خلیج فارس:اعمال تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه ایرلاین‌های ایرانی و همچنین شرایط سیاسی منطقه باعث اتفاقی باورنکردنی در ایران شده است.
به گزارش«خلیج فارس» به نقل از برترین‌ها؛ اعمال تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه ایرلاین‌های ایرانی و همچنین شرایط سیاسی منطقه باعث اتفاقی باورنکردنی در تاریخ ایران شده است. پیمان مولوی (اقتصاددان) در این باره نوشت:
خلیج فارس: وزیر خارجه ایران از تجربه خود از حضور در یک رستوران در قاهره و امتحان یک غذای مصری نوشت.
به گزارش«خلیج فارس» به نقل از برترین ها؛«سید عباس عراقچی» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران که به‌تازگی به مصر سفر کرده است، از تجربه خود از حضور در یک رستوران در قاهره و امتحان‌کردن یک غذای مصری نوشت.
عراقچی نوشت: در سفر به مصر به اتفاق همراهان به رستوران مردمی ابوطارق در وسط شهر قاهره رفتیم و غذای مشهور مصری «کشری» خوردیم.
وزیر خارجه ایران در ادامه نوشت: غذای بسیار خوش طعم و دلپذیری است که بدون استفاده از مواد گوشتی تهیه می‌شود. امتحان آن را به دوستداران غذاهای عربی جدا توصیه می‌کنم.
او در پایان نوشت: جای یک رستوران مصری در تهران خالی است.
خلیج فارس:این روزها درباره سه جزیره ایرانی حرف و حدیث‌های زیادی به راه افتاده، این مطلب اما درباره وضعیت زندگی در ابوموسی است.
به گزارش«خلیج فارس» به نقل از برترین‌ها؛ این روزها درباره سه جزیره ایرانی حرف و حدیث‌های زیادی به راه افتاده، این مطلب اما درباره وضعیت زندگی در ابوموسی است. چیزهایی که شاید تصورش را هم نمی‌کنید، حقیقت ماجرا این که ما هم از لابه‌لای اظهارنظر برخی افراد ساکن آن جزیره در شبکه‌های اجتماعی متوجه شدیم که شرایط آن منطقه یک شرایط خاص و ویژه است. بهانه اظهارنظرها اما آن خبری بود که دیروز آمد و تاکید داشت که قرار است در ابوموسی مسکن بسازند، به هر حال این هم تمهیدی‌ست اما ظاهرا مساله ابوموسی پیچیده‌تر از این حرف‌هاست.
با این توئیت علیرضا زجاجی دریچه‌ای باز می‌شود که شاید شماتیک شفاف‌تری از آن چه که در آنجا می‌گذرد، نشانمان می‌دهد: “آیا ما به عنوان شهروندان ایرانی می‌تونیم به جزیره‌ی مسکونی ابوموسی سفر کنیم؟ پاسخ این پرسش می‌تونه حاکمیت حقیقی ایران بر ابوموسی رو روشن کنه” در نگاه اول پرسش عجیبی به نظر می‌آید، پاسخ کاربری به نام مهران، فضا را عجیب‌تر هم می‌کند: ”بله، بلیط رفت و برگشت برای ساکنان رایگانه ولی برای افراد غیر، باید اول یا به سپاه لنگه یا اداره گردشگری و میراث فرهنگی شهرستان لنگه مراجعه کنین. برگه مهر شده بگیرین خودشون اگر پرواز باشه، اسمتونو رد میکنن نباشه با کشتی‌های مسافری دو بار در هفته میرین هتل نداره اما مهمانسرای خوب داره”
پرسش بعدی زجاجی عجیب‌تر است: “آیا اماراتی هم با همین میزان کنترل می‌تونن به بوموسی سفر کنن یا مثل هر شهر داخلی به بوموسی سفر میکنن؟” و دوباره پاسخ مهران: “جمعیت اماراتی‌ها زیر پنجاه نفره یک پاسگاه کوچک دارن که مخصوص خودشونه و اگر ۶ماه جزیره رو ترک کنن دیگه نمیتونن برگردن، اما جمعیت ایرانی‌ها حدود۵هزار نفر تخمین زده میشه اماراتی‌ها به جز محدوده کوچک خودشون اجازه تردد در جزیره رو ندارن”
آیا اماراتی‌ها واقعا در ابوموسی پاسگاه دارند؟ چه اطلاعات نابی در این گفتگو بود که متاسفانه هیچ رسانه رسمی درباره آن چیزی به ما نمی‌گوید، جز مشتی اطلاعات کلی و مقادیر زیادی شعار، انگار ما از واقعیت آن مناطق چیزی نمی‌دانیم. البته دانستنی‌های شگفت‌انگیز درباره ابوموسی به همین جا ختم نمی‌شود.
اما مساله پول در ابوموسی هم مساله جالبی‌ست، ظاهرا در این جزیره دو نوع پول وجود دارد، کاربری از یاسر حزباوی(که ظاهرا ساکن ابوموسی است) پرسیده: “در جزیره با چه پولی معاملات انجام می‌شود؟”
پاسخ حزباوی: “سمت ما با پول خودمون اونام با پول خودشون، مردم دو بخش هیچ ارتباطی با هم ندارن، سمت ما بازارچه داریم اما اونا دوتا بقالی دارن و مایحتاج عمدشون رو با کشتی از شارجه میارن”
همین‌قدر باورنکردنی، حالا گمان می‌کنیم سفر به ابوموسی می‌تواند نهایت شگفتی باشد. اما حوصله کنید و این مطلب را ادامه دهید، هنوز عجایب دیگری دارد. آن‌طور که یاسر حزباوی نوشته، سمت اماراتی‌های جزیره، بافت مناسبی ندارد، اما آنها برای خودشان پلیس مجزا، مدرسه و شهرداری دارند و در واقع ابوموسی دو شقه‌ی ایرانی و اماراتی دارد، گر چه که بنا به ادعای حزباوی، در اکثر اوقات سال جز پیش‌کارها و خدمه، کسی در آن منطقه اماراتی‌نشین جزیره نیست!
از آن طرف در سمت ایرانی به جز نظامی‌ها، حضور مردم عادی پرشمار نیست، البته هستند کسانی که همان‌جا بازنشسته شدند و ادامه زندگی می‌دهند.
به هر حال ابوموسی شاید عجیب‌ترین نقطه از خاک ایران باشد، جایی که افتتاح یک شعبه بانک در آن نیم قرن زمان می‌برد.
خلیج فارس:انتشار اسنادی حاوی برخی اطلاعات درباره آماده‌سازی اسرائیل برای پاسخ به عملیات «وعده صادق ۲» ایران، این روزها به سوژه داغ رسانه‌های آمریکایی و غربی تبدیل شده‌است. ماجرا از جایی آغاز شد که یک اکانت خبری در شبکه‌های اجتماعی با عنوان «میدل‌ایست اسپکتاتور»، که اخبار مربوط به ایران را پوشش می‌دهد، دو سند امنیتی منتشر کرد که دربرگیرنده اطلاعاتی درباره آماده‌سازی تل‌آویو برای پاسخ به حمله موشکی اول اکتبر ایران بود.
به گزارش«خلیج فارس» به نقل از انتخاب، مهرداد فرهادی، کارشناس ژئوپلیتیک، درباره محتوای اسناد آمریکایی درباره حمله اسراییل گفت: «اسناد آمریکایی درباره تحرکات اسراییل صحت دارند و با هدف ضداطلاعات منتشر نشده‌اند. در اسناد چند نکته جالب وجود دارد؛ اول اینکه به تمرین‌های ارتش اسرائیل اشاره شده است. در یکی از این تمرین‌ها به استفاده از دو پلتفرم پرنده اشاره کرده‌اند. یک هواپیمای جمع‌آوری اطلاعات الکترومغناطیسی و یک پهپاد جاسوسی که با اسم رمز به آن اشاره کرده‌اند. اسراییل به یک حمله که احتمالاً نیاز به جمع‌آوری اطلاعات الکترومغناطیسی نیاز دارد، دست خواهد زد. چند سناریو برای آن می‌توان تحلیل کرد، جدی‌ترین سناریو درباره یک عملیات سرکوب راداری است. این احتمال وجود دارد که حمله‌ی اسراییل علیه ایران، همانند همان حمله گذشته در آوریل بعد از وعده صادق ۱ باشد. این حمله با تعداد اهداف بیشتری صورت می‌گیرد.»
وی در رابطه با علت هدف‌گیری احتمالی سیستم راداری ایران بیان کرد: «اگر فرض را بر این بگیریم که قصد اسراییل ایجاد بازدارندگی باشد، او به سمت کور کردن نظامی می‌رود. شبکه راداری یکی از اجزای مهم یک سیستم نظامی است. اگر طی حملات اسرائیل، ما بخشی از پوشش راداری خودمان را در قسمتی از کشور از دست بدهیم، شاید از نگاه آن ها، در تهران تغییرات محاسباتی ایجاد شود و در یکسری از سیاست‌ها بازنگری صورت گیرد. از دید تهران، شاید چنین حمله‌ای هم باعث نشود سیاست‌ها تغییر کند و واکنش بعدی نشان داده می‌شود.»
او افزود: «اگر فرض کنیم که این مقدمه‌ای برای حملات بیشتر است، در هر عملیاتی که در داخل ایران بخواهد انجام شود و تأسیسات هسته‌ای هدف قرار بگیرد، اسراییلی‌ها توان لازم برای از بین بردن تأسیسات زیرزمینی ما را ندارند. اسراییل توانایی سوخت‌رسانی هوایی لازم و حمل بمب‌های سنگرشکن بزرگ را ندارند. برای این پروژه باید آمریکا وارد شود.»
او ادامه داد: «بعلاوه از آنجایی که انجام چنین عملیاتی نیازمند از بین بردن شبکه راداری است، ممکن است چنین عملیاتی، مقدمه عملیات بزرگتر باشد.»
فرهادی درباره کمک نظامی اسراییل از آمریکا گفت: «این اسناد نشان‌دهنده این نیست که اسراییل می‌خواهد برای جنگ گسترده آماده شود. حمله اسراییل به اندازه‌ای قابل توجه است که به شدت نگران واکنش بعدی ایران است. من فکر می‌کنم از نظر پدافندی هم دچار یک سری نگرانی‌های جدی و تغییر محاسبات شده‌اند. کمک اسراییل از آمریکا برای سامانه تاد ناشی از همین نگرانی است. اسراییل یک مجموعه حمایتی جدید تا حدود ۵ میلیارد دلار از آمریکا جهت تولید موشک‌های گنبد آهنین و پیکان ۲ و ۳ درخواست کرده است.»
خلیج فارس:روزنامه کیهان با عصبانیت شدید از طرح دولت پزشکیان برای رفع فلیتر گلایه کرد.
این روزنامه نوشت:
شنیده شده شورای عالی فضای مجازی رفع فیلتر برخی سکوهای معاند را در دست بررسی دارد.
نمی‌شود بخشی از نظام در برابر دشمن سرمایه‌های بی‌بدیلی همچون نیلفروشان‌ها و زاهدی‌ها را فدای امنیت کشور کند اما بخش دیگر نظام برای سکوهای اطلاعاتی دشمن فرش قرمز پهن نماید.
رفع فیلتر در این شرایط بزرگ‌ترین اقدام علیه امنیت ملی است.
خلیج فارس:اسماعیل بقایی بامداد پنجشنبه ۲۶ مهر ۱۴۰۳ در در شبکه ایکس نوشت:
به گزارش«خلیج فارس» به نقل از فرارو؛جناب! ایران هیچ علاقه‌ای به بازی با آتش ندارد (بر خلاف نایب شما در منطقه)؛ برعکس، ایران در حال تلاش برای خاموش کردن آتشی است که با سلاح‌های اهدایی شما به اسرائیل برافروخته شده است.
هشدار دادن شما به نحو زننده‌ای مزورانه است!
کسانی که شریک جرم هستند و نسل کشی، جنایات جنگی، کشتار بی‌گناهان و نقض حقوق بشردوستانه بین‌المللی را توجیه می‌کنند، هیچ شأن و جایگاه اخلاقی برای وعظ کردن ندارند.
ضمنأ سخنان شما زخم کهنه‌ای را باز می‌کند که سلاح‌های شیمیایی اهدایی شما به صدام در دهه ۱۹۸۰ بر جسم و جان مردم ما بر جای گذارده است.
خلیج فارس:صدا و سیما به ندرت از برج عاج پایین می آید و حاضر به عذرخواهی می شود ولی حالا که لحظاتی نزول اجلال فرموده اند، بد نیست چند عذرخواهی مهم که از قلم افتاده را نیز به جای بیاورند و مرقوم بدارند.
به گزارش«خلیج فارس» به نقل از عصر ایران؛ در پایان یکی از برنامه های صدا و سیما، آواز یک خواننده خانم به مدت چند ثانیه پخش شده و بعد از این فاجعه (!) صدا و سیما بیانیه ای به این شرح منتشر کرده است:
“به استحضار مخاطبان گرانقدر برنامه سیمای خانواده می‌رساند در ثانیه‌های پایانی برنامه به مورخ ۲۱ مهرماه، بر اثر سهل‌انگاری و خطای فردی، بخشی از موسیقی یک فیلم سینمایی ایرانی پخش شد که در آن حدود شرعی رعایت نشده بود.
مسؤولان برنامه در بدو اتفاق متوجه این اشتباه شده و ضمن برخورد جدی با عامل این سهل‌انگاری، راه اشتباه مجدد را بستند.”
فهرستی برای عذرخواهی صداوسیما از مردم ایران
صدا و سیما به ندرت از برج عاج پایین می آید و حاضر به عذرخواهی می شود ولی حالا که لحظاتی نزول اجلال فرموده اند، بد نیست چند عذرخواهی مهم که از قلم افتاده را نیز به جای بیاورند و مرقوم بدارند:
مردم ایران!
ما عذرخواهی می کنیم که سالانه هزاران میلیارد تومان از جیب شما پول می گیریم ولی برنامه هایمان آنقدر بیهوده و نازل و مبتذل و به درد نخور است که شما مجبور می شوید مجدداً پولی به پلتفرم ها بدهید تا فیلم و سریال ببینید، یا پول اینترنت بدهید و در فضای مجازی برنامه هایتان را تماشا کنید یا خرج دیش و ماهواره کنید و در تلویزیون های آن ور آبی، برنامه های مورد علاقه تان را دنبال کنید.
ما شرمنده ایم که این طرف از شما پول می گیریم و آن طرف مجدداً شما را به خرج می اندازیم.
ما عذرخواهی می کنیم که با پول و امکانات و اعتبار شما، صدا و سیما را که باید متعلق به همه مردم ایران با هر نوع گرایشی باشد، تبدیل کرده ایم به باشگاه اختصاصی رفقای سیاسی و جناحی خودمان و شما را شنیدن و دیدن صدا و سیمایتان در صدا و سیما محروم کرده ایم.
ما عذرخواهی کنیم که صدا و سیمای ملی را به صدا و سیمای میلی تبدیل کرده ایم و هر طور که میل مان بکشد با ثروت و سرمایه شما بازی می کنیم.
ما عذرخواهی می کنیم که سال هاست دوستان کم سواد خودمان را به عنوان کارشناس به شما قالب کرده ایم و درهای صدا و سیما را به روی متخصصان و کارشناسان واقعی بسته ایم.
ما عذرخواهی می کنیم که به جای نقد و اصلاح گری، تملق و لاپوشانی را سکه رایج صدا و سیما کرده ایم.
ما عذرخواهی می کنیم که هر چه خواستیم علیه منتقدان و افراد غیر همسویمان گفتیم و روی آنتن زنده و غیرآنتن فرستادیم و اجازه دفاع و پاسخ ندادیم و حتی عذرخواهی هم نکردیم.
ما عذرخواهی می کنیم که هنرمندان و چهره ها و برنامه هایی که سرمایه های واقعی صدا و سیما بودند را حذف کردیم و ساده لوحانه فکر کردیم که می توانیم مشابه سازی کنیم و بدل ها را به جای اصل ها به مردم عرضه کنیم ولی عجب خطای احمقانه ای مرتکب شدیم و بارها!
ما عذرخواهی می کنیم که سرمایه اعتمادی که در رسانه ملی موج می زد را آتش زدیم و کار را به جایی رساندیم که ندیدن تلویزیون داخلی به یک روال و رویه و مد و وسیله مباهات تبدیل شده است.
ما عذرخواهی می کنیم که “روایت های دلبخواه”مان را به جای “واقعیت های بیرونی”، به نام “خبر” به خورد مردم دادیم و سامانه خبرهای داخلی را بی اعتبار ساختیم و مرجعیت خبری را به بیرون از مرزها منتقل کردیم.
ما عذرخواهی می کنیم که مدام خرابکاری کردیم و به جای پذیرش مسوولیت، طلب بودجه بیشتری کردیم و به جای افزایش کیفیت، شروع کردیم به پرونده سازی علیه هر آن چیزی که می توانست رقیب مان باشد، از پلتفرم های اشتراک گذاری ویدئو توسط مردم تا پلتفرم های تولید فیلم و سریال و … .
ما عذرخواهی می کنیم که هنوز که هنوز است از سرمایه دیروز می خوریم و سریال های قدیمی را که عُرضه تولید مشابه شان را نداریم، بارها و بارها به حدقه چشم مخاطبان فرو می کنیم و حد یقفی هم برای پایان تکرار گذشته ها و موعدی برای ساختن آینده نداریم.
مردم عزیز ایران!
ما خیلی بیش از این ها به شما عذرخواهی بدهکاریم. ما مستاجران خوبی در رسانه ای که باید ملی می بود، نبودیم و در خانه شما چنان رفتار کردیم که گویا ملک طلق پدری مان است و شما نه صاحبخانه که نوکر و کلفت های این خانه اید که اگر ناراضی نیستید، می توانید جمع کنید و بروید!
مردم صبور ایران!
همان طور که در فقره اخیر یعنی پخش چند ثانیه صدای خواننده زن، متوجه اشتباه شدیم و با عامل سهل انگاری برخورد کردیم و راه را بر اشتباه مجدد بستیم، اکنون نیز متوجه سال ها قصور و تقصیر بی پایان مان شده ایم و با کنار رفتن مان، راه را بر تکرار این اشتباهات می بندیم، بدان امید که “رسانه” ای که منهدم اش کردیم، ققنوس وار از میان خاکستر برخیزد و “ملی” شود.
مردم ایران!
ما بدکردیم؛ ما را ببخشید.
خلیج فارس: عضو هیات رئیسه اتاق مشترک بازرگانی ایران و روسیه گفت: در تجارت ایران و روسیه معامله با ارزهای دو کشور کم‌وبیش برقرار است و اکنون بخشی از معاملات با روبل تسویه‌حساب می‌شود و بانک مرکزی ایران روبل خریداری می‌کند، همچنین قرار است در آینده بانک مرکزی روسیه نیز ریال را خریداری و نگهداری کند.
به گزارش«خلیج فارس» به نقل از ایلنا؛کامبیز میرکریمی، عضو هیات رئیسه اتاق مشترک بازرگانی ایران و روسیه درباره احتمال شکل‌گیری یک پلتفرم برای تسویه پرداخت‌های فرامرزی در میان کشورهای عضو بریکس گفت: پیش‌تر روسای جمهور چین، برزیل و روسیه به عنوان اعضای تاثیرگذار بریکس پیشنهاد داده بودند که در تجارت میان کشورهای عضو، دلار و یورو حذف و واحد پولی جدیدی جایگزین این دو شود و در همین راستا گزینه‌هایی مطرح شد، از جمله اینکه یک واحد پول جدید بین کشورها ایجاد شود و یا اینکه واحد پولی یکی از کشورها که ثبات بیشتری نسبت به دیگران دارد ملاک عمل در معاملات قرار بگیرد.
وی افزود: البته در تجارت ایران و روسیه معامله با ارزهای دو کشور کم‌وبیش برقرار است و اکنون بخشی از معاملات با روبل تسویه‌حساب می‌شود و بانک مرکزی ایران روبل خریداری می‌کند، همچنین قرار است در آینده بانک مرکزی روسیه نیز ریال را خریداری و نگهداری کند، با این حال شماری از شرکت‌های ایرانی در معامله با روس‌ها از سیستم بانکی موجود میان روسیه و ایران استفاده نمی‌کنند و تسویه‌حساب را به واسطه یک شرکت مستقر در کشور سوم و اغلب امارات انجام می‌دهند و دلیل آن هم اختلاف بین ارزش رسمی ارزها در سامانه نیما با قیمت ارز در بازار آزاد ایران است، ضمن اینکه موجودی روبل در ایران بیشتر از موجودی ریال در روسیه است زیرا صادرات ایران به روسیه کمتر از واردات ایران از روسیه است.
میرکریمی ادامه داد: معامله با روبل تنها میان ایران و روسیه برقرار نیست و هندوستان و روسیه نیز با روبل و روپیه معامله دارند؛ روسیه حتی بانک‌های کوچکی را در چین انتخاب کرده و شرکت‌های روس حساب‌های غیرمقیم در این بانک‌های چینی باز کرده‌اند و بازرگانان از طریق این بانک‌ها تسویه‌حساب تجاری خود را بر مبنای پول ملی روسیه انجام می‌دهند.
عضو هیات رئیسه اتاق مشترک بازرگانی ایران و روسیه تصریح کرد: بنابراین ایجاد یک واحد پولی مشترک میان اعضای بریکس شدنی است و می‌تواند اتفاق مثبتی قلمداد شود البته روابط اقتصادی کشورهای عضو این گروه هنوز ابعاد زیربنایی پیدا نکرده و هنوز نمی‌توان از آن به عنوان یک سازمان اقتصادی یاد کرد، با این حال اوضاع از اراده جدی کشورهای عضو حکایت دارد و می‌توان بر توسعه تجارت منطقه‌ای و ایجاد یک پلتفرم برای تسویه پرداخت‌های فرامرزی مبتنی بر همین اراده امیدوار بود.
وی در پاسخ به اینکه واکنش امریکا نسبت به تضعیف ارز این کشور در کشورهای عضو بریکس چه خواهد بود، اظهار کرد: به هر حال وقتی امریکا از ارز قدرتمند خود به عنوان یک ابزار سیاسی استفاده می‌کند دور از انتظار نیست که کشورها برای ریسک‌گریزی تلاش کنند ابزار جدیدی برای تسویه‌حساب‌های تجاری خود پیدا کنند و چین، برزیل، تا اندازه‌ای هند، روسیه و ایران انگیزه زیادی برای این ریسک‌گریزی دارند.
میرکریمی خاطرنشان کرد: در صورتی که کشورهای عضو بریکس یک واحد پولی مشترک میان خود ایجاد کنند بازرگانان ایرانی می‌توانند ریسک معامله با صرافی‌ها و هزینه بالای مبادلات را دور بزنند اما لازمه تحقق این امر در ایران وجود نداشتن یک بازار غیررسمی ارز و به عبارت دیگر تک‌نرخی بودن ارز در کشور است.
خلیج فارس:واشنگتن پست ادعا کرده است که حمله اسرائیل به ایران قبل از انتخابات آمریکا در ۵ نوامبر [۱۵ آبان] انجام خواهد شد.
به گزارش«خلیج فارس» به نقل از انتخاب؛ واشنگتن پست گزارش داده که بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل به واشنگتن اطلاع داده است که اسرائیل تاسیسات نظامی ایران را هدف قرار خواهد داد نه تاسیسات هسته‌ای یا میادین نفتی را.
این خبر پس از روزها کش و قوس درمورد احتمال پاسخ اسرائیل به عملیات موشکی ایران علیه این رژیم در دهم مهرماه منتشر شده است.
واشنگتن پست ادعا کرده است که حمله اسرائیل به ایران قبل از انتخابات آمریکا در ۵ نوامبر [۱۵ آبان] انجام خواهد شد.
این روزنامه آمریکایی همچنین به نقل از یک مقام اسرائیلی نوشت که نتانیاهو منتظر چراغ سبز واشنگتن درباره پاسخ به ایران نخواهد ماند و او [تنها]کسی است که درباره پاسخ اسرائیل به ایران تصمیم می‌گیرد.
واشنگتن پست همچنین به نقل از یک مقام آمریکایی نوشت که نتانیاهو در تماس هفته گذشته خود با بایدن معتدل‌تر بود و ملایم‌تر شدن موضع او به تصمیم بایدن برای ارسال سامانه دفاع موشکی به اسرائیل کمک کرد.
خلیج فارس:مهرداد خدیر- هر چند نخستین اجرای سرود «ای ایران» روز پنجشنبه ۲۷ مهر ۱۳۲۳ خورشیدی در تالار مدرسه نظامی در خیابان شیخ هادی تهران انجام شد و پس از آن به دستور وزیر وفت فرهنگ در رادیو ضبط و صفحاتی از آن تهیه کردند اما خبر آن دو سه روز زودتر در شهر پیچید و در ایران اشغال‌شده آن روزها موجی از امید ایجاد کرد.
بر این اساس امروز را هشتادمین زادروز سرود ملی «ای ایران» دانسته درباره رخدادی می‌نویسیم که ۸۰ سال است ایرانیان را فارغ از ایدیولوژی و گرایش سیاسی یه هیجان و و‌جد می‌آورد.
شاید تنها سرودی که از این نظر در حافظۀ جمعی ایرانیان با «ای ایران» هم‌ردیف باشد «ایران، ای سرای امید» – سرودۀ امیر هوشنگ ابتهاج – باشد اما این دومی را بیشتر می‌شنویم و لذت می‌بریم تا دسته‌جمعی بخوانیم.
مشهورترین روایت دربارهٔ‌شکل گیری «ای ایران» همان است که نواب صفا در کتاب «قصه شمع» از قول شاعر «ای ایران»- دکتر حسین گل‌گلاب – آورده است:
«مهر 1323 بود. یک روز از خیابان هدایت رد می‌شدم. دیدم یک سرباز آمریکایی یک بقال ایرانی را کتک می‌زند. بسیار ناراحت شدم و با همان حال، به انجمن موسیقی خالقی رفتم و بی اختیار چیزی درست کردم. خالقی برای آن آهنگ ساخت و شد همان سرود معروف «ای ایران» که بنان آن را خواند. من بیشتر سرودهای حماسی ساخته‌ام. یکی از آنها سرود «آذرآبادگان» است. آن هم تحت تأثیر حملۀ خارجی‌ها بود.»
این روایت را اما خانم دکتر هما گل‌گلاب دختر شاعر و استادیار بازنشسته دانشگاه رد می‌کند و در شمارهٔ تازهٔ مجلهٔ تجربه هم به نقل از او آمده است:
« مرحوم اسماعیل نواب صفا کم لطفی کرده است. زیرا این روایت که آقای گل گلاب در خیابان راه می رفته و می بیند یک آمریکایی کشیده‌ای به گوش یک بقال می زند یا به سبزی فروش و او را تحریک می کند اصلا چنین چیزی نبوده بلکه یک عرق ملی بوده که پدر و آقای خالقی داشتند و این آهنگ را ساختند و باقی همه حاشیه است.»
(نادرستی این روایت را بعضی از این رو می‌دانند که در شهریور ۱۳۲۰ روسیه و انگلیس ایران را اشغال کردند و خبری از آمریکایی‌ها نبود. بعد از آن پای آمریکایی‌ها را محمد علی فروغی نخست‌وزیر و بعد از سقوط رضا شاه به ایران باز کرد تا اعلام کند ایران از حالت بی‌طرفی خارج شده و به متفقین پیوسته و محل کنونی کوی دانشگاه تهران هم به عنوان خوابگاه سربازان آنان ساخته و در نظر گرفته شد).
او تصویر پدر در سریال «معمای شاه» را هم غیر واقعی دانسته و گفته است: «فردی پاپیون‌زده را نشان دادند که گوشه‌ای نشسته و دارد گریه می‌کند. در صورتی که شحصیت او هرگز این گونه نبود.» ناخرسندی دیگر خانم گل گلاب از نحوه نمایش پدر در نمایشی به نام «مرز پرگهر» است که کنار کوچه گلدان به دست ویولون می‌زنند و گریه می‌کنند!
کانال عصر ایران در تلگرام
دکتر حسین گل‌گلاب/ شاعر سرود »ای ایران«
اما چرا هما گل گلاب با ترسیم این تصویر از پدر مخالف است؟ چون حسین گل‌گلاب هیچ شباهتی به تصویر سنتی شاعر شوریده در ادبیات ما ندارد و این شعر تنها بخش مشهورتر زندگی اوست و شاعری نمی‌کرده بلکه استاد دانشکدۀ پزشکی دانشگاه تهران و گیاه‌شناس، مترجم، حقوق‌دان، نوازنده، جغرافی‌دان و واژه‌گزین بوده و بر خلاف آنچه در برخی متون آمده دکتری گل گلاب هم در ادبیات فارسی نبوده است.
این تصور البته به دو سبب است: یکی عضویت او در فرهنگستان و دیگری فارغ‌التحصیلی از مدرسۀ عالی حقوق و علوم سیاسی که این یکی هم هیچ ربطی به رشتۀ پزشکی نداشته است.
داستان دکتری او هم جالب است. رسالۀ تحقیقات خود در “گیاه‌شناسی” را ارایه داد و پذیرفته شد و به سرعت بر کرسی استادی دانشکدۀ پزشکی دانشگاه تهران نشست و کتاب های گیاه‌شناسی او تدریس می‌شد. به گونه ای که دانشجویان با آثار او شروع می‌کردند و نه فقط دانشجویان رشته‌های پزشکی و گیاه‌شناسی هر که در دوران تحصیل کمی از درس علوم خوانده باشد و اگر بعدتر در رشتۀ علوم تجربی دیپلم گرفته و زیست‌شناسی را به یاد داشته باشد با واژه‌هایی چون «بازدانگان و نهان‌دانگان» آشناست یا با «گل‌برگ و کاس‌برگ و پرچم».
همۀ این واژه‌ها را دکتر گل‌گلاب ساخته و کاملاً هم جا‌افتاده و کافی‌است به یاد آوریم قبل‌تر چه می‌گفتند: بارزالتّناسل و عریان‌البُذور و باید برای تمسخر کنندگان واژه سازی قابل توجه باشد.
چون این نوشته به بهانه ۸۰ سالگی «ای ایران» است نمی توان تنها بر نام شاعر درنگ کرد چرا که جاودانگی آن تنها به خاطر شعر نیست و آهنگ «روح‌الله خالقی» و صدای «غلامحسین بنان» نیز بی گمان در این ماندگاری نقش آفرین بوده‌اند.
اهل موسیقی می‌گویند هنر خالقی در این است که اگرچه در مایۀ «دشتی» ساخته اما مارش‌گونه شده و بر خلاف اتهام غالب به موسیقی سنتی/ دستگاهی ایرانی سوگ‌زده و غم‌بار نیست ( و به تعبیر تند شاملو: موسیقی سیاه) بلکه نشاط حماسی شورانگیزی در آن جای حُزن مرسوم را گرفته است.
باز وقتی به نام بنان اشاره می‌شود جفاست اگر گفته نشود نخستین بار آن را یحیی معتمد وزیری خواند و بنان، دومین بود ولی به نام بنان ثبت شده طبعا به خاطر آن صدای مخملین. در روزگار ما البته دیگران نیز خوانده‌اند.
با این که «ای ایران» سرود ملی است و داعیه سرود رسمی نداشته ولی این تصور که با سرود رسمی رقابت می‌کند سبب شد هم پیش و هم بعد از انقلاب یک چند به آن بی‌توجهی شود.
جدای ستایش‌ها دو نقد هم متوجه آن بوده که هر دو قابل نقض است. اول این که تعبیر «مرز» برای ایران، نادرست است (مرز پرگهر) و مرز را گرداگرد می‌دانند در حالی که اولا دهخدا یکی از معانی مرز را «سرزمین» دانسته ثانیا اشاره به مرز شعر را مدرن کرده است.
دوم این که ناسیونالیسم این شعر یا سرودُ افراطی است و به شووینیسم پهلو می‌زند و ناسیونالیسم افراطی به شووینسیم می‌انجامد. اول بار صادق قطب‌زاده برای این سرود تعبیر «فاشیستی»را به کار برد در حالی که سه سال بعد از سقوط رضا شاه سروده شده بود.
بر این گفتهٔ رییس وقت رادیو و تلویزیون چندان خرده گرفته نشد چون روشن‌فکریِ ملی در آن زمان در محاق بود و با افول روشن‌فکریِ باستان‌گرایانه عصر پهلوی فضا در اختیار دو گونه روشن‌فکری بود: سوسیالیستی و مذهبی و طبعا «ای ایران»با این دو سنخیتی نداشت. از این رو هر چه روشن‌فکری ملی زنده‌تر شد «ای ایران» هم محبوب‌تر شد.
با این حال همچنان کمونیست‌ها اصرار دارند ای ایران فاشیستی است و برخی هم از منظر اومانیستی و انسان گرایانه و این که در این سرود از انسان گفته نشده بلکه تنها بر خاک تاکید ورزیده شده. درست است که ای ایران از انسان بماهو انسان نگفته اما انسان ایرانی مخاطب آن است و وجه مشترگ ایرانیان را به آنان یادآور می‌شود و مانع انسان‌گرایی ایرانیان نیست.
از سینما و فیلم «ای ایران» ناصر تقوایی هم باید گفت. در داستان این فیلم مرحوم حسین سرشار این سرود را به کودکان آموزش می‌دهد و اگرچه کارگردان در شعر گل‌گلاب دست برده اما دیدنی است. آخرین بازی غلامحسین نقشینه هم در همین فیلم است. هم او که در «دایی جان ناپلئون» نقش دایی جان را جاودانه کرد .
هر چند خوش‌بختانه این سرود در سال 1396 و به شمارۀ 1395 در فهرست ملی «میراث فرهنگی ناملموس» به ثبت رسیده ولی جای آن در کتاب‌های درسی همچنان خالی است تا بچه‌ها بخوانند و بدانند یک گیاه‌شناس هم می‌تواند ترانه‌سرا باشد خاصه این که نظام آموزشی مبتنی بر تست‌زنی بچه ها را تک‌بُعدی بار آورده و خیال می‌کنند اگر پزشکی بخوانند باید دور ادبیات را خط بکشند یا دیگر دنبال هنر نروند.
از این رو خیلی خوب است با کسی آشنا شوند که در دانشکدۀ پزشکی درس می‌داد، برای هنرستان هنرپیشگی نمایشنامه ترجمه می‌کرد، از مدرسۀ عالی حقوق فارغ‌التحصیل شده بود، فرهنگ اصطلاحات جغرافیا را نوشت، برای کارهای کلنل وزیری ترانه می‌سُرود و در فرهنگستان واژه‌گزینی می‌کرد و خود مانند خاصیت‌های دارویی که درس می‌داد و معجونی بود از علم و ادب و هنر: زادۀ 27 مرداد 1276 خورشیدی که 22 اسفند 1363 خورشیدی چشم از جهان بست اما این روزها دوباره به یاد تولد «ای ایران» ۸۰ ساله می‌شود.
اهمیت «ای ایران» را هنگامی بیشتر درمی یابیم که یادآور شویم ما مردمانی کثیرالاقوام و با دیدگاه‌های فرهنگی و سیاسی متنوع هستیم و هر تلاشی برای یک‌دست کردن مصنوعی و اجباری و حکومتی و تحمیل سلیقه یک‌سان سیاسی و پوششی و هنری تنها بودجه بر باد ده است و وقت تلف‌کن و مبتذل‌ترین شکل آن زیر عنوان خالص‌سازی از ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۳ نتایج فاجعه‌باری به بار آورد اما ذیل ایران هم‌نوا می‌شویم و چنین است که هر ایرانی با هر سلیقه سیاسی و فکری تا ای ایران را می‌شنود هیجان‌زده با احترام برمی‌خیزد و زیر لب زمزمه می‌کند و اگر چنین نباشد باید در ایرانی بودن خود تردید کند.
