مقاله

اینک که نماینده دشتستان، به پشتوانه اختیارات قانونی خود به عنوان نماینده مردم در مجلس، شجاعت به خرج داده و در پی مطالبات گسترده مردم در قبال اقدام و بی توجهی وزارت نفت نسبت به موضوع درمان، سلامت و حفظ جان کل اهالی استان بوشهر و شاغلان و ساکنان مناطق محل استقرار نفت، گاز و پتروشیمی، با عنوان رئیس مجمع نمایندگان استان بوشهر، آقای اوجی وزیر نفت را به صحن علنی مجلس احضار کرده و از وی سؤال نموده و خواسته تا چرایی عدم احداث بیمارستان در استان بوشهر و اقدام به کلنگ زنی بیمارستان ۲۰۰ تختخوابی در شیراز را پاسخ دهد، خیلی مهم و ضروری است تا ۳ نماینده دیگر کنونی در مجلس و ۲ منتخب جدید، نماینده مردم در مجلس خبرگان، استاندار، رسانه ها، تشکل های مردمی و‌ مدنی، وجدان های بیدار، همه شخصیت های ذی‌نفوذ و صاحب نظر با هم متحد، همدل و همصدا شوند و بدون مسامحه و با قاطعیت و با پشتوانه مردم، نگذارند وزیر نفت با جواب معمولی و توجیه بلاوجه و یا وعده سر خرمن، از کنار این سؤال مهم و مطالبه فراگیر مردم سراسر استان بوشهر، عبور کند.

مقامات ارشد، صاحب منصبان، نمایندگان، کاندیداهای انتخابات مجلس دوازدهم و مجلس خبرگان و… همگی در ۱۱ اسفند و قبل از آن، برای افزایش سطح مشارکت مردم در انتخابات و یا جلب آراء آنان، برای پیگیری مطالبات، بیان راه حل مشکلات و نقد عملکرد دولت ها و مجالس قبل، از یکدیگر سبقت می گرفتند و مکرر وعده دفاع از حقوق استان و منافع مردم را می دادند.

بنابراین حالا بهترین زمان و مجال مناسبی است تا یکبار هم که شده وزیر نفت، دولت و مجلس، نسبت به حقوق مسلم و مطالبات طبیعی و مغفول مانده مردم، متذکر و متوجه شوند.

اگر جواب وزیر نفت، جز پذیرش واقعیت و خواسته بحق مردم استان بوشهر مبنی بر متعهد شدن کلنگ احداث قریب الوقوع بیمارستان ۲۰۰ تختخوابی وزارت نفت در استان بوشهر (علی القاعده در یکی از ۴ شهرستان جنوبی) باشد، نباید قانع شد.

این موضوع مهم را میتوان به نوعی یک آزمون و ملاک سنجش مردم از اقتدار، همدلی، همصدایی و اتحاد مسئولان استان به پشتوانه مردم دانست.

در اعماق جامعه ایران چه می گذرد و آیا رفتار سیاسی مردم در انتخابات دوره دوازدهم مجلس شورای اسلامی را می توان، معطوف بر مسئله هایی در عمق جامعه ایران دانست که نظام حکم رانی را نیز مبهوت  وغافل گیر کرده باشد؟

در تحلیل نتایج آمارهای رسمی این انتخابات وآنچه در رسانه های رسمی منتشر شده است” در انتخابات مجلس دوازدهم، میانگین آرای بسیاری از حوزه های انتخاباتی به زور به ۵ درصد می‌رسد.آرای باطله در تهران، حدود ۱۶ درصد و بیش از ۲۲۰ هزار رأی بوده است و رای باطله حتی در سال ۱۴۰۰ هم کمتر و حدود ۱۴ درصد بود.جالب است که اگر مشارکت در تهران برابر ۳۴ درصد باشد، آرای باطله آن به حدود ۴۴ درصد خواهد رسید.

نفر اول تهران در سال ۹۴ با ۶۹۲٬۸۸۷ رای،  نفر ۵۲ ام تهران شد اما همین فرد امسال با ۵۹۷٬۷۷۰ رای نفر اول تهران اعلام شد.مجلس دوازدهم از نظر نمایندگانی که تعداد رای‌شان زیر ۱۰هزارتاست، از مجلس قبلی سبقت گرفت و همه این آمار ها در تحلیل به ما می گوید که در اعماق جامعه ایران چه می گذرد؟

اصولگرایان سنتی می بازند و کسانی به مجلس راه پیدا می کنند که حتی رهبری هم نسبت به مواردی پیشاپیش تذکر می دهند:
«آن چیزی که می‌تواند شیرینی مجلس جدید را نابود کند، سخنان اختلاف‌انگیز و دعوا راه‌انداختن‌ها و ستیزه‌گری‌های دشمن‌پسند است؛ شیرینی مجلس جدید را این‌جور چیزها از بین می‌برد. باید خیلی مراقبت کرد؛ باید خیلی مراقبت کرد. برادران و خواهران در مجلس جدیدی که حالا اندکی بعد تشکیل خواهد شد و حضور دارند، باید مراقبت کنند که نگذارند شیرینی تشکیل مجلس جدید از بین برود و کام‌ها تلخ بشود. اثر بعد هم این است که مجلس از کارایی می‌افتد؛ یعنی وقتی که مجلس شورای اسلامی دچار دعوا و ستیزه و مقابله و جبهه‌بندی‌های گوناگون این‌جوری شد، به‌طور طبیعی از کار اصلی خودش باز می‌ماند؛ دسته‌بندی‌ها و کشمکش‌ها مانع می‌شود از اینکه این‌ها به کارشان برسند.»

حالا جامعه ایران با رفتاری خودخواسته و یا ناخواسته با ترکیب مجلسی روبرو هستند که با حداقل ترین آراء در بسیاری از موارد تنها یک طیف فکری حداقلی را نمایندگی می کنند که بیش تر به اصول گرایی و شبه اصول گرایی نزدیک است. نمایندگانی که در بسیاری از موارد با داشتن رأی کمتر از ۵ درصد از مردم خود وارد مجلس می شوند و با این پشتوانه ناچیز قرار است در راس امور باشند.

در اعماق جامعه ایران چه می گذرد و چرا مطابق آمار رسمی نزدیک ۶۰ درصد مردم در انتخابات شرکت نکردند و صندوق رای را رها کردند. از سویی دیگر کسانی هم که شرکت کردند آرایش آراء اصولگرایان را این قدر دستخوش تغییر کردند. آنها از چهره های میانه رو اصول گرایی هم عبور کردند و افرادی تندرو تر که چندان روشن نیست پایگاه فکری آنها از کجا می آید انتخاب شدند.

این آمارها از انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی یک حقیقت روشنی را برای همگان آشکار نموده است. بخش مهم وگسترده ای از جامعه از وضعیت موجود راضی نیست. شاید نارضایتی بخش بزرگی از جامعه به خاطر شرایط سخت اقتصادی از یک طرف و ناامیدی از تغییر وضعیت از سویی دیگر، امری طبیعی بنظر برسد اما آنچه در این میان می بایست همه را نگران کند اینکه؛ چرا ناراضیان وضع موجود، صندوق رای را برای تغییر وضعیت انتخاب نمی کنند؟

دلیل این پرسش هم روشن است. گویی بسیاری از اقشار جامعه، انتخابات را امری ناکارآمد در سیستم فعلی می دانند، در حالی که هنوز بسیاری از صاحب نظران اعتقاد دارند “روزنه گشایی” و اصلاحی که می تواند به دنبال صندوق رای اتفاق بیفتد همچنان به مراتب کم هزینه تر و به صلاح تر از قهر با صندوق رای حتی با همین سازوکار موجود است.

با همه این احوال بخش بزرگی از جامعه مسیر دیگری را انتخاب کرده است و انتخابات دوازدهمین مجلس شورای اسلامی نشان داد که در عمق جامعه ایران مسائلی می گذرد که نمی توان به سادگی آن را از قبل محاسبه و پیش بینی کرد ویا به آن بی اعتنا بود.

بخش از جامعه احساس می کند دیگر در تولید قدرت اجتماعی موثر نیست و هیچ امیدی به آینده خود ندارند. ناامیدی از تغییر وضعیت در هر جامعه ای امری بسیار خطرناک است. ناامیدان احساس می کنند سردر گمی فضای عمومی کشور را فرا گرفته و بهبود وضعیت هر روز سخت تر می شود.

برخی از کارشناسان نیز اعتقاد دارند، کنترل امور گاهی از دست دولت هم بیرون است و مردم به حال خود رها شده اند. به تازگی معاون اول دولت رئیسی گفته است «من مطمئن هستم که بازار توسط دولت کنترل نمی‌شود، آن‌که می‌تواند بازار را کنترل کند، خود بازار است.»

از سویی دیگر این انتقاد هم به مخالفان صندوق رای گرفته می شود که به روشنی توضیح نمی دهند در چارچوب فعلی کدام الگو، راه حل ونسخه ای گره گشا را می تواند بعد از عبور از صندوق و رای ندادن ارائه کند؟ رای ندادن کدام مشکل جامعه را حل می کند و سیاه دیدن وضعیت تا کی باید ادامه داشته باشد؟

بخش مهمی از جامعه که در جبهه قهر انتخاباتی است اکنون نمی توانند خاموش در گوشه ای بنشینند. باید مسئله ها را دقیق بگویند و راه حل روشنی در چارچوب قانون اساسی ترسیم کنند. حتی اگر قانون اساسی برای این بخش از جامعه قابل قبول نیست، نمی توان کلی گویی کرد. باید گفت کدام بخش از قانون باید اصلاح شود و با کدام راه حل؟

به باور من عمق جامعه ایران، فریاد خود را آشکارا به سیستم رسانید، اما راه حل روشنی برای برون رفت از وضعیت ارائه نداده است. ما همچنان نیازمند گشودن پنجره هایی هستیم که توسعه را بیش از این متوقف نگه ندارد. “الیت” های ۶۰ درصدی از جامعه را که به پای صندوق های رای نیامد، باید باور کرد و فضای ناامیدی را باید از آنها سترد؛ بپذیریم که بی حضور آنها توسعه رویایی دست نیافتنی خواهد بود.

کلیم، کوه طور و چیزهای دگر..

کشاندن مردم به پای صندوق رأی وظیفه احزاب است نه حاکمیت. چرا باید کل حاکمیت خود را خرج دعوای سانا، مانا، پانا، جانا و‌… کند؟ مردم در صورتی به پای صندوق می‌آیند که احساس کنند رأی آنان معنایی دارد. چرا باید امنیت ملی خرج شماری اندک از آدمیان شود که نیازمند الفبای درس سیاست هستند؟

کشاندن مردم به پای صندوق رأی وظیفه احزاب است نه حاکمیت. چرا باید کل حاکمیت خود را خرج دعوای سانا، مانا، پانا، جانا و‌… کند؟ مردم در صورتی به پای صندوق می‌آیند که احساس کنند رأی آنان معنایی دارد. چرا باید امنیت ملی خرج شماری اندک از آدمیان شود که نیازمند الفبای درس سیاست هستند؟

کسانی که در پشت صحنه، گرداننده فضای سیاسی بوده‌اند و کشور را به جایی رسانده‌اند که ۱۴ نماینده اول آن در تهران با کمتر از پنج درصد از واجدان شرایط به مجلس بروند، الحق که شایسته جایزه ویژه! سیاسی‌اند.

اینکه در روزهای پایانی منتهی به روز انتخابات، امکانات رسانه‌ای و تبلیغاتی همه نظام سیاسی را برای بسیج و تهییج مردم به کار ببریم تا مردمان‌ پای صندوق رأی بیایند، نسخه‌ای منسوخ است. شرکت در انتخابات یک فرایند است. یک تاریخچه دارد. یک محتوا دارد. یک معنا دارد. مشارکت پیامد شماری از عوامل است که در طول زمان رخ داده‌اند. اقبال به صندوق، در نتیجه تحلیل آدمیان از این امر است که آیا اساسا رأی‌دادن تأثیر دارد یا خیر؟

اینکه مدت‌زمان طولانی با تحزب بجنگید و انتظار داشته باشید در آخرین لحظات و آخرین روزهای نزدیک به انتخابات با رویکردی توده‌ای، مردم را به پای صندوق بکشانید، خیالی واهی است. این، احزاب سیاسی‌اند که زندگی سیاسی را معنا‌دار می‌کنند و مبارزه سیاسی‌، رأی‌دادن و هویت سیاسی مردمان را به تدریج متجلی می‌کنند. مسئولیت مشارکت باید با خود مردم باشد؛ و این در صورتی است که فرق و فارقی در سیاست وجود داشته باشد. بالاخره مردم باید بدانند «تفاوت در چیست؟». اینکه پس از کلی دعوا و جدل، ندانم که شانا اسم یک ائتلاف است یا اسم یک خبرگزاری نفتی‌، یا اینکه بالاخره سر در‌نیاوریم که بین شانا، امنا، صبحنا، مانا، خانا، پانا و سانا اختلاف بر سر چیست، چگونه می‌توان رأی داد؟

نکته و نیاز اصلی، ضرورت دستیابی به نظم سیاسی-فکری در جامعه ایرانی است. یک جامعه سیاسی باید بتواند به هنجارهایی روشن و قابل طبقه‌بندی بر اساس مطالبات و آمال و آرزوها تقسیم‌بندی شود. درست همچون کودکی که به تدریج بزرگ می‌شود و معانی گوناگونی را تجربه می‌کند و به هویت روشنی می‌رسد. جامعه ایرانی پس از 40 سال انتخابات پی‌در‌پی، علی‌الاصول باید به درجاتی از شفافیت خواست‌ها و مطالبات خود نائل می‌شد و بایستی سنت‌‌های گوناگون سیاسی درون خویش را می‌شناخت، نه اینکه از پس سالیان، انبوهی از کاندیداهای بی‌نام‌و‌نشان را نماد زندگی سیاسی و سرزندگی اجتماعی معرفی کند، یا اینکه تنها اقلیتی به نماد جامعه سیاسی ایرانی تبدیل شده باشند که حتی در درون خود نیز به هویت روشنی نرسیده باشند و فاقد نظریه روشنی برای حکمرانی و توسعه سیاسی، اجتماعی و اقتصادی باشند.

تحزب پایدار (بر وجه پایدار‌بودن تحزب تأکید دارم) و وجود احزاب شناسنامه‌داری که در گذر زمان به بازسازی و نوسازی فکری خود دست زده باشند و نماد تربیت سیاسی مردمان باشند، می‌تواند سنت‌های سیاسی گوناگون بیافریند و کشور را از سردرگمی سیاسی و بی‌ثباتی ‌درآورد.

دعوت مردم به پای صندوق رأی کار احزاب و سنت‌های جدی سیاسی است، نه کار چند پدرخوانده، خواننده، هنرپیشه و ورزشکار. آنگاه که این فرصت از کشور و نظام گرفته شود، منتظر تغییری جدی در اقبال مردم به صندوق رأی نباید بود.

نه‌تنها این نشده، بلکه سرمایه سیاسی نیز تولید نشده است. پس از 40 سال انتخابات پی‌در‌پی، هیچ هویت روشن سیاسی از درون این انبوه کاندیدا پدیدار نشده است، بلکه همان اقلیت پنج‌درصدی هم فاقد تئوری سیاسی‌اند و فعالیت‌های آنان و رقابت‌هایشان هم در حد دعواهای نازل و روزمره حیدری-‌‌نعمتی است.

پس از سال‌ها صرف سرمایه، تبلیغ و بهره‌کشی از رسانه‌ها، پروژه‌ها، ارزش‌ها و‌… یک گروه موفق شده است در مرکز سیاسی کشور فقط با پنج درصد آرا به مجلس راه یابد… بنای سیاسی کشور پیچیده و مردم فرهیخته‌ای همچون ایران را نمی‌توان بر چنین بنیانی گذاشت.

امروز جوانان دو وظیفه مهم در انتخابات دارند، اول آنکه برای استقلال ایران عزیز که با خون هزاران شهید و نثار خون عزیزترین و پاک‌ترین جوانان به دست آمده است، مشارکت حداکثری را رقم بزنند که قطعاً همینطور خواهد بود و دوم آنکه به فرد اصلح رأی دهند.

انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی و ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری روز جمعه یازدهم اسفند امسال همزمان با سراسر کشور برگزار خواهد شد و مردم برای انتخاب نمایندگان خود در مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری آماده می‌شوند اما در میان همه کسانی که خود را برای حضور در انتخابات آماده می‌کنند، رای‌اولی‌ها حس و حال متفاوتی دارند و برای حضور در پای صندوق‌های رای در روز یازدهم اسفند و مشارکت در این رویداد بزرگ سیاسی روزشماری می‌کنند تا برای نخستین بار در تعیین سرنوشت کشورشان سهیم باشند.

آنان افزون بر مشارکت در این رویداد، نقش جدیدی برای نظارت بر این مشارکت ملی نیز ایفا خواهند کرد و خوشحال از مشارکت در سرنوشت کشور هستند، خواسته‌هایی نیز از نمایندگان آینده دارند.

حضور و اشتیاق ما رای اولی‌ها در پای صندوق های رای از صحنه‌های جذاب انتخابات است و ما رای اولی ها با آغشته کردن انگشت سبابه خود به رنگ آبی، مشارکت خود در استقلال، آزادگی و سرافرازی ملت ایران را ثبت می‌کنیم.

انتخاب سیاسی نیز یکی از مقوله‌هایی است که در آینده فرد فرد جامعه و جوانان تاثیرگذاری مستقیمی دارد و البته به اندازه دیگر انتخاب‌های یک جوان دارای اهمیت است و به نوعی، همه انتخاب‌ها را در بر می‌گیرد و بر آنها اثر می‌گذارد.

فردی که برای جامعه و بهتر شدن امور تصمیم خواهد گرفت، موضوع مهم و حیاتی و یک مساله اجتماعی است و درجه اهمیت آن به مراتب بیشتر از انتخاب‌های فردی دیگر است و از این رو، اهمیت این نوع انتخاب باید برای جوانان تبیین و بازگویی شود تا شرکت در انتخابات و انتخاب فرد یا افراد متعهد، در جوانی که برای نخستین بار به پای صندوق رای می‌رود، حس غرور ایجاد می‌کند و اگر این انتخاب خدای ناکرده، درست و آگاهانه نباشد، سرخوردگی و یاس به دنبال خواهد داشت.

مهم است که جوان در انتخاب خود دقت کند و فرد اصلحی را برگزیند اما مهم تر از آن، خود انتخابات است که اهمیت آن باید از سوی علما و رسانه‌ها، برای جوانان بازگو شود.

جامعه امروزی با گذشته فرق دارد و شعور سیاسی مردم بالا رفته و کمتر کسی به دنبال منفعت آنی و زودگذر است بنابراین مردمان این جامعه سعی دارند تا با انتخاب افرادی که مدافع حقوق آنها در مراجع تصمیم‌گیری هستند، آینده بهتری برای خود و آیندگان رقم بزنند.

رای‌اولی‌ها در هر دوره از انتخابات، شور و شوق بالایی را به جهت نخستین مشارکت سیاسی خود و حضور در تعیین سرنوشت به انتخابات می‌بخشند و مشارکتی بالایی نیز در این رابطه دارند ولی حضور آنان علاوه بر مشارکت، تاثیرات بسیاری فراتر از ایفای یک تکلیف مهم سیاسی به همراه دارد لذا باید روشنگری و تبیین اهمیت این مشارکت از سوی متولیان و بخشهای مختلف به آنها گوشزد شود پس شرکت در انتخابات، حمایت از آرمان‌ها و مقابله با دشمنان محسوب می‌شود و امروز در این عرصه حضور پرشور جوانان و رأی اولی‌ها در انتخابات بسیار حائز اهمیت است، همان طور که در هشت سال دفاع مقدس، جمع کثیری از دانش‌آموزان، دانشجویان در میدان‌های نبرد حضور یافتند، در انتخابات ۱۱ اسفند نیز رأی اولی‌ها مشارکت حداکثری خواهند داشت.

نماینده مجلس باید قوی و کارآمد برای مدیریت اجرایی کشور باشد، دارای تفکر معقول و شجاعت در عمل باشد و خستگی ناپذیر و دارای همت بسیار باشد و یک نماینده بایددرد جوانان را بداند، برای آینده جوانان و پاسخ به مطالبات جوانان تلاش کند و زمینه‌های امیدآفرینی برای جوانان در جامعه را ایجاد کند.