صدا و سیما

خلیج فارس:پیمان جبلی امروز (چهارشنبه) در حاشیه جلسه هیات دولت در جمع خبرنگاران، گفت: سازمان صدا و سیما بیش از ۶۰ هزار کارمند، بازنشسته، تبصره چهاری‌ها و خرید خدماتی دارد.

به گزارش«خلیج فارس» به نقل از ایسنا، وی با اشاره به افزایش چشم‌گیر بودجه این سازمان گفت: بودجه اختصاص یافته در قانون برنامه هفتم توسعه براساس جدول تکالیف تولید است. بر این اساس سازمان بدون کسب تکلیف از دولت حق اضافه کردن حقوق و دستمزد کارکنان و بازنشستگانش را ندارد.

رییس سازمان صدا و سیما ادامه داد: بودجه ۱۴۰۳ هم برای پرداخت حقوق شاغلان و بازنشستگان و هم برای تولیدات جدول تکالیف در ماده ۷۷ برنامه هفتم توسعه است.

جبلی با اشاره به برنامه‌های صدا و سیما برای تبلیغات رادیو و تلویزیونی داوطلبان انتخابات، گفت: با مراجعه به آرشیو سازمان و صفحات سیاسی روزنامه‌ها و مقایسه تولیدات سازمان در این دوره و دوره‌های قبل‌تر، مشخص می‌شود که آیا سازمان در این دوره بیشتر کار کرده یا دوره‌های گذشته انتخابات.

وی ادامه داد: زمان شروع برنامه‌های اننتخابات، زمان تشکیل ستاد انتخابات رسانه ملی، اقدام به تشکیل و ایجاد ۲۰۰ کانال رادیو و تلویزیونی و تولیدات شبکه خبر در این حوزه را بررسی کنند.

خلیج فارس:جام جم در سرمقاله خود نوشت: ۱- دوشنبه‌شب‌ها برنامه‌ای با عنوان «جام‌جم» روی آنتن رسانه‌ملی و شبکه یک می‌رود که در قالب مناظره با حضور موافق و منتقد به بررسی سیاست‌های سازمان صداوسیما و عملکرد آن می‌پردازد. این همان برنامه‌ای است که رئیس سازمان صداوسیما در دیدار با دانشجویان وعده آن را داده بود و طبعا روی آنتن بردن برنامه‌هایی به این شکل مشخصا نیازمند دستور شخص رئیس سازمان است. از زمان آقای لاریجانی اجرای این نوع برنامه‌ها مطرح بود یا در زمان آقای علی‌عسکری نیز به این سمت رفتند یا حتی در دوره مسئولیت آقای ضرغامی گام‌هایی برداشتند، ولی چنین برنامه‌ای در هیچ دوره‌ای به آنتن نرسید.

۲- با بررسی دو طرح کلان تحولی که در سال‌های ۹۳ و ۹۷ برای سازمان نوشته شده‌است می‌توان به وضوح مشاهده کرد که تفکر حاکم بر سازمان در نزدیک دو دهه عمدتا بر مسائل فنی و اجرایی متمرکز بوده و سهم فکر، محتوا و نرم‌افزار گام‌به‌گام رقیق‌تر شده‌است. شاید بتوان گفت طرح‌های پیشتر گفته بیشتر از جنس طرح توسعه بوده‌اند تا طرح تحولی که به‌دنبال تغییر گفتمان و رویکرد‌ها باشد. طرح تحول رسانه‌ملی که این روز‌ها از آن زیاد می‌شنویم دنبال اصلاح رویکرد‌های غلط و تغییر گفتمان حاکم بر رسانه‌ملی است که بعضا صداوسیما را به مسیری برده که هم‌اکنون چاره‌ای جز تغییر آن نیست. حال با این وضعیت برنامه‌ای به‌نام جام‌جم که عملا پرچم خودانتقادی و اصلاح رویه‌های غلط را در دست گرفته به‌عنوان یکی از برنامه‌های شاخص دوران تحول روی آنتن می‌رود.

۳- رسانه‌ملی با عزمی که در دوره تحول دارد در اقدامی بی‌سابقه نقد را از خودش شروع کرده و منتقدان تاکنون بدون هیچ محدودیتی حرف‌ها و نقدهای‌شان را درباره موضوعات مختلف مربوط به صداوسیما بیان کرده‌اند و این امیدواری وجود دارد که طرح این‌گونه مباحث، باب نقد درست را باز کند.

۴- صداوسیما در دوره اخیر نشان داد طرفدار این نظریه نیست که «کسی حق انتقاد کردن دارد که تمایل به کمک کردن داشته باشد»! تاکنون منتقدانی در برنامه جام‌جم حضور پیدا کرده‌اند که بعضا سخنان دقیق و منطقی زده‌اند و علاوه بر نقد، راهکار نیز ارائه داده‌اند و برخی نیز ادعا‌های ژورنالیستی و سطحی که در میکرورسانه‌ها منتشر می‌شود را در فرصت آنتن رسانه‌ملی مطرح کردند، البته نکته مثبت این بود که عیار برخی منتقدان مشخص شد. منتقدانی که پس از این برنامه نیز بر همان روال غلط ثابت تاکید کردند و نشان دادند که هدف آن‌ها از نقد، اصلاح نیست، بلکه صرفا به‌دنبال دیده‌شدن هستند. تناقضات گذشته و حال جریان منتقدان سطحی، گویای این واقعیت است. وقتی هدف فقط نقد کردن باشد، فرق ندارد که چه چیزی و کجا را نقد می‌کنیم. نقد به ما‌هو نقد اصل است! و اینجا جایی است که تاکید داریم باید نقد درست را تمرین کرد و یاد بگیریم نقد واقعی چیست.

۵- واپس‌گرایی به معنای مخالفت کردن با حرکت رو به جلو یا پیشرفت در حوزه‌های مختلف است که گاه به صورت اقدامات خشونت‌آمیز علیه مردم یا به صورت افکار و اندیشه‌های ارتجاعی و گاه با تکیه بر عرف و عادات فرهنگی عقب‌مانده در برابر اندیشه‌های پیشرو و ترقی‌خواه عمل می‌کند.

۶- منتقدان تحول در رسانه‌ملی که از قضا در برنامه جام‌جم نیز حضور پیدا کرده‌اند به نوعی واپس‌گرایی یا تحجر دچار شده‌اند و خواستار بازگشت صداوسیما به ریلی هستند که سال‌ها روی آن حرکت می‌کرده‌است.

۷- بزرگ‌ترین اشتباه این جریان آن است که بر‌خلاف ادعا‌های پرطمطراق، درک صحیحی از پیچیدگی‌های سیاسی ــ فرهنگی ندارد و در برخورد با متغیر‌های بیرونی در موضوعات مختلف با حمله و نقد فوری موضوع، اعتبار لحظه‌ای یا همان دیده‌شدن را طلب می‌کند. این جریان که در دو سمت سیاسی غالب کشور حضور دارد، بنابر تعاریف علمی تنها نظام اندیشگی خود را معتبر جلوه می‌دهد و هرگونه فاصله‌گیری از مرام خود را یک انحراف می‌داند و فقط وقتی تحولات را تایید می‌کند که از مدیریت‌ها و تحولات، سهم خود را بگیرد، یعنی الزاما اندیشه و گفتمانی ندارد، دنبال سهم‌خواهی است و این تجربه در طول سال‌های پس از انقلاب در برابر گروه‌های مختلف ثابت شده‌است!

این جریان، وضعیت جمهوری اسلامی ایران را بسیار بحرانی و نامطلوب می‌بیند! نظام را به‌ویژه پس از ماجرای۱۴۰۱ برخلاف نظر رهبری دربن‌بست می‌داندوبرهمین اساس با طرح یک گفتمان خاص که خلاصه آن «وسط بازی» است مسیری مشترک را شروع کرده که از قضا نقاط هدف مشترک فراوانی با لیبرال‌ها دارد و رسانه‌ملی یکی از آن نقاط هدف است. جریان غربگرا سال‌هاست دنبال به کرسی نشاندن قرائت خود از رسانه‌ملی است و جریان واپس‌گرا نیز به همان سبک مسیری را شروع کرده که غربگرایان ۳۰سال پیش شروع کردند!

منبع:فرارو

خلیج فارس:فرهیختگان در مطلبی با عنوان «ما بدتان را نمی‌خواهیم آقای رئیس!» نوشت: کلیدواژه «تحول» برای صدا‌وسیمایی که هر روز باید در مسیر تحولات داخلی و بین‌المللی به‌روز شود و سال‌ها با خمودگی و خستگی به حیات ادامه دهد، بجا انتخاب شده بود؛ اما چرا مسیری که برای آن انتخاب شد، تا این اندازه به حاشیه رفته و حالا بی‌انگیزگی و کم‌مخاطبی جایگزین همه آن مشکلات قبلی شده است؟

به گزارش«خلیج فارس»؛واقعیت این است مسیری که صداوسیما درپیش‌گرفته، اصلاح‌طلبان که هیچ، بلکه طیف‌های متعددی از اصولگرایان و حتی حزب‌اللهی‌ها را هم نگران کرده است. مخاطبی که شب‌جمعه یا در مناسبت شاد مذهبی، شبکه‌های متعدد تلویزیون را بالا و پایین می‌کند و به‌جز اتفاقات تکراری هیچ طرح نویی نمی‌بیند، چه فرقی دارد که اصولگرا باشد یا اصلاح‌طلب؟!

البته متاسفانه تاکنون راحت‌ترین راه در مواجهه با انتقاد‌ها این بوده که به ضدانقلاب وصل شوند یا سم‌پراکنی دانسته شوند یا یک برچسب بزرگ «تخریب کردن» هم روی‌شان بچسبد! و این‌گونه تصور شود که با این شکل برخورد‌ها مشکل به‌سرعت حل می‌شود؛ این دقیقا همان چیزی است که در برنامه اخیر «جام‌جم» اتفاق افتاد و مخاطبان تلویزیون شاهد آن بودند.

اما آقای جبلی! فارغ از هر رویکردی که ممکن است داشته باشید، شما می‌توانستید با موقعیت ویژه شبکه یلدا بازی باخته را دوباره به نفع خودتان برگردانید. موقعیت ویژه‌ای که می‌توانیم در عید نوروز هم شاهدش باشیم؛ اگر برای آن تدبیری شود.
چرا از یلدا استفاده نکردید؟ حداقل نوروز را دریابید!

یلدا فرصت بی‌نظیری برای تلویزیون بود؛ معادلش را در شبکه‌های نمایش خانگی پیدا نمی‌کرد، از همین رو مخاطبش افزایش پیدا کرده بود و دنبال خوراکش در تلویزیون می‌گشت، اما از دست رفت. باید صادقانه بگوییم که سیاست‌های تحولی در تلویزیون به اصلاحاتی نیاز دارد که شکل و شمایلش را دارید همین الان روی آنتن می‌بینید. ۵۰ درصد از برنامه یلدای شبکه سه می‌تواند همان اصلاحاتی باشد که برنامه تحول به آن نیاز دارد.

بخشی از بار این تحول چند بندی را هم برنامه‌های دانش‌محور شبکه چهار به دوش می‌کشد، بخشی را هم مدیر شبکه نسیم معتقد است که برعهده این شبکه است. هرچند مشخص نیست چند درصد از مردم، برنامه‌های یلدای شبکه چهار و نسیم و امثالهم را تماشا کرده‌اند، اما درباره شبکه سه که به کانون انتقادات تبدیل شده، باید صادقانه گفت که برنامه‌های شب یلدای آن‌ها امسال نسبت به سال گذشته ارتقای کیفی هم پیدا کرده بود. رسانه ملی به‌زعم مخاطبان بعد از مدت‌ها در راستای سلیقه مردم به‌ویژه نسل جوان و امروزی حرکت کرد و تلاش شد با صادق بوقی و پسرک شیرین اردبیلی مماس با موضوعات روز جلو برود، از بازیکنان محبوب فوتبال کمک گرفت، میزبان چند بازیگر چهره بود و البته حسن ریوندی را روی آنتن آورد که حاشیه‌ساز شد.
چرا از یلدای تلویزیون انتقاد شد؟

مشکل آنجاست که اگر قرار بر پیگیری سیاست درست بازگشت چهره‌ها به تلویزیون باشیم، باید اولویت با کسانی باشد که فرزندان بحق این تلویزیون هستند و با قواعد رفتاری آن کنار می‌آیند. مگر می‌شود همزمان که از سابقه ابتذال محتوا روی آنتن انتقاد می‌کنیم، از حضور حسن ریوندی که کمدین خوبی است، اما خارج از چهارچوب رسمی قرار می‌گیرد دفاع کنیم و عقبه ساختارشکنانه او در فضای مجازی را نادیده بگیریم که به‌مراتب از افرادی که کنار گذاشته شده‌اند، بیشتر است؟

مشکل آنجاست که از صداوسیمایی که برای پیام‌رسان شکست‌خورده «سروش» میلیارد‌ها تومان هزینه کرد، مدام بر شیپور فیلترینگ نواخت و اجرای گروه سرود دخترانه‌ای علیه فضای مجازی از آن وایرال شد، آن هم درحالی‌که اکثر برنامه‌های همان تلویزیون برخلاف بخشنامه‌های مختلف این سازمان به‌صورت یواشکی در اینستاگرام‌فیلترشده صفحه دارند یا فلان معاونت سازمان برای وایرال برنامه‌هایش در همان پلتفرم‌ها پول خرج می‌کند.

آیا واقعا انتظار داشتید در چنین فضایی، حضور پسرک شیرین اردبیلی که با اینستاگرام و یوتیوب فیلترشده چهره شد، با انتقاد مواجه نشود؟ آیا این همان «مدیریت غربالی» نیست که در صفحه ۱۰ دفترچه تحول به آن اشاره شده که می‌گوید: «مدیریت غربالی که صرفا در حد غربال روی محتوا‌ها تاثیر می‌گذاشته، کم‌کم سوراخ‌هایش گشاد و گشادتر شده و اگر قبلا سنگ‌ریزه هم از آن رد نمی‌شد، حالا قلوه‌سنگ‌ها را هم به‌راحتی از خود عبور می‌دهد؟»
آقای جبلی! بخشی از انتقادات را گردن بگیرید

بعید است که رئیس سازمان صداوسیما، قائم‌مقام فرهنگی او و مدیران شبکه‌ها از حجم انتقاد‌هایی را که به آن‌ها می‌شود، خبر نداشته باشند، کمااینکه عصبانیت مدیر شبکه نسیم در برنامه جام جم موید همین موضوع است. بالاخره مدیران سازمان، وضعیت سیر نزولی مخاطب را به استناد آماری که منتشر نمی‌شود و درگوشی می‌شنویم، بهتر از همه ما می‌دانند.

بله! البته می‌شود مدام با «کاهش مخاطب جهانی تلویزیون» جمله ساخت و همه‌چیز را گردن vod‌ها و فضای مجازی و سیر جهانی انداخت، اما با واقعیت روزافزون کاهش مرجعیت سرگرمی و خبر در تلویزیون خودمان چه باید کرد؟ مگر تلویزیون‌های دیگر وضعیت انحصار صوت و تصویر فراگیر صداوسیمای ما را در اختیار دارند که در موضوع کاهش مخاطب مدام به آن‌ها ارجاع می‌دهیم؟ چطور می‌توان از بین تعداد زیاد انتقاد‌های مطرح‌شده درباره وضعیت محتوا، مخاطب، تحول و… در صداوسیما، حتی بخشی از آن را هم گردن نگرفت؟ بار معنایی کلمه «دوربرگردان» خیلی سنگین است؟ قبول. اما اجازه بدهید بگوییم فریاد اعتراض و تردید در جهت یک اصلاح بزرگ در رویه برنامه تحولی که فقط روی کاغذ زیبا بود، از تمام محفل‌هایی که حتی با حضور مدیران تلویزیون برگزار می‌شود، به آسمان بلند است.
نقد با عصبانیت جمع نمی‌شود

«از حوزه هنری اخراج شدیم، به‌خاطر اینکه صداوسیما را نقد کردیم. دو تا انتقاد به یک سریال کردیم، بسیج شدند از ضدولایت فقیه به ما بستند تا خوارج و ابن‌ملجم.»

حتما می‌دانید که جملات بالا بخشی از مصاحبه وحید جلیلی، مدیر ستاد تحول سازمان در زمان مدیر سابق صداوسیماست و حتما به یاد دارید که ایشان در فضای ژورنالیستی چطور شمشیر نقد را نسبت به جریان‌های فرهنگی بالا می‌گرفتند. مگر روزنامه‌نگار باید جز این باشد؟ رسانه‌ها از اسب افتاده‌اند، از اصل افتادن‌شان که دیگر فضیلت نیست.

مگر فراموش کرده‌اید که حتی در انتقاد‌ها بچه محل بودن مدیران سابق هم به‌چالش کشیده و گفته شد که «نزدیک به سه‌دهه مناصب صداوسیما را بین خود دست‌به‌دست کرده‌اند و به‌طور کاملا اتفاقی همگی بچه‌های دو کلاس از یک دبیرستان در تهران دهه پنجاهند. بچه‌تهرونی‌هایی که هم‌قسم شده‌اند نگذارند مدیریت رسانه ملی از چنگ بچه‌های خانی‌آباد و نازی‌آباد خارج شود و به دست دشمنان اسلام بیفتد.» حالا نمی‌شود به‌جای بچه‌های «خانی‌آباد و نازی‌آباد»، بچه‌های «دانشگاه امام صادق (ع) و جشنواره عمار» را جایگزین کرد و همان انتقاد را تکرار کرد؟ این را بگذارید کنار جوان‌گرایی قابل‌تحسین مدیران دوره جدید صداوسیما که به نظر می‌رسد در زمینه تحمل شنیدن نقد، باید کمی از سابقه و تجربه‌تان را با آن‌ها به اشتراک بگذارید و بگویید که با نقد شدن تا حالا آسمان به زمین نیامده است، از این به بعد هم نمی‌آید!
تکثر در جامعه ایرانی را به‌رسمیت بشناسید

جامعه ایران جامعه‌ای متکثر است و همین تکثر آن است که بار‌ها مورد اشاره مقام‌معظم‌رهبری قرار گرفته است. کجای وضعیت فرهنگ رسمی کشور که صداوسیما بخش مهمی از آن را تشکیل می‌دهد، شبیه تکثری است که رهبری آن را ترسیم می‌کنند؟ به‌عنوان یک مدیر باسابقه در صداوسیما باید تعابیر متعدد رهبر انقلاب درباره یکدست و غیررقابتی نشدن فضا را بیشتر از بقیه خوانده باشید و به آن عمل می‌کردید و حتی در مقابله با کسانی که سعی در ایجاد مارپیچ سکوت برای هنرمندان و استفاده سیاسی یا جناحی از آن را داشتند، حرکت می‌کردید. آیا شما در تلویزیون فعلی تکثری می‌بینید؟ تفاوتی بین شبکه‌ها می‌بینید؟ با ۳۰ سال سابقه رسانه‌ای و گرم و سرد چشیدن روزگار، دو، سه برنامه جام جم، شیوه و… را معیار کل تحول و تکثر در سازمان نگیرید.
آنچه درو می‌کنید، حاصل همان بذری است که کاشته‌اید

آقای جبلی! سازمان صداوسیما امروز طوفان اظهارنظر‌ها و عملکرد نسنجیده سابق مدیران خود را درو می‌کند؛ همان زمان که نوشتن راحت‌تر از مدیریت اجرایی و کنار آمدن با واقعیت‌های آنتن بود. همان عملکردی که ناگهان با یک جمله پر از غرور «صلاح ندیدیم» بیرون می‌زند و دیگر جمع نمی‌شود. بخشی از وضعیت امروز سازمان، حاصل اختلافات عمیق مدیران درونی آن است که هر روز در یک یارکشی از درون و بیرون مجموعه سعی می‌کنند اختلاف شدید را به‌عنوان رقابت به یکدیگر قالب کنند و مدیران ارشد هم گاه خودشان خودآگاه یا ناخودآگاه بخشی از این پازل می‌شوند.

باید بدانیم که با تحولات چندسال اخیر و رشد روزافزون فضای مجازی، سازمان صداوسیما آنقدر مشکلات ریز و درشت در حوزه تولید سرگرمی و مدیریت خبر دارد که دیگر به اختلافاتی تا این اندازه دامنه‌دار (که احتمالا با قدرت هم تکذیب می‌شود) نیازی ندارد. به‌هرصورت اختلافات درونی در سازمان صداوسیما بین مدیران میانی یا شبکه‌ها عیان‌تر از چیزی است که بشود آن را پنهان کرد. به‌عنوان خبرنگار هر روز روایت‌های جدیدی از گله‌ها و اختلافات مدیران تلویزیون از رویکرد تحولی یک‌طرف و غیرتحولی طرف دیگر می‌شنویم؛ شما را نمی‌دانیم.
یک پیشنهاد به رئیس صداوسیما

این جمله خیلی تکراری را که در دهه‌های ۵۰ و ۶۰ شهید بهشتی در تلویزیون مناظره می‌کرد هر کدام از ما بیش از ۱۰۰ بار از زبان بزرگان رسانه شنیده‌ایم. اما به ورطه اجرا که می‌رسد چرخ از ابتدا اختراع می‌شود و فکر می‌کنیم می‌توانیم خوراک فرهنگی را به‌زور در حلق مخاطب بریزیم و شق‌القمر کنیم. همین گزاره بدیهی ذکرشده در بالا، چندسال است که گریبان تلویزیون را گرفته و مدیران آن فکر می‌کنند اگر مدام کفش و کلاه‌شان را عوض کنند، کرور کرور مخاطبان منتظرشان هستند.

اگر تا چندسال قبل برنامه‌ای مانند «پاورقی» جایش در صداوسیما خالی بود، باید آن خلأ اصلاح می‌شد یا اگر ایرادی به «خندوانه» وارد بود (که محل مناقشه است)، باید اصلاح می‌شد. چه اتفاقی برای «کتاب‌باز» افتاد که هیچ کس حاضر نشد درباره آن حرف بزند؟ وضعیت «عصر جدید» چه بود؟ چندین قسمت «دورهمی» که سال قبل بار‌ها درباره آن صحبت شد، کجاست؟

وقتی درباره هیچ کدام از این موضوعات توضیحی داده نمی‌شود و به‌جای آن، هر چندماه یک‌بار تناقضی جدید در صحبت‌ها پدیدار می‌شود، طبیعی است که مخاطب حرف و حدیث‌های غیررسمی درباره پشت‌صحنه برخورد با «عصر جدید» را باور کند یا چرا نباید از تناقض خبر‌های متعدد و غیررسمی درباره تعهد گرفتن از مهران مدیری برای همکاری با تلویزیون حیرت کند یا چگونه می‌توان پروسه پرحرف‌وحدیث اعلام حضور رضا رشیدپور و رضا گلزار در شبکه سه، بروز حواشی فراوان و پس از آن عقب‌نشینی مدیران را توضیح داد؟

به هرصورت به‌نظر می‌رسد جبلی باید دستی به سروگوش صداوسیما بکشد و تکلیف این سازمان عریض و طویل را با خودش، طرح تحول، اختلاف میان مدیران و وضعیت تولید و سرگرمی روشن کند.

خلیج فارس:رئیس رسانه ملی گفت: به نظر می‌رسد با حضور بیش از ۲۵۰ مهمان از اقشار مختلف در شبکه‌های تلویزیون، همکاران ما توانستند به وظایف خودشان عمل کنند. نظرسنجی‌های ما هم نشان می‌دهد که آمار مخاطبان شب یلدای امسال از آمار مخاطبان ۳ سال اخیر بیشتر بوده است.

به گزارش «خلیج فارس» به نقل از فارس، پیمان جبلی رئیس سازمان صداوسیما در حاشیه جلسه امروز هیات دولت با اشاره به اینکه هم اکنون ۱۸ مجموعه نمایشی جلوی دوربین است، گفت: در همه حوزه‌ها صداوسیما در حال طراحی برنامه‌های متنوع، جذاب و متناسب با نیاز و ذائقه جامعه است تا بتواند به وظایف خودش عمل کند.

رئیس رسانه ملی ضمن اشاره به برنامه‌های شب یلدای تلویزیون نیز اعلام کرد که «به نظر می‌رسد با حضور بیش از ۲۵۰ مهمان از اقشار مختلف در شبکه‌های تلویزیون، همکاران ما توانستند به وظایف خودشان عمل کنند. نظرسنجی‌های ما هم نشان می‌دهد که آمار مخاطبان شب یلدای امسال از آمار مخاطبان سه سال اخیر بیشتر بوده است.

وی همچنین با اشاره به راه اندازی کانال‌های تبلیغاتی برای نامزد‌های انتخابات نیز خبر داد که «صداوسیما با راه اندازی ۲۰۰ کانال تبلیغاتی درصدد است تا بستری برای نامزد‌های انتخابات مجلس شورای اسلامی فراهم کند تا بتوانند تبلیغات خود را منتشر کنند. آئین نامه تبلیغاتی توسط صداوسیما تهیه خواهد شد و به ستاد انتخابات کشور ارسال می‌شود. نامزد‌ها می‌توانند تبلیغات خود را آماده کنند و به صداوسیما برای پخش ارسال کنند.»

مهرداد خدیر در عصر ایران نوشت: بر این باورم و از دیگران هم پرسیده‌ام و تصدیق کرده‌اند و مخاطبان این نوشته هم می‌توانند تأیید یا مخالفت کنند که یلدای ۱۴۰۲ خورشیدی را ایرانیان باشکوه‌تر از سال‌های پیش برگزار کردند.

این در حالی است که دستگاه های عمومی خدماتی مراسم ویژه برگزار نکردند و در برخی شهرها چون مشهد با دورهمی‌های بیرون از خانه مخالفت شد ولی مشهدی‌ها هم وقعی ننهادند و یلدای ۱۴۰۲ را باشکوه تر از سال‌های پیش برگزار کردند.

صداو سیما هم نتوانست دربرابر این موج مقاومت کند و تمام شبکه‌های رادیویی و تلویزیونی یلدا یلدا کردند و چون مجریان باسابقه و محبوب را رانده‌اند رو به اینفلوئنسرهای اینستاگرام آوردند! همان شبکه اجتماعی که آن را فیلتر کرده اند!

طنزآمیز است که شبکه اجتماعی را فیلتر کنی و بعد سراغ چهره‌های تأثیر گذار آن بروی و به صدا و سیما ببری.

یلدای ۱۴۰۲ شب پیروزی گفتمان تاریخی ایرانیان بر جماعتی بود که پنداشته‌اند می توانند فرهنگ چند هزار ساله را تغییر دهند و شب یلدا را “روز ترویج فرهنگ میهمانی و پیوند با خویشان” نامیدند ولی این عبارت جعلی بر زبان هیچ مجری و میهمانی جاری نشد. اولا به این دلیل که شب یلدا شب است نه روز و این را هم شورای فرهنگ عمومی درنیافت! همین قدر بی ذوق!

ثانیا. دیگر ثانیا و ثالثا نمی‌خواهد! از فرماندهی پرسیدند چرا با این همه سلاح و سرباز شکست خوردید؟ پاسخ داد:‌اولا چون فشنگ نداشتیم. تا این را گفت سوال کننده خواست ادامه ندهد و به ثانیا و ثالثا نرسد چون فشنگ نداشتن کافی است!

مدارس به بهانه آلودگی هوا و تعطیلی یا واقعا از برگزاری مراسم شب یلدا برحذر داشته شدند. مدیری در توجیه به یکی از بستگان گفته بود: شب یلدا مراسم شب است. روز که نمی‌شود برگزار کرد و بنده خدا خبر نداشت امسال چون شورای فرهنگ عمومی به دست نواصول‌گرایان افتاده که می خواهند فلک را سقف بشکافند و طرحی نودراندازند شب یلدا به عنوان روز پیوند با خویشان و ترویج فرهنگ میهمانی نام گذاری شده است! یعنی شده بود! چون مردم با برگزاری شب یلدا این مناسبت تصنعی را دور انداختند.

این که مردم در اوج گرانی‌ها و بر زمین ماندن وعده‌های دولت و ناتوانی در حل مشکلات معیشتی به رغم افزایش درآمدهای نفتی و در حالی که سفره شب یلدا برای یک خانوار چهار نفری یک تا یک و نیم میلیون تومان آب می‌خورد یلدا را تا پاسی از شب بیش از سال‌های قبل پاس داشتند معنی روشنی داشت. ایرانیان هویت خود را در معرض هجوم دیده بودند و در مقام دفاع برآمدند.

این که در هیچ برنامه تلویزیونی که یلدا یلدا می‌کرد کار به دستی را پیدا نکردند نشان می‌داد چقدر محبوبیت دارند و تصویری ندیدیم که مثلا مسوول مردمی را در حال شادی با مردم نشان دهد.

صدا وسیما اما کوشید جبران کند و هر کاری کرد منتها باز سراغ هنرمندان و گاه درجه دو وسه رفتند اگرچه هنرمند هنرمند است و درجه دو و سه ندارد.

کار به جایی رسید که نوجوان اینستاگرامی و آقای ریوندی را آوردند و با دعوت از گروه صبح جمعه با شما در صدد دل جویی از اصغر سمسار زاده برآمدند و آنان زیرکانه مدام به گذشته ها نقب زدند و دیالوگ های مرحوم نقشینه و مرحوم فنی زاده در دایی جان ناپلپون را تکرار و بازسازی کردند و با تکرار مداوم کازرون و ممسنی به آن سریال ارجاع دادند و چون سن وسال و سابقه آنان از مجریان و مراقبان بیشتر بود احتمالا درنیافتند! در شبکه‌ای دیگر آو آو صادق بوقی را تکرار کردند و دم گرفتند.

سیاست‌های رسمی شکست خود را به تماشا گذاشته بودند چرا که این جور شب یلدا هیچ نسبتی با نوع نگاه فرهنگی تیم جبلی – جلیلی ندارد. این تفکر با خود شب یلدا هم مشکل دارد چون ریشه در پیشا اسلام دارد و ستایش زایش خورشید و ایزد مهر است برنمی‌تابند در حالی که در قرآن هم الله نور آسمان‌ها و زمین توصیف شده است.

جدای این که مجریان محبوب و تولید کننده شادی را رانده‌اند و از سر ناچاری رو به چهره های اینستاگرامی آورده بودند کم فروغ بودن یلدای ۱۴۰۱ به خاطر اتفاقات پاییز نواصول گرایان را به این تصور انداخت که ایرانیان زیر فشار گرانی و در عصر عسرت سیاسی با شادی و مناسبت های فرهنگی فاصله گرفته‌اند.
شاید به همین خاطر به خود اجازه دادند برای آیینی که قدمت آن از مسیحیت بیشتر است نام جعل کنند و از شب به روز منتقل کنند و لی وقتی موج یلدا تمام ایران را درگرفت و مانند عید همه به هم تبریک می‌گفتند.

صدا و سیما هم تسلیم شد و سراغ هنرمندانی رفتند که به اظهار نظر مستقل سیاسی شهرت ندارند. با این حال رندانه هم سویی کردند. هم اصغرسمسار زاده و همراهان صبح جمعه با بازخوانی دیالوگ های خاص و هم بهنام تشکر با خواندن با ریتم «آو آو» وچون خود گیلانی است با حرارت بیشتر.

احتمالا کسانی و خود آقایان جبلی- جلیلی خواهند گفت وقتی از در و دیوار صدا و سیما پمپاژ غم می‌شود انتقاد می‌کنید چرا این قدر بر تکثیر اندوه و افسردگی مصرید و کدام تلویزیون دنیا چنین ماموریتی دارد؟

حالا که اجازه دادیم در تمام شبکه ها شادی کنند و اجازه دادیم ساز بوشهری را نشان دهند و ساز دهنی بازیگر صبح جمعه با شما را سانسور نکردیم و تصویر نوازندگان و دست آنها را نشان دادیم که انگار بر اشیای نامرئی می‌کوفتند باز انتقاد می‌کنید؟!

دست‌تان درد نکند! اما مگر چاره دیگر هم داشتید؟ وقتی مردم دور هم جمع شده و یلدای ۱۴۰۲ را باشکوه‌تر از هر سال برگزار کردند اگر چنین نمی‌کردید خاموش می‌کردند یا به کانال‌های دیگر می‌کوچیدند.

پس اولا یک انتخاب نبود از سر ناچاری بود. ثانیا نشان می داد با برنامه ریزی جدی و منسجم نبوده بلکه به خاطر ریزش شدید مخاطب و هشدارهای جدی در این باره بوده. سوم هم این که به جای دعوت از هنرمندانی که رانده شده اند سراغ چهره های اینستاگرام فیلتر شده رفتید.

آیت‌الله جوادی آملی همان روز انتقاد کرده بودند خیلی تناقض آمیز است که هم فیلتر کنند و هم فیلترشکن بفروشند و حالا می توان به این سخن حکیمانه این گزاره را هم افزود ایضا خیلی تناقض آمیز است هم فیلتر کنید و هم از فیلترینگ دفاع کنید و هم سراغ اینفلوئنسرهای شبکه فیلتر شده بروید.

روزنامه خود صدا وسیما البته از «شب پرمخاطب رسانه ملی» نوشت با تصویر بازیگر کمدی: رشید که طعنه های او به مهران رجبی بعد از آن که به جای مجریان مشهور نشست در فضای مجازی دست به دست می شد.

روزنامه صبح‌نو متمایل به آقای قالیباف اما درباره خطر افراط و تفریط هشدار داد و نوشت صدا وسیما نباید در دو گانه «سید خندان- ریوندی» قرار گیرد.تیتر فرهیختگان از همه معنی دارتر بود: دور برگردان تلویزیون! در توضیح آن نوشت: مدیران تلویزیون بعد از دو سال نقد گذشته در یلدای ۱۴۰۲ به مدل های ضعیف شده ای از ایده های مدیران سابق سازمان رسیدند.

برای این که بدانیم دست و پا زدن برای تولید شادی با مدل های ضعیف شده به تعبیر روزنامه فرهیختگان کافی است دو سال قبل و برنامه یلدای دو صفر با اجرای منصور ضابطیان را به یاد آوریم.

شب یلدای ۱۴۰۲ دو نکته را به وضوح نشان داد. اول این که ایرانیان همان گونه که اجازه تعدی به خاک خود را نمی دهند از سنن ملی و باستانی هم پاسداری می کنند و به خاطر همین یلدا را هم مثل نوروز گرامی می دارند. دوم این که نشان داد دست تیم جبلی – جلیلی برای تولید شادی با مجریان درمدار تا چه اندازه خالی است و به استقراض از شبکه مجازی روی آوردند!