مقاله

نوروز جشن زندگی است‌.
جشن احیای زندگی و بازگشت دوباره حیات است. چرخه زندگی طبیعت از بهار آغاز می شود و در پایان زمستان به پایان خود می رسد و در آغاز بهار سپسین دوباره آغازیدن می گیرد.

ایرانیان که این چرخه را دریافته اند آن را گرامی داشته و همپای طبیعت شادمانی کرده اند و این‌میراث ارزنده از فرهنگ‌ پدران ما به ما منتقل شده است.

خوشبختانه ایرانیان علیرغم همه دشمنی هایی که در طی تاریخ با این مناسبت شادی بخش و حیات آفرین شده همواره بر آن‌پای فشرده اند و در روزگار پر رنج و مشقتی که در طی سال های اخیر طی می کنند نیز از پاسداشت نوروز پا پس نکشیده اند و همچنان پاسدار جشن‌نوروز باستانی هستند.

نوروز پیام های روشنی دارد و از آن جمله است:
یک.
ملایمت و عدم‌خشونت
نوروز به ما یاد آوری می کند که سختگیری و عبوس نشینی و خشم و خشونت و یکدندگی و لجاجت خلاف طبیعت است.
طبیعت ملایم و منعطف است و در پرتو همین ملایمت و انعطاف است که زمین در بهار رنگارنگی و چند گونگی به خود می بیند.
خاک در بهار نرم و ملایم و سازگار و با دانه ها همزیست می شود تا از آنها سبزه و گل برویاند.

دو.
همکاری
باد و باران و خورشید و خاک و دانه های موجود در خاک همه با هم در تولد نوروز همکاری می کنند. خورشید مایل و دلگرم‌کننده می تابد. باد بهارانه و خنک و آرام می وزد.

باران نوازشگر و ملایم و به قدر رویاندن از خاک می بارد و دانه ها در پرتو این هر سه استعدادهای خود را شکوفا می کنند و آرام آرام سر از خاک بر می آورند. از خاک هم انواع و اقسام علف می روید هم انواع و اقسام گل و هر دانه ای آنچه را در قوه دارد در نوروز به فعلیت می رساند.

نوروز هیچ یک‌از دانه های مستعد را حذف نمی کند و نظام گزینشی ندارد تا به بهانه های مختلف دانه ها را حذف کند و تنها آن هایی را که به ایدئولوژی خاک وفادارند اجازه سر بر آوردن بدهد. خاک اصلا ایدئولوژی خاصی ندارد ایدئولوژی اش کمک به رویش است و نه هیچ چیز دیگر.
همه گیاهان قیام می کنند و هر یک داشته های خود را عرضه می کنند تا چه قبول افتد و که در نظر آید.
دانه ها برخی غذا می شوند برخی دارو و برخی سم اند و این هر سه در مسیر گوناگون سازی حیات و تداوم آن نقش دارند.

سه.
گوناگونی
نوروز فرصت گوناگونی است و‌گوناگونی زیباست. انواع رویندگان انواع پرندگان انواع چرندگان و خورندگان حاصل بهار است.

جهان عرصه گوناگونی است. هر جا که زمین و باد و آب و خورشید هماهنگی بیشتری داشته باشند گوناگونی طبیعت خود را بیشتر نشان می دهد و هر جا که برخی از این عوامل همکار غایب باشند گوناگونی از بین می رود یا حداقلی می شود چنان که کویر حاصل این عدم‌هماهنگی و نبود همکاری است.

باران که نمی بارد کاری از خاک و باد برای رویاندن و تنوع بخشیدن و گوناگونی سازی حیات بر نمی آید و زمین برهوت می شود.

جامعه انسانی نیز که بخشی از طبیعت است هر گاه از انعطاف و پذیرش و سازگاری و همکاری و هماهنگی که ایجاد فرصت بالندگی می کند خالی شود سرزمینی می شود برهوت و بیابان و کویر شده که ناگزیر دانه های مستعد در خاک آن یا می پوسند یا با باد مهاجرت به اقصا نقاط مستعد جهان می کوچند و به جایی می روند که باران آزادی ببارد و فرصت بالندگی وجود داشته باشد.

نوروز سمفونی حیات است و طبیعت در نوروز راه و رسم گوناگون سازی زندگی را به آدمی هم‌ آموزش می دهد و جشن‌نوروز فرصت یاد آوری و تمرین همین درس هاست برای آدمی تا مغزش تازگی یابد و نگرش اش نو شود و افکارش را نو کند

زیباست روی کاکل سبزت کلاه نو
زیباتر آن که در سرت اندیشه نو شود

در نوروز لباس های کهنه را دور می ریزیم و لباس نو می پوشیم باید مغز ما نیز افکار پوسیده و کپک زده را دور بریزد و فکر نو کند بدین شرط که آن را آنش خود بینی و تعصب به سندروم سنگ‌شدگی مبتلا نکرده باشد.

در بهاران کی شود سر سبز سنگ
خاک شو تا‌گل برویی رنگ رنگ.

هر روزتان نوروز
نوروزتان پیروز

تصمیم دولت برای جایگزینی انرژی های تجدیدپذیر به‌جای سوخت‌های فسیلی، نه‌تنها یک اقدام راهبردی، بلکه نقطه عطفی در مسیر تحول اقتصادی و زیست‌محیطی کشور است. این رویکرد، علاوه بر کاهش وابستگی به منابع تجدیدناپذیر، می‌تواند ایران را به یکی از پیشگامان منطقه در عرصه انرژی‌های پاک تبدیل کند. بااین‌حال، تحقق این هدف نیازمند برنامه‌ریزی دقیق، جذب سرمایه‌گذاری، توسعه فناوری‌های نوین و اصلاح ساختارهای حمایتی است.

تجربه جهانی نشان می‌دهد که این گذار بدون چالش نخواهد بود. اروپا که از دهه ۱۹۹۰ حرکت خود را به‌سوی کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی آغاز کرد، اکنون بیش از ۵۰ درصد برق خود را از منابع تجدیدپذیر تأمین می‌کند. این تحول، با توسعه ظرفیت‌های خورشیدی و بادی، کاهش وابستگی به گاز طبیعی و سرمایه‌گذاری در فناوری‌های ذخیره‌سازی انرژی نظیر باتری‌های پیشرفته و هیدروژن سبز همراه بوده است. باوجوداین، چالش‌هایی مانند نوسانات تولید و ضرورت بهینه‌سازی شبکه‌های برق، از جمله موانعی بوده‌اند که این کشورها با اتخاذ سیاست‌های هوشمندانه بر آن‌ها غلبه کرده‌اند.

ایران، با دارا بودن ظرفیت‌های کم‌نظیر خورشیدی و بادی، فرصت‌های عظیمی در این حوزه دارد. تابش خورشیدی در کشور، به‌ویژه در مناطق جنوبی مانند بوشهر و کرمان، از سطح کشورهای اروپایی به‌مراتب بالاتر است. این مناطق می‌توانند در آینده‌ای نه‌چندان دور به قطب‌های انرژی خورشیدی کشور تبدیل شوند و نقشی کلیدی در تأمین انرژی تجدیدپذیر ایفا کنند. علاوه بر این، سواحل دریای عمان و خلیج فارس ظرفیت قابل‌توجهی برای توسعه انرژی بادی دارند. بااین‌حال، سهم انرژی‌های تجدیدپذیر در سبد برق ایران همچنان کمتر از ۲ درصد است، که این امر نشان‌دهنده غفلت از این ظرفیت‌های استراتژیک است.

چالش‌های متعددی در مسیر گذار به انرژی‌های پاک وجود دارد. نبود زیرساخت‌های لازم، ساختار نادرست یارانه‌های انرژی و ضعف در سیستم ذخیره‌سازی، از مهم‌ترین موانع محسوب می‌شوند. سرمایه‌گذاری ناکافی و نبود سیاست‌های تشویقی، موجب شده است که بخش خصوصی در این حوزه نقش کمرنگی داشته باشد. تعرفه‌های پایین برق تولیدشده از سوخت‌های فسیلی، انگیزه سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر را کاهش داده و صنایع پرمصرف مانند پتروشیمی و فولاد، همچنان به منابع سنتی وابسته مانده‌اند.
برای عبور موفق از این گذار، سه اقدام کلیدی ضروری است: نخست، افزایش سرمایه‌گذاری در توسعه نیروگاه‌های خورشیدی و بادی باید در اولویت سیاست‌های دولت قرار گیرد. ارائه مشوق‌های مالیاتی و قراردادهای خرید تضمینی برق می‌تواند نقش مهمی در جذب سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی ایفا کند. دوم، توسعه فناوری‌های ذخیره‌سازی انرژی نظیر هیدروژن سبز و شبکه‌های هوشمند توزیع برق، باید با سرعت بیشتری دنبال شود تا نوسانات تولید کاهش یابد و پایداری شبکه تضمین شود. سوم، اصلاح تدریجی نظام یارانه‌های انرژی ضروری است. افزایش تدریجی قیمت برق فسیلی و ارائه حمایت‌های هدفمند به انرژی‌های تجدیدپذیر، می‌تواند رقابت‌پذیری این حوزه را افزایش داده و صنایع پرمصرف را به استفاده از منابع پایدارتر سوق دهد.

فرصتی که امروز در اختیار ایران قرار گرفته، می‌تواند کشور را به پیشگام منطقه‌ای در حوزه انرژی‌های پاک تبدیل کند. اجرای دقیق این برنامه، نه‌تنها امنیت انرژی را تضمین می‌کند، بلکه زمینه‌ساز رشد پایدار اقتصادی و کاهش آلاینده‌های زیست‌محیطی خواهد شد. اکنون، بیش از هر زمان دیگری، نیازمند عزم ملی و اتخاذ سیاست‌های جسورانه برای بهره‌برداری حداکثری از ظرفیت‌های تجدیدپذیر هستیم. آینده از آن ملت‌هایی است که امروز، آینده را می‌سازند.

در دنیای امروز، بسیاری از ما درگیر سبک‌های زندگی‌ای شده‌ایم که بیشتر از آنکه برآمده از علایق و نیازهای واقعی‌مان باشند، تحت تأثیر جریان‌های عمومی و فرهنگی شکل گرفته‌اند. قهوه خوردن، باشگاه رفتن، کافه‌گردی، و حتی ویپ کشیدن، به‌نوعی به یک بسته‌ی کامل از سبک زندگی مدرن تبدیل شده‌اند؛ بسته‌ای که اگر یکی از اجزایش را کنار بگذاری، انگار از جریان روز عقب مانده‌ای. اما سؤال اینجاست: چرا این سبک‌ها را انتخاب می‌کنیم؟ آیا واقعاً به آن‌ها علاقه داریم، یا فقط به این دلیل که این کارها نشانه‌ی مدرن بودن و به‌روز بودن هستند، خود را مجبور به انجامشان می‌کنیم؟

این مقاله، نقدی است بر تقلید از سبک‌های زندگی بدون درنظرگرفتن علاقه و نیازهای فردی. مسئله اینجاست که اگر انتخاب‌های ما از روی آگاهی و میل شخصی نباشند، نه‌تنها به رضایت و خوشبختی نمی‌رسیم، بلکه به‌تدریج از هویت واقعی خود دور می‌شویم.

بدون فکر تقلید نکنیم
این روزها همه چیز به نوعی نماد تبدیل شده است. فنجان قهوه در دست، نشانه‌ی روشنفکری و سبک زندگی شیک است. باشگاه رفتن، یعنی اهمیت به سلامت و تناسب‌اندام. ویپ کشیدن، شده بخشی از همین تصویر مدرن! اما آیا این رفتارها واقعاً از میل درونی ما سرچشمه می‌گیرند، یا صرفاً چون دیگران انجامش می‌دهند، ما هم وارد این جریان می‌شویم؟

تناقض جالبی در این ماجرا وجود دارد. ورزش کردن، به‌طور منطقی باید به سلامتی کمک کند، اما مصرف ویپ به‌شدت برای سلامتی مضر است. پس چطور ممکن است این دو رفتار در کنار هم، به بخشی از سبک زندگی مدرن تبدیل شوند؟ پاسخ ساده است: چون مدرن بودن، بیشتر از اینکه به معنای منطقی و سالم بودن باشد، به معنای “تقلید از جریان روز” است. ما بدون اینکه این تناقض را درک کنیم، به‌راحتی همه‌ی این رفتارها را کنار هم قرار داده‌ایم.

اصالت یعنی انتخاب، نه تقلید
مشکل اصلی اینجاست که سبک زندگی، به‌جای اینکه از درون ما و بر اساس نیازها و علاقه‌هایمان شکل بگیرد، از بیرون به ما تحمیل شده است. ما قهوه نمی‌خوریم چون عاشق طعم آن هستیم؛ قهوه می‌خوریم چون در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی، قهوه‌نوشیدن با یک کتاب در دست و منظره‌ی باران، نشانه‌ای از سبک زندگی ایده‌آل است. به باشگاه نمی‌رویم چون واقعاً ورزش را دوست داریم؛ می‌رویم چون بدن خوش‌فرم و عضلانی، تبدیل به معیار جذابیت شده است.

اما اگر قهوه را دوست نداریم، چرا باید بنوشیم؟ اگر به ورزش علاقه نداریم، چرا باید خودمان را مجبور به رفتن به باشگاه کنیم؟ این رفتارها وقتی ارزشمند هستند که با میل شخصی و نیاز درونی همراه باشند. قهوه‌خوردن برای کسی که عاشق عطر و طعم آن است، لذت‌بخش است؛ اما برای کسی که فقط به خاطر گرفتن عکس در اینستاگرام این کار را می‌کند، چیزی جز اتلاف وقت و هزینه نیست.

سبک زندگی شخصی، مهم‌تر از سبک زندگی مدرن
اینکه سبک زندگی مدرن با تمام اجزای متناقضش وارد زندگی ما شده است، به این معنا نیست که مجبوریم همه‌ی آن را بپذیریم. مدرن بودن یعنی آگاه بودن؛ یعنی انتخاب هوشمندانه. قهوه، باشگاه، ویپ و کافه‌گردی، اگر از دل علاقه و نیاز واقعی ما برنیایند، نه‌تنها به خوشبختی و آرامش منجر نمی‌شوند، بلکه ما را از خود واقعی‌مان دور می‌کنند.

واقعیت این است که زندگی هرکس باید بازتاب شخصیت و علایق واقعی او باشد. اگر کسی اهل قهوه نیست، نیازی نیست به خاطر جریان‌های روز، خود را مجبور به نوشیدن آن کند. اگر کسی از باشگاه رفتن خوشش نمی‌آید، نیازی نیست صرفاً به خاطر فشار فرهنگی و اجتماعی، وارد این مسیر شود. سبک زندگی مدرن اگر واقعاً قرار است کیفیت زندگی را بالا ببرد، باید با نیازها و علاقه‌های فردی هماهنگ باشد.

زندگی، نه نمایش
زندگی یک صحنه‌ی نمایش نیست که مجبور باشیم مطابق با آنچه دیگران از ما انتظار دارند، عمل کنیم. قهوه‌خوردن، باشگاه رفتن، یا کافه‌گردی، اگر بر اساس میل و علاقه‌ی شخصی باشد، ارزشمند است. اما اگر فقط به خاطر دیده‌شدن و تأییدگرفتن از دیگران باشد، به‌مرور ما را از خود واقعی‌مان دور خواهد کرد.

قبل از اینکه چیزی را وارد زندگی‌مان کنیم، بهتر است از خود بپرسیم:

آیا واقعاً از این کار لذت می‌برم؟

آیا این انتخاب برای من مفید است؟

اگر این ترند از بین برود، آیا باز هم این کار را انجام می‌دهم؟

اگر پاسخ‌ها به این سؤالات مثبت نیستند، شاید بهتر باشد تجدیدنظر کنیم. مدرن بودن یعنی انتخاب آگاهانه، نه تقلید کورکورانه. اصالت یعنی اینکه جرات داشته باشیم بگوییم “نه”، حتی اگر جریان عمومی چیز دیگری بگوید.

نتیجه‌گیری
زندگی واقعی، فراتر از نمایش‌های اینستاگرامی و تقلید از جریان‌های روز است. سبک زندگی، چیزی نیست که از بیرون به ما تحمیل شود؛ بلکه باید از دل علاقه‌ها و نیازهای شخصی‌مان شکل بگیرد. اگر قهوه را دوست نداریم، نخوریم. اگر ورزش کردن برایمان لذت‌بخش نیست، خود را مجبور به باشگاه رفتن نکنیم. اگر ویپ برایمان مضر است، نیازی نیست به خاطر هماهنگی با جریان‌های مدرن، آن را وارد زندگی‌مان کنیم.

زندگی واقعی، جایی است که در آن خودمان باشیم، نه نسخه‌ای کپی‌شده از دیگران. اگر قرار است سبک زندگی مدرن را بپذیریم، باید آن را بر اساس میل و نیاز واقعی‌مان بازتعریف کنیم. زندگی، چیزی فراتر از یک فنجان قهوه در دست و ویپ بر لب است. زندگی، یعنی خود واقعی بودن.

از روزی که در اول مهر ماه سال ۱۳۵۳ مادرم کت و شلوار و کفشی را که‌ پدرم از کویت برایم آورده بود و گذاشته بودند تا در روز اول مدرسه به من بپوشانند تنم کرد و دستم را گرفت و به مدرسه چند پایه روستای هفت جوش که سه کلاس داشت سپرد تا آقای محمد اسماعیل حاجب معلم کلاس اولم که عمرش دراز باد مرا تعلیم دهد و تربیت کند تا همین الان که صبح روز پانزدهم اسفند ۱۴۰۳ است و پنجاه سال از آن زمان می گذرد هیچ‌گاه دغدغه آموزش و پرورش دست از جانم برنداشته است.

مدرسه مقدس ترین جای جهان است زیرا جایگاه هر چیزی است که می توان آن را فضیلت و بزرگی و بالندگی دانست.

آدم وقتی در مدرسه است چه شاگرد باشد و چه معلم در حال یادگیری است و برای موجود یادگیرنده ای چون آدمی چه جایی بهتر از آنجا که هدف یادگیری است و یاد دهی است و این یاددهی_ یادگیری مسئولانه و روشمند اتفاق می افتد.

تعلیم و تربیت البته اصالتا کار والدین است و مدرسه همکار خانواده است. مدرسه نظام تعلیم و تربیت رسمی است. رسمیتی که در کار مدرسه است در سایر محیط های یادگیری نیست و تربیت در آنها آکثرا آگاهانه و روش مند نیست.

خانواده در صورتی که والدین با تامل و توجه و دانش و مهارت آموخته و زیسته به تربیت فرزندان اهتمام کنند تعلیم و تربیت رسمی را نمایندگی می کند اما اکثر والدین در یک فرایند غریزی و نا آگاهانه در مسیر تربیت حرکت می کنند و هدف معینی در فرایند تربیت غریزی خود ندارند و یا اهدافی مبهم دارند که راه نیل به آنها را هم به خوبی نمی دانند.

همین طور محیط های دیگر اجتماعی اگر نقشی تربیتی اعمال می کنند نقشی غیر رسمی و فاقد نقشه راه است.
این تنها مدرسه است که برنامه دارد و در چارچوب برنامه درسی ملی حرکت می کند.

این است راز این که مدرسه موتور محرک یادگیری و توسعه انسانی و بالمآل سایر ابعاد توسعه است و هر جامعه ای که به مدرسه اولویت ندهد بینواست.

مولانا می گوید
هر که او از هم زبانی شد جدا
بینوا شد گرچه دارد صد نوا

کیفیت همدلی و همزبانی و همزیستی در کیفیت مدرسه مستتر است و مدرسه امروز از مدرسه سال ۵۳ که من شاگرد کلاس اول شدم عقب مانده تر است.
محیط مدرسه شادابی و سرزندگی آن روزگار را ندارد و معلم جایگاه سابق را ندارد.

در هفت جوش سال ۵۳ واژه مدرسه در ذهن من‌کودک روستایی تداعی کننده بوی سیب لبنانی و کلوچه گیلانی و مزه موز و پسته و نان تنوری و پنیر لیقوان و کنسرو لوبیا بود و این ها همه در زندگی یک روستا در جنوبی ترین نقاط ایران نماد جهانی بزرگتر در خارج از محیط روستا بود و ذهن کودکان روستایی را به جهان بزرگتر متوجه می کرد جهانی آن سوی زندگی ساده‌ای که همه اقلام خوراکی اش از چند قلم تجاوز نمی کرد.

من همچنان چونان همان کودک سال ۵۳ مدرسه را با شوقی کودکانه می نگرم و آن را مقدس ترین نقطه جهان می دانم.

سپاس خدای بی همتای راکه برکات بیدریغ اش پهنه ی گیتی رافراگرفته وسفره ی نعمت های رنگارنگش برای ابنای بشرگسترانیده شده  همچنان که باسپری شدن روزها وماه هایک باردیگر ماه مبارک رمضان را درک کردیم.

ماه صیام به چند دلیل برسایر ماههابرتری داردنخست آنکه روزه یکی از اصول پنچ گانه بوده وبرهر مسلمانی واجب است که درصورت سلامت جسم ومسافر نبودن یکماهه رمضان رابارعایت آداب آن واقعاصائم باشد

دومین ویژگی خاص این ماه که به روایتی برهزار ماه ارشدیت داردقرار گرفتن ایام ولیالی شهادت جانشین برحق نبی مکرم اسلام حضرت محمدمصطفی(ص) واولین پیشوای مسلمانان جهان امام علی ابن ابوطالب (ع)است که شهادت مظلومانه آن حضرت آنهم در محراب عبادت ودرحالی که سر بر آستان رب ودود سائیده بودتوسط نامردترین مخالفان آن حضرت در شب نوزدهم رمضان سال چهلم ه،ق،دراثر ضربت شمشیری که توسط ابن ملجم مرادی برفرق مبارک آن حضرت واردشدزخم برداشت،زخمی که درشب ۲۱ رمضان همان سال منجربه شهادت آن حضرت گردید شهادتی که باگذشت بیش از۱۴۰۰سال هنوز فراموش نشده ونخواهدشد.

واماسومین ویژگی ماه رمضان سال۱۴۴۶ه،ق تقارن شب های باعظمت قدر،شب هایی که درب های آسمان تاسحرگاه به روی ساکنان سیاره ی زمین باز است با عیدملی ایرانیان وتحویل وتحول سال کهنه باسال نو است که ازقضای روزگار وطبق محاسبات منجم های (گاه شمارساز)روزآخر اسفندماه سال۱۴۰۳ مصادف است باشروع شب های قدروایام سوگواری شهادت حضرت علی (ع)که اگرچه ظاهراباعث به حاشیه رفتن عیدملی ایرانیان خواهدشد اما سعادت قرب به جوار  ملکوت ونعمت حضور در میهمانی رب جلیل ازمواردی است که درطول عمر انسان به ندرت پیش می آیدو مسلم است که درلیست مدعوین حضرت دوست بودن  هزاران بارشرف داردبرعقب وجلوافتادن اعیادملی.

البته در توالی وتواتر سال های ایرانی ازاین نوع تقارن ها زیاد پیش آمده است کمااین که سال پیش هم اتفاق افتاد ونتیجه این که:

جهان چون زلف وخط وخال وابروست
که هرچیزی به جای خویش نیکوست