خلیج فارس: ارتش ایالات متحده به تازگی اولین واحد مجهز به سلاح لیزری خود را به نمایش گذاشته که احتمالاً اولین در نوع خود در کل جهان است. این واحد که در فورت سیل، اوکلاهما مستقر است، چهار خودروی رزمی پیاده نظام استرایکر (Stryker) مجهز به لیزر را در اختیار گرفته که هر کدام از آن‌ها یک سیستم سلاح لیزری ۵۰ کیلوواتی را روی خود نصب کرده اند. ترکیب استرایکر و لیزر که ارتش آن را DE M-SHORAD می‌نامد، می‌تواند هم هواپیما‌های بدون سرنشین و هم توپخانه مانند خمپاره و راکت را در حال پرواز سرنگون کند.
این چهار وسیله نقلیه با نام دفاع هوایی مانور-کوتاه برد انرژی مستقیم (Directed Energy Maneuver-Short Range Air Defense) یا به اختصار DE M – SHORAD شناخته می‌شوند. انرژی مستقیم به لیزر، مانور به این واقعیت که این لیزر روی یک خودرو متحرک نصب شده و دفاع هوایی کوتاه برد به عملیات رسمی طراحی شده برای این خودرو اشاره دارند.
DE M – SHORAD یک لیزر ۵۰ کیلوواتی را روی یک خودروی رزمی پیاده نظام استرایکر با بدنه دوگانه قرار داده است، تازه‌ترین نسخه از استرایکر که برای محافظت بیشتر در برابر وسایل انفجاری دست ساز و انفجار‌های زمینی طراحی شده است. یک ژنراتور داخلی برق لیزر را تامین می‌کند و این خودرو تجهیزات تشخیص، ردیابی و هدف گیری تهدیدات هوابرد را نیز در اختیار دارد. نتیجه این پروژه یک سیستم مستقل و خوداتکا است که نیازی به همراهی ناوگانی از خودرو‌های پشتیبان ندارد و می‌تواند برای سایر نیرو‌های مانور مانند استرایکر، تانک و پیاده نظام مکانیزه، پشتیبانی هوایی فراهم کند.
لیزر روی DE M – SHORAD با متمرکز کردن پرتو شدید نور لیزر روی هدف کار می‌کند. این پرتو بسیار داغ است، تقریباً مانند یک شعله افکن نازک متمرکز. لیزر می‌تواند بال‌ها یا روتور‌های یک پهپاد در حال پرواز را بسوزاند و باعث خرابی ساختاری و سقوط آن به زمین شود. همچنین می‌تواند با سوزاندن مدار‌های روی پهپاد که اپراتور‌های انسانی از آن‌ها برای هدایت پهپاد استفاده می‌کنند، پهپاد را نابود سازد، یا در مورد پهپاد‌هایی که از موتور‌های مبتنی بر سوخت استفاده می‌کنند، باعث شعله ور شدن سوخت و نابودی پهپاد شود.
قرار است DE – M – SHORAD به نیرو‌های متحرک خودی مانند ستون‌هایی از تانک‌های آبرامز، خودرو‌های رزمی بردلی یا خودرو‌های جنگی پیاده نظام استرایکر محلق شود و آسمان روی سرشان را برای پیدا کردن هواپیما‌های بدون سرنشین دشمن اسکن نماید. اگر یک پهپاد یا گروهی از پهپاد‌ها شناسایی شود، سیستم می‌تواند به سرعت آن‌ها را هدف قرار دهد. این سیستم همچنین می‌تواند توپخانه دشمن را هدف قرار دهد و در آزمایش ماه مه ۲۰۲۲، راکت‌های توپخانه و خمپاره انداز را ساقط کرده است.
توانایی ساقط کردن گلوله‌های توپخانه‌ای دشمن در میدان نبرد قابلیتی است که هیچ ارتش دیگری تا به حال آن را تجربه نکرده است. در حالی که از نظر فنی ممکن بود، استفاده از موشک‌های هدایت شونده گران قیمت برای ساقط کردن گلوله‌های توپخانه هدایت نشده ارزان قیمت، استقرار چنین سیستمی در میدان نبرد را غیر عملی کرد. سیستم دفاع گنبد آهنین اسرائیل از موشک‌های ۴۰ تا ۵۰ هزار دلاری برای شلیک به راکت‌هایی استفاده می‌کند که هر کدام حدود ۳۰۰ تا ۸۰۰ دلار قیمت دارند. در حالی که این نسبت هزینه بسیار غیراقتصادی است، به دلیل نداشتن هیچ گزینه جایگزین و اینکه قربانیان چنین حملاتی عمدتاً غیرنظامی هستند، توجیه پذیر است.
خودرو‌های لیزری جدید نسبت هزینه بهینه‌تر و مقرون به صرفه تری را نوید می‌دهند. در حالی که هزینه پیش خرید DE M – SHORAD بالا است، هزینه هر گلوله حدوداً همان هزینه سوخت دیزلی برای تولید برق لازم برای تغذیه سلاح است. همچنین این مقرون به صرفگی به این معنی است که بر خلاف سیستم‌های مبتنی بر اسلحه یا موشک که برای تامین مهمات به مهمات انفرادی و فیزیکی متکی هستند، تا زمانی که لیزر سوخت لازم برای تامین برق ژنراتور را داشته باشد، می‌تواند به تیراندازی ادامه دهد. (نسخه لیزری گنبد آهنین با نام Iron Beam در دست توسعه است و ممکن است در نهایت جایگزین گنبد آهنین اصلی شود).
پهپاد‌ها مشکل اصلی تانک‌ها
ارتش ایالات متحده چهار خودروی اول D – M – SHORAD را به نیرو‌های دلتا، گردان چهارم، هنگ توپخانه میدانی ۶۰، که شعار هنگ آن‌ها “ما بر آسمان‌ها حکومت می‌کنیم” است اختصاص داده است. مشخص نیست که چه تعداد دیگری از خودرو‌های لیزری استرایکر تولید و عملیاتی خواهد شد,، اما پس از حملات پهپادی که تانک‌های جنگی کاملاً مدرن و اصلی را در اوکراین و اسرائیل نابود کردند دفاع در مقابل هواپیما‌های بدون سرنشین در اولویت اول ارتش‌های غرب و ناتو قرار خواهد داشت. در آخر هفته گذشته، یک پهپاد ۵۰۰ دلاری حامل یک موشک ضدتانک ۸۰۰ دلاری PG – ۷ V متعلق به نیرو‌های حماس با موفقیت یک تانک ۴ میلیون دلاری مرکاوا ۴ اسرائیلی را نابود کرد. این اتفاق نشان داد که به همان اندازه که می‌توان تلفات تانک‌های روسی در اوکراین را به ناکارآمدی محض نیرو‌های نظامی این کشور نسبت داد، پهپاد‌ها نیز می‌توانند تانک‌های پیشرفته‌ترین و حرفه ای‌ترین ارتش‌ها را نابود کنند.
نتیجه گیری
ظهور و کارآمدی هواپیما‌های بدون سرنشین در میدان نبرد موضوعی بسیار شگفت انگیز بوده است. همچنین پهپاد‌های رزمی از یک الگوی غیرمعمول پیروی می‌کنند: در شرایطی که پیچیده‌تر و خطرناک‌تر می‌شوند، ارزان‌تر هم می‌شوند و به تعداد بیشتری می‌توان آن‌ها را عملیاتی کرد. مقابله با آن‌ها به سلاحی نیاز دارد که بتواند هم سریع و هم ارزان به آن‌ها شلیک کند و ممکن است DE – M – SHORAD همان سلاح باشد.
منبع:روزیاتو