودمان که حالشان بهتر بود، کمک کردند تا از نردبان بالا بروم. بعثی‌ها دست‌های ما را بستند و خودمان را هم به باد کتک گرفتند.۳ تا ۴ نفر از نیرو‌های عراقی وقتی ما را دیدند، گفتند: این غواص‌ها برای ما خیلی ارزش دارند و هر کسی این‌ها را بزند، به طرفش شلیک می‌کنیم. آن‌ها نگذاشتند ما را بکشند. ما را سه شب در فرماندهی ام‌الرصاص نگه داشتند.»
صابری‌فر درباره عکس غواصان دست‌بسته که گفته می‌شد، این غواصان به شهادت رسیده‌اند، می‌گوید: «نفر اول این عکس عزیزالله فرجی‌زاده، نفر دوم من و نفر سوم مصطفی کُردی هستیم. ۱۲ خبرنگار به بصره عراق آمده بودند تا گزارش شکست ایران در کربلای۴ را مخابره کنند. ماهر عبدالرشید از نزدیکان صدام حسین در چند متری ما ایستاده بود و بیش از ۲۰ نفر محافظ‌ش بودند. یک خبرنگار انگلیسی آمد و از ما غواصان دست‌بسته عکس گرفت و منتشر کردند. تا سال ۶۶ کسی از وضعیت ما خبر نداشت؛ تا اینکه همین عکس از من و عزیزالله و مصطفی به دستشان رسید و آن‌ها از اسارت ما مطلع شدند. حتی خانواده‌مان این عکس را قاب کرده و به دیوار زده بودند.»
حمزه صابری‌فر به همراه همرزمانش روز‌های سخت اسارت را پشت سر می‌گذاشتند.
وی درباره یکی از اتفاق‌های تلخ در اسارت می‌گوید: «اسارت خیلی سخت بود. سخت‌تر از آن تحقیر کردن اسرا بود. یادم هست یک روز ما را سوار کامیون کردند و داخل شهر بصره چرخاندند. مردمی که طرفدار بعثی‌ها بودند، ما را با سنگ می‌زدند و آب دهان روی ما می‌پاشیدند. طوری ما را تحقیر می‌کردند که خجالت می‌کشیدیم به روی همرزم‌مان نگاه کنیم. آن روز صبح ما را به بصره بردند و شب آوردند. از آب و یک تکه نان هم خبری نبود. بعد ما را داخل پادگان برگرداندند. روز‌های سختی بود و در آن روز‌ها فقط به یاد اسرای کربلا و حضرت زینب (س) بودیم. یاد این بودیم که حضرت زینب (س) چه کشیدند. قطعاً در مسیر کربلا تا شام بچه‌ها خوابشان می‌آمد، قطعا گرسنه و تشنه بودند و خانم باید سرشماری می‌کردند. اما ما این مسائل را نداشتیم. یادآوری همین مصائب خاندان پیامبر (ص) صبرمان را زیاد می‌کرد.»
این غواص و آزاده دفاع مقدس بعد از گذراندن بیش از ۳ سال مشقت و سختی اسارت، در ۵ شهریور ۱۳۶۹ آزاد شد و ۹ شهریور به آغوش خانواده بازگشت.
