ایران و آمریکا

خلیج فارس: رهبر جمهوری‌خواهان سنای آمریکا با تکرار برخی یاوه‌سرایی‌های ضدایرانی، خواستار اقدام جدی کشورش علیه تهران شد.

به گزارش خلیج فارس؛ «میچ مک کانل» رهبر جمهوری‌خواهان سنای آمریکا با تکرار برخی یاوه‌سرایی‌های ضدایرانی، خواستار اقدام جدی کشورش علیه تهران شد.

وی که در نشست سنا سخنرانی می‌کرد، با انتقاد از رویکرد‌های دولت «جو بایدن» رئیس‌جمهوری آمریکا در قبال ایران مدعی شد: «تهران بعد از روی کار آمدن دولت دموکرات آمریکا «جسورتر» شده است و این تصور را دارد که می‌تواند با استفاده از نیرو‌های نیابتی خود علیه واشنگتن اقدام کرده و خود در امان باشد. دولت بایدن نیز در این میان، با ارسال پیام ترش از تشدید تنش‌ها، سیگنال اشتباهی به ایران و سایر دشمنان ایالات متحده می‌فرستد».

مک‌کانل همچنین از دولت بایدن خواست اقدام‌های لازم را برای بازدارندگی ایران انجام داده و درباره وضعیت فعلی خاورمیانه به سنا گزارش دهد.

منبع: ایلنا

خلیج فارس: شبکه الجزیره می‌گوید ایران به آمریکا پیغام داده: «حمله به خاک ایران، خط قرمز است و چنین حمله‌ای با پاسخ مناسب مواجه می‌شود. ایران به دنبال جنگ نیست، اما با هرگونه ماجراجویی آمریکایی مقابله خواهد کرد».

به گزارش خلیج فارس؛ وب‌سایت الجزیره به نقل از «منابع ایرانی» ناشناس نوشت: «آمریکا در دو روز گذشته چندین پیام برای ایران ارسال کرده است. واشنگتن در پیام‌های خود، ضمن تاکید بر اینکه درصدد یک جنگ فراگیر نیست، هشدار داده: توسعه جنگ از سوی ایران با اقدامات آمریکا مواجه می‌شود. تهران ضمن رد تهدید‌های طرف مقابل، حمله به اراضی خود را خط قرمزی خوانده که به پاسخ مناسب مواجه می‌شود. پاسخ تهران مبنی بر آن بوده که ایران به دنبال جنگ نیست، اما با هرگونه ماجراجویی آمریکایی مقابله خواهد کرد».

این روایت که به نقل از «منابع ایرانی» نامعلوم منتشر شده، درست، اما ناقص است. روایت الجزیره- با هر انگیزه‌ای- این‌گونه القا می‌کند که ایران درباره تعرض به متحدانش، بی‌تفاوت است و فقط به خاک خود حساسیت دارد؛ و انگار آمریکا مجوز دارد به کشور‌های دیگر در منطقه تعرض بکند! برعکس، جمهوری اسلامی ایران، پشت متحدانش در جبهه نستوه مقاومت را رها نمی‌کند. نشان به آن نشان که برای عزت مسلمین در فلسطین و لبنان و عراق و سوریه و یمن، شهیدان والامقامی را تقدیم کرده، اما پا پس نکشیده است.

این ارزیابی قطعی است که اگر پشتیبانی «انسانی و فنی و آموزشی» بی‌وقفه و بی‌دریغ- و در عین حال هوشمندانه و حکیمانه- ایران نبود، اضلاع جبهه مقاومت نمی‌توانستند ضربات راهبردی بی‌نظیر را ظرف همین چندماه اخیر (بلکه دو دهه گذشته) به دشمنان اصلی ملت‌های منطقه وارد کنند.

بنابراین، ایران هر نوع دست‌درازی آمریکا و اسرائیل به کشور‌های عضو محور مقاومت در منطقه را محکوم می‌کند و بر اساس سیره عملی خود، هشدار می‌دهد که هر نوع تعرضی، با ضربات دردناک‌تر از سوی جبهه مقاومت پاسخ داده خواهد شد؛ چنان که داده شده است. نمونه، همین تلفات آخر آمریکا در پایگاه مخفی خود در اردن و قبل از آن، تلفات و خساراتی که در دریای سرخ و باب‌المندب و عراق و سوریه به خاطر تجاوزطلبی و اشغالگری و حمایت از جنایات رژیم صهیونیستی متحمل شده است.
آمریکا هیچ صرفه‌ای نخواهد برد از این که بخواهد با طناب پوسیده اسرائیل، وارد چاهی عمیق‌تر از ویتنام و افغانستان و عراق شود؛ و حال آن که رقبای جهانی‌اش مانند روسیه و چین و دیگران، به گرفتار شدن او امید بسته‌اند.

اگر از نگاه کاخ‌سفید، کشته‌شدن گروهی از نظامیان و انهدام چند کشتی تجاری و نظامی برای ازاله حیثیتش کافی نیست، می‌تواند بر سر تتمه حیثیت خود قمار کند.

پیش از این، اسرائیل خواست چنین قماری بکند و الان از موضع استیصال، و نمی‌داند چگونه جنگ مغلوبه را آبرومندانه به سرانجام برساند. آیا دولت بایدن، هزینه‌های هنگفت چنین سوءمحاسبه‌ای را به جان می‌خرد، در حالی که پیش از این ترجیح داد از باتلاق افغانستان بگریزد؟! یا این که خیال می‌کند می‌تواند مثلا چند نقطه را در منطقه بزند و در برود؟! آمریکا در این صورت پایش گیر است و قطعا ضربات بدتری را متحمل خواهد شد.

منبع: روزنامه کیهان

خلیج فارس: وزیر خارجه عراق به حملات موشکی به اربیل واکنش نشان داد.

به گزارش خلیج فارس؛ «فواد حسین»، وزیر خارجه عراق در حاشیه اجلاس داووس مدعی شد که مردم کشورش بهای تنش بین واشنگتن و تهران را می‌پردازند و حمله تهران به اربیل نقض قوانین بین‌المللی است و عراق به شورای امنیت شکایت می‌کند.

حسین در ادامه ادعا‌های خود افزود: «مایه تاسف است که بین واشنگتن و تهران تنش وجود دارد، معمولا وقتی بین این دو کشور تنش وجود دارد، عراقی‌ها هزینه آن را پرداخت می‌کنند و جنگ در خاک عراق رخ می‌دهد. اکنون تنش بین اسرائیل و ایران است و وضعیت نیز همین طور است».

وزیر خارجه عراق افزود: «ما این حملات را محکوم می‌کنیم و آن را خلاف قوانین بین‌المللی و نقض این قوانین می‌دانیم؛ بنابراین اقدامات مختلفی انجام دادیم و به شورای امنیت در نیویورک نیز مراجعه کردیم. من معتقدم که از مواضع عراق علیه ایران حمایت گسترده‌ای خواهد شد».

سپاه پاسداران انقلاب اسلامی روز گذشته در اطلاعیه‌ای از شلیک ۲۴ فروند موشک به مقر جاسوسی موساد در اقلیم کردستان عراق و محل تجمع تروریست‌ها در مناطقی از سوریه خبر داد.

منبع: ایلنا

خلیج فارس: خبرگزاری بلومبرگ مستقر در آمریکا در گزارشی به نقد حمله آمریکا علیه یمن پرداخت و آن را اقدامی شکست خورده و بدون نتیجه دانست.

به گزارش خلیج فارس؛ در بخش‌های محوری این گزارش آمده است: حداقل دو دیدگاه وجود دارد که می‌توان در مورد تصمیم ایالات متحده و بریتانیا برای حمله به اهداف حوثی‌ها در یمن در اوایل روز جمعه داشته باشید. اگرچه آن‌ها کاملاً متناقض هستند، اما هر دو صحیح خواهند بود.

اول اینکه این امر اجتناب ناپذیر بود، هم از نظر سیاسی و هم برای حفظ بازدارندگی اطمینان‌بخش در برابر اقدامات خصمانه بیشتر ایران و دستیارانش؛ اینکه جو بایدن هیچ کاری انجام ندهد انتخاب ساده‌ای برای او نبود. دیدگاه دوم این است که او ابتدا برای انجام این کار تردید داشت، چون احتمال موفقیت کمی وجود دارد و خطر تشدید تنش نیز غیرقابل انتظار نیست.

اگر اهداف استراتژیک ایالات متحده در این حمله بازگرداندن جریان آزاد تجارت به دریای سرخ، جلوگیری از شعله‌ور شدن آتش جنگ حماس و اسرائیل به کل منطقه، خنثی کردن تلاش‌های ایران برای توقف عادی‌سازی روابط اسرائیل در یک خاورمیانه باثبات و مرفه باشد، پس از آتش و گوگرد روز جمعه در یمن، این حملات احتمالا نتیجه معکوس خواهد داشت.

در واقع نمی‌توان احساس کرد که ایالات متحده هم مثل اسرائیل پس از ۷اکتبر، قادر به رقصیدن با آهنگی باشد که توسط یک شبه‌نظامی سرکش در یک شبه‌دولت شکست خورده که چیزی زیادی برای از دست دادن ندارد، ساخته شده است.

موفقیت در اینجا اصطلاحا با به باد دادن همه چیز یمنی‌ها قابل سنجش نیست. اگر خلبانان و نیرو‌های مسلح ایالات متحده و بریتانیا کار خود را به خوبی انجام ندهند، بسیار شوکه‌کننده خواهد بود، چون آن‌ها احتمالا بهترین، مجهزترین و آموزش‌دیده‌ترین نیرو‌ها در جهان هستند. اما احتمال اینکه حوثی‌ها تمام قابلیت حمله موشکی خود را یک شبه از دست بدهند، مطمئنا صفر است، چون بیشتر این قابلیت‌ها متحرک است و هدف‌گیری در جایی که نشانه قابل ملاحظه‌ای از تعداد زیاد نیرو‌ها در جایی نباشد، سخت است.

آن‌ها سال‌ها از بمباران هوایی جت‌های پیشرفته آمریکایی که توسط خلبانان سعودی و امارات متحده عربی پرواز می‌کردند، جان سالم به در برده‌اند. اگر چیزی تغییر کرده باشد، این است که دریای سرخ ممکن است در مسیر تبدیل شدن به یک منطقه جنگی باشد.

این اتفاق پتانسیل افزایش تاثیر بر بازار‌های جهانی را دارد. اگرچه از زمانی که حوثی‌ها آزار و اذیت خود را آغاز کردند، نرخ حمل و نقل کانتینری به شدت افزایش یافته است، اما آن‌ها هنوز نفتکش‌ها را هدف قرار نداده‌اند. تا امروز که قیمت نفت برنت برای اولین بار در لندن با ۳.۵ درصد افزایش به بالای ۸۰ دلار در هر بشکه رسید، بازار‌های نفت تأثیر چندانی نپذیرفته بودند. پس از حملات روز جمعه، ایالات متحده به تمامی کشتی‌های تجاری هشدار داد که در این منطقه احتیاط کنند.

کشیدن تصویر شیطان بزرگ از آمریکا، آنچنان که در ایران محور مقاومت به چنین نامی شناخته می‌شود، آن هم در لفافه مبارزه با آرمان فلسطین، بخشی از نقشه بازی حوثی‌ها خواهد بود.

حوثی‌ها اکنون متعهد شده‌اند که پاسخ بدهند و تمام منافع ایالات متحده و بریتانیا را هدف حملات مشروع اعلام کرده‌اند و احمقانه خواهد بود اگر در این حرف آن‌ها شک کنیم.

مانند حماس، حوثی‌ها در حکومت کردن بسیار بد هستند و در زمان صلح محبوبیت ندارند. انتظار می‌رود این مبارزه جایگاه آن‌ها را در داخل و خارج از کشور بالا ببرد. همچون حماس، حوثی‌ها در حکومت کردن بسیار بد هستند و در زمان صلح محبوبیت ندارند. انتظار می‌رود این جنگ جایگاه آن‌ها را در خانه و خارج از کشور بالا ببرد.

اندیشکده «اولویت‌های دفاعی» وابسته به «رند پل» در مخالفت با استفاده از نیروی نظامی ایالات متحده در خارج از کشور به اندازه یک ساعت خراب برای وقت‌شناسی غیرقابل اعتماد است، اما این یکی از موقعیت‌هایی است که تردید‌های مطرح شده از سوی این اندیشکده درباره حمله آمریکا به یمن درست است.

بنجامین اچ فریدمن مدیر سیاست این اندیشکده در بیانیه روز جمعه خود گفته است «در تاکید بر ادعای یمنی‌ها مبنی بر نبرد با اسرائیل و حامیان آمریکایی آن در دفاع از غزه، حملات هوایی (آمریکا و انگلیس) در واقع ممکن است مورد استقبال رهبران حوثی قرار گیرد و با دو برابر شدن تهدیدشان، آمریکا را به تشدید درگیری‌ها دعوت کنند. علاوه بر این، آن تهدیدی که آمریکایی‌ها به آن پاسخ دادند، در واقع آنقدر‌ها برای تجارت جهانی فلج کننده نبود. واقعیت این است که حملات حوثی‌ها به کشتیرانی خیلی ویژه و موثر نبود و یک موضوع اقتصادی بزرگ نیز محسوب نمی‌شد.»

موقعیت ممکن بود تغییر کند، اگر به حوثی‌ها اجازه کار داده می‌شد. اما اگر شک دارید که هدف اصلی ایران و نیرو‌های نیابتی آن برانگیختن خشم در ایالات متحده است، به پاسخ حزب الله به اقدام ایالات متحده گوش دهید. این گروه روز جمعه در بیانیه‌ای اعلام کرد: تجاوزات آمریکا بار دیگر تأیید می‌کند که آمریکا شریک کامل در فجایع و کشتار‌های دشمن صهیونیستی در غزه و منطقه است.»

راهکار، تنبیه جای مجازات

سیاست خارجی یک مسابقه محبوبیت نیست، اما قدرت نرم اهمیت دارد و نفرت از ایالات متحده و اسرائیل آنچه را که رهبران عرب می‌توانند بگویند و انجام دهند محدود می‌کند. هیچ مدرکی مبنی بر تحریک خشونت‌ورزی حماس در ۷ اکتبر توسط ایران وجود ندارد، اما تاکنون از واکنش‌های اسرائیل و ایالات متحده سود برده است. صرف نظر از حکم، این واقعیت که اسرائیل از سوی همه کشور‌ها به اتهام نسل‌کشی در دادگاه بین‌المللی دادگستری سازمان ملل در لاهه محاکمه می‌شود، پیروزی دیگری برای مخالفان دولت یهود است.

روش مقابله با حوثی‌ها اقدام نظامی آمریکا و متحدانش در یمن نبود که قبلا هم کارساز نبود. حوثی‌ها در حملات خود علیه کشتیرانی بین‌المللی که تقریباً ۱۲ درصد تجارت جهانی در دریای سرخ را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد، جسورتر شده‌اند و اگرچه به‌عنوان یک نیروی جنگی، مقاومت فوق‌العاده خود را ثابت کرده‌اند، اما از حمله مصون نیستند.

همانطور که ست جونز، مدیر برنامه‌های امنیت بین المللی و تهدیدات فراملی در مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی مستقر در واشنگتن، ساعاتی قبل از حملات هوایی ایالات متحده به من گفت، جاه طلبی در اینجا متوقف کردن حملات حوثی‌ها نیست، چرا که مطمئن نیستم که آن‌ها قادر به چنین کاری باشند، اما می‌شد توانایی‌های آن‌ها در اجرای اقدامات‌شان را تنزل دارد و تنبیه‌شان کرد. جونز انتظار دارد حوثی‌ها دوباره به خطوط کشتیرانی شلیک کنند و ایالات متحده با هدف تحمیل هزینه کافی بر قابلیت‌های موشکی حوثی‌ها که ممکن است در نهایت اراده آن‌ها برای ادامه کار را از بین ببرد، به پرتاب‌کننده‌ها و انبار‌های موشکی حوثی‌ها حمله کنند.

چنین کاری (اقدام تنبیهی) در عین حال باید به ایران و حزب‌الله نشان دهد که وقتی ایالات متحده خطوط قرمزی را در برابر گسترش جنگ غزه تعیین کرد، آن‌ها اعمال خواهند شد.

نویسنده در پایان نوشته است او هم همین انتظار را از سبک اقدام آمریکا برای شرایط بهتر یا بدتر در منطقه علیه ایران و حوثی‌ها دارد.

منبع: همشهری آنلاین

خلیج فارس: دیوید ای. سنگر و استیون ارلانگر که چند دهه تحولات ایران و خاورمیانه را پوشش داده‌اند، ۷ ژانویه از برلین گزارش دادند.

به گزارش خلیج فارس؛ بایدن و دستیاران ارشد امنیت ملی او تابستان گذشته بر این باور بودند که احتمال درگیری با ایران و نیرو‌های نیابتی اش به خوبی مهار شده است. پس از گفتگو‌های محرمانه، تهران و واشنگتن به تازگی توافقی را منعقد کرده بودند که منجر به آزادی ۵ آمریکایی زندانی در ازای ۶ میلیارد دلار درآمد‌های بلوکه شده ایران و تعدادی از زندانیان ایرانی شد.

شبه‌نظامیانی که تهران از آن‌ها حمایت مالی و تسلیحاتی می‌کند؛ حماس در سرزمین‌های فلسطینی، حزب‌الله لبنان و انصارالله در یمن – نسبتا ساکت به نظر می‌رسیدند. ایران حتی غنی سازی اورانیوم در سایت‌های هسته‌ای زیرزمینی اش را کند کرده و پیشرفت به سمت ساخت سلاح را نیز به تاخیر انداخته بود.

حمله حماس به اسرائیل در ۷ اکتبر و پاسخ اسرائیل همه این‌ها را تغییر داده است. اکنون مقامات آمریکایی و اسرائیلی و ده‌ها کشوری که برای حفظ جریان تجارت در دریای سرخ به طور هماهنگ تلاش می‌کنند، با ایران تازه تهاجمی مقابله می‌کنند. پس از انجام حملات متعدد، از لبنان گرفته تا دریای سرخ و عراق، گروه‌های نیابتی دو بار در هفته گذشته با نیرو‌های آمریکایی درگیر شده اند و واشنگتن آشکارا تهدید می‌کند که در صورت عدم‌کاهش خشونت، حملات هوایی را آغاز خواهد کرد.

در همین حال، اگرچه دولت بایدن در مورد آن صحبت چندانی نکرده، اما برنامه هسته‌ای ایران به طور ناگهانی روی دور تند قرار گرفته است. بازرسان بین‌المللی در اواخر دسامبر مدعی شدند که ایران افزایش سه برابری در غنی‌سازی اورانیوم نزدیک به بمب را آغاز کرده است.

براساس تخمین‌های تقریبی، ایران اکنون سوخت حداقل سه سلاح اتمی را در اختیار دارد – و مقامات اطلاعاتی آمریکا معتقدند غنی سازی اضافی موردنیاز برای تبدیل این سوخت به مواد با درجه بمب فقط چند هفته طول می‌کشد. نیکلاس دی ریویر، دیپلمات ارشد فرانسوی که در فرآیند مذاکره بر سر توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ ایران مشارکت داشت، هفته گذشته گفت: «ما به نقطه اول بازگشته ایم.» روی هم رفته، دینامیسم ایران از زمان تسخیر سفارت آمریکا در سال ۱۹۷۹، پیچیده‌تر از هر برهه دیگری است.

مقامات اطلاعاتی آمریکا و اروپا می‌گویند که آن‌ها معتقد نیستند که ایرانی‌ها خواهان درگیری مستقیم با ایالات متحده یا اسرائیل هستند که به گمان آن‌ها پایان خوبی نخواهد داشت. اما به نظر می‌رسد که ایرانی‌ها بیش از حد مایل به نشان دادن توانمندی‌های خود هستندکه حملات را امکان‌پذیر کنند، هدف قرار دادن پایگاه‌ها و کشتی‌های آمریکایی حامل کالا و سوخت را هماهنگ کنند و دوباره تا مرز توانایی تسلیحات هسته‌ای پیش روند.

افزایش چشمگیر دامنه کمک‌های ایران به روسیه به پیچیدگی این مشکلات می‌افزاید. آنچه با ارسال قطره‌ای پهپاد‌های شاهد به روسیه برای استفاده علیه اوکراین آغاز شد، به سیل تبدیل شد و اکنون مقامات اطلاعاتی آمریکا بر این باورند که به‌رغم هشدارها، ایران در حال آماده شدن برای ارسال موشک‌های کوتاه برد برای استفاده علیه اوکراین است، در شرایطی که کی‌اف با کمبود گلوله‌های دفاع هوایی و توپخانه مواجه است.

این بازتابی از پویایی قدرت به شدت تغییر یافته است: از زمان حمله روسیه به اوکراین، ایران دیگر خود را منزوی نمی‌بیند. این کشور ناگهان در یک ائتلاف با مسکو و چین، دو عضو شورای امنیت سازمان ملل متحد قرار دارد که در دوره گذشته از واشنگتن در تلاش برای محدود کردن برنامه هسته‌ای ایران حمایت کردند. اکنون، این توافق مرده است و پنج سال پیش توسط رئیس‌جمهور سابق دونالد ترامپ به پایان رسید و ناگهان ایران دو ابرقدرت را نه تنها به عنوان متحد، بلکه به عنوان مشتریانی که تحریم‌ها را شکست می‌دهند، در کنار خود دارد.

صنم وکیل، مدیر برنامه خاورمیانه و شمال آفریقا در چتم هاوس گفت: «من ایران را در موقعیت خوبی می‌بینم که آمریکا و منافع آن را در خاورمیانه مات کرده است. ایران در تمام مرز‌ها فعال است، در برابر هر نوع تغییری از داخل مقاومت می‌کند و در عین حال در سطوح بسیار هشدار دهنده، اورانیوم را غنی می‌کند.»

معامله‌ای آرام که بد پایان یافت

بایدن با هدف احیای توافق هسته‌ای ایران ۲۰۱۵ که ترامپ سال ۲۰۱۸ از آن خارج شد، روی کار آمد. با مذاکراتی که انجام شد، ایران ملزم می‌شدکه سوخت هسته‌ای تازه تولید شده خود را مانند سال ۲۰۱۵ به خارج از کشور ارسال کند، اما تلاش‌ها به شکست انجامید. یکسال بعد، ایران برنامه هسته‌ای خود را تسریع کرد و برای اولین بار اورانیوم را با خلوص ۶۰‌درصد غنی سازی کرد.

این اقدام حساب شده‌ای بود که قصد داشت به ایالات متحده نشان دهد که تهران تنها چند قدم با بمب فاصله دارد -، اما برای جلوگیری از حمله به تاسیسات هسته‌ای از خط قرمز عبور نمی‌کند. با این حال، در تابستان ۲۰۲۳، برت مک گورک، هماهنگ کننده خاورمیانه‌ای بایدن، بی‌سر و صدا دو توافق جداگانه را با ایران منعقد کرد. یکی از این دو توافق، مبادله پنج زندانی آمریکایی در ازای چند ایرانی زندانی و انتقال ۶ میلیارد دلار دارایی ایران از کره جنوبی به حسابی در قطر برای اهداف بشردوستانه بود.

اما توافق دوم – توافقی که بایدن نمی‌خواست فاش شود – یک توافق نانوشته بود که بر اساس آن ایران غنی سازی هسته‌ای خود را محدود و نیرو‌های نیابتی خود را کنترل می‌کرد. به ایرانی‌ها گفته شد که تنها در این صورت است که می‌توان در مورد یک توافق گسترده‌تر گفتگو کرد. برای چند ماه به نظر می‌رسید که این توافق کار می‌کند. نیرو‌های نیابتی ایران در عراق یا سوریه به نیرو‌های آمریکایی حمله نکردند، کشتی‌ها آزادانه در دریای سرخ حرکت کردند و بازرسان گزارش دادند که غنی سازی به شدت کند شده است.

برخی از تحلیلگران می‌گویند که این یک سکوت موقتی و فریبنده بود. سوزان مالونی، مدیر برنامه سیاست خارجی موسسه بروکینگز و کارشناس مسائل ایران، آن را «سلام مریم» خواند که این امیدواری را ایجاد کرد که تا حدودی تا زمان انتخابات آرامش در منطقه حفظ شود.

حملات از همه طرف

مقامات اطلاعاتی آمریکا می‌گویند که ایران حمله حماس به اسرائیل را تحریک یا تایید نکرده و احتمالا حتی در مورد آن چیزی به او گفته نشده است. با توجه به نفوذ عمیق اطلاعات اسرائیل و غرب، حماس ممکن است نگران این بوده که خبر حمله از ایران درز کند. اما به محض شروع جنگ علیه حماس، نیرو‌های نیابتی ایران وارد حمله شدند.

با این حال، نشانه‌های قابل‌توجهی وجود داشت که ایران، با توجه به مشکلات داخلی خود می‌خواست درگیری را محدود کند. در اوایل، کابینه جنگ اسرائیل درباره حمله پیشگیرانه به حزب‌الله لبنان بحث کرد و به آمریکایی‌ها گفت که حمله به اسرائیل قریب الوقوع است و بخشی از برنامه ایران برای تعقیب اسرائیل از همه طرف است. دستیاران بایدن با این استدلال که ارزیابی اسرائیل اشتباه است، این تفکر را عقب راندند و از حمله اسرائیل جلوگیری کردند. آن‌ها بر این باورند که از یک جنگ گسترده‌تر جلوگیری کردند یا حداقل به تاخیر انداختند.

با این حال در روز‌های اخیر تهدید جنگ با حزب الله دوباره ظاهر شده است. این گروه در روز‌های جمعه و شنبه تعداد زیادی راکت به سمت یک پایگاه نظامی اسرائیل شلیک کرد که آن را «واکنش اولیه» به جان باختن هفته گذشته صالح العاروری یکی از رهبران ارشد حماس در لبنان خواند. برخی در دولت اسرائیل، مانند یوآو گالانت، وزیر جنگ، هشدار داده اند که اتفاقات در مورد حماس نباید با حزب الله تکرار شود. تصور می‌شود که حزب الله ۱۵۰هزار موشک را به سمت اسرائیل هدف گرفته است و برخی از نیروهایش، همچون نیروی رضوان را برای تهاجم فرامرزی آموزش داده است.

اما در واشنگتن، نگرانی اکنون کمتر در مورد حمله حزب الله به اسرائیل است تا حمله اسرائیل به حزب الله. ایالات متحده به اسرائیل گفته است که اگر حزب‌الله از مرز عبور کند، واشنگتن از اسرائیل حمایت خواهد کرد -، اما نه برعکس. به نظر می‌رسد حزب الله تاکنون مراقب بوده که اسرائیل بهانه‌ای برای عملیات نظامی ندهد. با این حال ایران؛ حزب‌الله، قدرتمندترین نیرو در لبنان را به عنوان نیرویی برای حفاظت از خود، ساخته است. حزب الله یک عامل بازدارنده در برابر هرگونه حمله بزرگ اسرائیل به ایران است، با توجه به تلفاتی که هزاران موشک آن می‌تواند به اسرائیل وارد کند.

یک مدرس در دانشگاه رایشمن اسرائیل، گفت که این دلیل اصلی ایران برای دور نگه داشتن حزب الله از جنگ غزه است. او گفت که در غیر‌این صورت، اسرائیل ممکن است مستقیما به دنبال ایران باشد. خانم مالونی از موسسه بروکینگز گفت: «من علاقه چندانی از سوی ایران در این مرحله برای افزایش تنش نمی‌بینم، زیرا آن‌ها بدون آن به بیشتر منافع خود دست می‌یابند.».

اما مقامات آمریکایی می‌گویند که ایران کنترل عملیاتی بر بسیاری از نیرو‌های نیابتی خود ندارد و شدت حملات دور از مرز لبنان و اسرائیل می‌تواند جرقه‌ای برای درگیری بزرگ‌تر باشد. نیرو‌های نیابتی ایران در عراق و سوریه بیش از ۱۰۰ حمله از این دست را انجام داده اند که به‌رغم تلفات آمریکایی ها، حملات متقابل کوتاهی انجام داده اند. پنتاگون اعلام کرد: روز پنج‌شنبه، در یک حمله موشکی آمریکا در بغداد، مشتاق جواد کاظم الجواری، معاون فرمانده یک گروه شبه‌نظامی مورد حمایت ایران که به طور فعال در برنامه‌ریزی و اجرای حملات علیه پرسنل آمریکایی شرکت داشت، جان خود را از دست داد.

بحران در دریای سرخ

قسمتی از درگیری با فوری‌ترین تاثیر جهانی روی دریای سرخ متمرکز شده است، جایی که ارتش یمن با استفاده از اطلاعات و تسلیحات ایران، کشتی‌های اسرائیلی را هدف قرار می‌دهد. در واقع، به نظر می‌رسد که آن‌ها تمام کشتی‌ها را با موشک‌های دارای سامانه هدایتی آشیانه یابی فروسرخ که نمی‌توانند بین اهداف و قایق‌های تندرو مورد استفاده برای سوار شدن و تصرف نفت کش‌ها تمایز قائل شوند، هدف قرار می‌دهد.

هنگامی که نیروی دریایی ایالات متحده برای نجات یک کشتی باری مرسک که اواخر هفته گذشته مورد حمله قرار گرفته بود، مداخله کرد، یمنی‌ها به سمت هلیکوپتر‌های نیروی دریایی آتش گشودند. انصارالله یمن گزارش داد که خلبانان نیروی دریایی به تیراندازی پاسخ دادند و سه قایق از چهار قایق حوثی‌ها را غرق کردند و ۱۰ نفر را کشتند.

مرسک، یکی از بزرگ‌ترین کشتی‌های حمل ونقل جهان، تمام ترانزیت‌ها از طریق دریای سرخ را «برای آینده قابل پیش‌بینی» به حالت تعلیق درآورده است، به این معنی که در سریع‌ترین مسیر بین اروپا و آسیا – کانال سوئز، حرکت می‌کند. شرکت‌های سراسر جهان، از Ikea گرفته تا BP، در حال حاضر درباره تاخیر‌های زنجیره تامین هشدار می‌دهند. واشنگتن ائتلافی از کشور‌ها را برای دفاع از کشتی‌ها گرد هم آورده است، اما به شدت به حضور نیروی دریایی آمریکا وابسته است.

تاکنون بایدن تمایلی به حمله به یمنی‌ها نداشته است، اما به گفته مقامات، به نظر می‌رسد که این وضعیت در حال تغییر است. ایالات متحده و ۱۳ متحد آن هفته گذشته بیانیه‌ای را امضا کردند که یک مقام دولت آن را «اخطار نهایی» به یمنی‌ها برای توقف حملات غیرقانونی و آزادی کشتی‌ها و خدمه که غیر قانونی بازداشت شده‌اند، خواند. در این بیانیه اشاره‌ای به ایران نشده است.

به گفته مقامات، پنتاگون در حال اصلاح طرح‌هایی برای چگونگی ضربه زدن به سایت‌های پرتاب یمنی‌هاست و مقامات پیشنهاد می‌کنند که به محض وقوع حمله دیگری، حمله به دارایی‌های ارتش یمن به عنوان هشداری تند برای بازگرداندن بازدارندگی احتمالی وجود دارد. جیمز جی استاوریدیس، دریاسالار بازنشسته، گفت: «در این مرحله یک پاسخ نظامی قابل‌توجه علیه یمنی‌ها موردنیاز است.

تجربه ما از سال‌ها پیش نشان می‌دهد که شما نمی‌توانید فقط دفاعی بازی کنید. برای حل چنین مشکلی باید به ساحل بروید. این تنها راه برای این است که ایران پیام را دریافت کند.» او گفت: «این ایده که ما به سادگی می‌خواهیم در دریای سرخ، به اندازه کالیفرنیا، با «نیم دوجین ماشین پلیس – کشتی‌های ما در آنجا – گشت زنی کنیم، غیرواقعی است.» بایدن با انتخاب‌های سختی روبه‌روست. او از خاورمیانه عقب‌نشینی کرد تا بر رقابت با چین و جلوگیری از آن تمرکز کند. حالا تحولات، دوباره او را وسوسه می‌کنند.

هیو لووات، کارشناس خاورمیانه در شورای روابط خارجی اروپا گفت: «ایالات متحده، ماتریس بازدارندگی ایجاد کرده است که نشان می‌دهد به جنگ منطقه‌ای علاقه‌ای ندارد، اما آماده است در پاسخ به تحریک ایران مداخله کند.» او گفت، اما حضور ناو‌ها و نیرو‌های آمریکایی واشنگتن را بیشتر در معرض دید قرار می‌دهد؛ بنابراین این ماتریس بازدارندگی می‌تواند محرکی برای تشدید تنش باشد. آینده برنامه هسته‌ای ایران با پتانسیل طولانی‌مدت آن برای رویارویی مستقیم با غرب، در همه این درگیری‌های احتمالی ردپایی از خود نشان می‌دهد.

سال‌ها مذاکرات دیپلماتیک، اقدامات مخفیانه برای از کار انداختن سانتریفیوژ‌های هسته‌ای ایران و ترور دانشمندان ایرانی توسط اسرائیل بر یک هدف متمرکز بوده است و آن تمدید زمان لازم برای به تاخیر انداختن گریز هسته‌ای. زمانی که توافق سال ۲۰۱۵ به دست آمد، دولت اوباما بزرگ‌ترین دستاورد خود را جشن گرفت – که طبق ادعای این دولت، جدول زمانی گریز بیش از یک سال شد.

امروز، همان‌طور که سفیر کنونی فرانسه در سازمان ملل متحد اشاره کرد، «ما در مورد چند هفته یا بیشتر صحبت می‌کنیم»، وضعیتی که در سال‌های گذشته تقریبا به طور قطع باعث ایجاد یک بحران می‌شد. (اما طبق برجام تبدیل این سوخت به یک بمب احتمالا یک سال یا بیشتر طول می‌کشد، با این حال، زمان بیشتری برای واکنش به غرب می‌دهد.) دولت بایدن موضعی اعلام نکرده است، مقامات وقتی ناشناس صحبت می‌کنند قبول می‌کنند که گزینه‌های آنان بسیار محدود است. از آنجا که ایران به روسیه تسلیحات می‌دهد و به چین نفت می‌فروشد، هیچ شانسی برای اقدام شورای امنیت وجود ندارد.

دستیاران بایدن از احیای توافق‌نامه ۲۰۱۵ چشم‌پوشی کرده‌اند، چون اکنون منسوخ شده است. همان‌طور که در ابتدا مذاکره شد، این امکان را به ایران می‌دهد که از سال ۲۰۳۰ به همان اندازه که می‌خواهد سوخت تولید کند. خانم مالونی گفت: «ایران در حال غنی سازی است؛ چون می‌توانند. هدف آن‌ها همیشه این بوده که در مقابل فشار‌ها منتظر بمانند و به خود گزینه برنامه تسلیحاتی بدهند.»

منبع: دنیای اقتصاد