فرهنگی
خلیج فارس:دو شمشیر رومی فوقالعاده کمیاب در کاتسوُلدز انگلستان حین یک گردهمایی بزرگ فلزیابی کشف شده است. این نوع شمشیرها دو هزار سال قبل توسط سوارهنظام ارتش روم مورد استفاده قرار میگرفتند.
به گزارش «خلیج فارس» به نقل از فرادید، بر اساس بیانیه مطبوعاتی شورای منطقه کاتسوُلدز، دو شمشیر سواره نظام رومی به همراه غلاف و تجهیزات چوبی آنها پیدا شدهاند. همچنین یک کاسهی شکسته از جنس آلیاژ مس نیز همراه آنها کشف شد.
تجهیزات چوبی توسط یک جویندۀ آماتور به نام گلِن مانینگ طی یک گردهمایی بزرگ فلزیابی در شمال کاتسوُلدز کشف شدند. این گردهماییها توسط مسئولان منطقهای ترتیب داده میشوند تا افراد آماتور و علاقمند به باستانشناسی بتوانند در جستجوی آثار باستانی نقش ایفا کنند.
پروفسور سایمون جیمز از دانشگاه لستر این شمشیرها را ارزیابی کرده و گفته است آنها شمشیرهای مربوط به دوران میانی امپراتوری روم هستند که معمولاً به آنها اسپاتا (Spatha) میگویند.
پروفسور سایمون جیمز معتقد است از این شمشیرها حدود دهه ۱۶۰ میلادی در دنیای روم تا اواخر قرن دوم و سوم پس از میلاد استفاده میشده است.
طول این شمشمیرها نشاندهندهی این است که برای استفاده روی اسب در نظر گرفته شده بودند. داشتن چنین سلاحهایی برای غیرنظامیان و حمل آنها برای سفر، غیرقانونی نبود، چون آن زمان، راهزنی در استانهای رومی شایع بود.
پروفسور جیمز میگوید: «از نظر تشابهات، نمیتوانم به کشف بیش از یک شمشیر در شرایط مشابه از بریتانیای رومی فکر کنم. نزدیکترین چیزی که به ذهنم میرسد یک جفت شمشیر مشابه است که در کانتربری یافت شد، همراه صاحبانشان که رو به شکم در گودالی داخل دیوارهای شهر دفن شده بودند. واضح بود یک خاکسپاری مخفیانه است.»
پل هاجکینسون، عضو شورا، درباره این کشف گفته است: «این کشف جدید نشان میدهد کاتسوُلدز دارای چه تاریخ فوقالعاده کهنی است. مردم میپرسند رومیها برای ما چه کردهاند؟ خب، آنها نمونههای شگفتانگیز از سلاحهایی را به ما دادند که تقریباً ۲۰۰۰ سال پیش از آنها استفاده میشد، زمانی که Cirencester دومین شهر بزرگ بریتانیا بود. این واقعاً یک یافتهی باستانشناسی مهم است و من بیصبرانه منتظرم تا مردم آن را در سالهای آینده در موزه بینند.»
کِرت آدامز، متصدی یافتهها، بلافاصله پس از این کشف، شمشیرها و اقلام دیگر را برای نگهداری به موزهی کورینیوم در Cirencester برد. قرار است با استفاده از اشعهی ایکس، تجزیه و تحلیلهای بیشتری روی شمشیرها انجام شود.
ممکن است در محل کشف این شمشیرها در قسمت شمالی Cotswolds یک ارزیابی باستانشناسی در مورد شرایط یافته شدن شمشیرها انجام شود، چون مورخان هنوز در مورد چگونگی دفن آنها در جایی که پیدا شدند، مطمئن نیستند.
خلیج فارس:متخصصان موسسه «باستانشناسی بریتانیا» تقریبا حدود یک سال است که مشغول کاوش در یک سایت تاریخی در نزدیکی شهر اِلی (Ely) در کمبریجشایر هستند. آنها در ابتدا انتظار داشتند که کارشان در این سایت فقط چند ماه طول بکشد، اما وقتی آثاری از سکونت چندهزارساله در این سایت پیدا شد، معلوم شد که قرار است این کاوش مدت زیادی ادامه داشته باشد.
به گزارش«خلیج فارس» به نقل از فرادید، آلیس اسکوت باستانشناس با ستایش از استادی و ظرافتی که در ساخت اشیاء پیدا شده به کار رفته است میگوید: «این سایت دائما چیزهایی تازه و غافلگیرکنندهای برای ارائه کردن دارد. دنیایی که در اینجا پنهان شده واقعا استثنایی است و این خوششانسی ماست که توانستهایم در طول دوران کاریمان به چنین موردی برخورد کنیم».
از جملۀ یافتهها در این سایت یک گلدان سفالی (تصویر نمایه) تقریبا سالم با ارتفاع ۳۵ سانتیمتر است که قدمت آن به عصر برنز یعنی حدود ۴ هزار سال قبل میرسد. خانم اسکوت که هدایت پروژۀ کاوش را به عهده دارد میگوید: «ما معمولا قطعات پراکندۀ سفالهای شکسته را پیدا میکنیم. اما این مورد استثنایی و کمیاب تقریبا ۹۵ دصد سالم و دستنخورده است».
وقتی باستانشناسان این کوزه را مشاهده کردند، فکر میکردند که دیوارۀ آن موقع بیرون آوردن ممکن است فروبپاشد، اما این اتفاق هم نیافتاد.
بقایای خانههایی که در زمین کنده شده بودند
آثاری که تاکنون در این سایت پیدا شده نشان میدهند که اینجا از بیش از دوهزار سال قبل از میلاد محل سکونت بوده و بعدا در دورۀ رومی به مدت حدودا ۵۰۰ سال متروکه شده است. در قرن پنجم بعد از میلاد دوباره در اینجا یک روستا بنا نهاده شده.
یک وزنۀ بافندگی با نقش و نگار خاص
دستکم ۲۰ ساختمان در حفاریهای این سایت از زیر خاک بیرون آمدهاند که یکی از آنها یک تالار بزرگ است.
نکتۀ جالب دیگری که در مورد این خانهها وجود دارد این است که ۱۲ مورد از آنها بین ۳۰ تا ۸۰ سانتیمتر در درون زمین فروفته بودهاند؛ یعنی از ابتدا شیوههای ساختشان به این صورت بوده که خانه را در یک گودال حفر شده بنا میکردهاند.
قطعهای مربوط به ساز و برگ اسب
از دیگر یافتهها در این سایت وزنههای بافندگی، سوزنهای چوبی، ابزار ربوط به ساز و برگ اسب بودهاند.
خلیج فارس:یک صفحه از قرآن کریم با دستخطی منسوب به امام هشتم (ع) در موزه قرآن و کتابت تبریز نگهداری میشود.
به گزارش«خلیج فارس» به نقل از مشرق، در موزه قرآن و کتابت یکی از موزههای تخصصی شهر تبریز، انواع نسخ و ادوات مرتبط با نگارش به ویژه نسخ قرآن وجود دارد. بنای این موزه در مسجد صاحبالامر تبریز در شرق میدان صاحبآباد در قلب شهر تبریز قرار دارد.
این بنای تاریخی یک گنبد و ۲ مناره بلند دارد و در ابتدا به عنوان مسجد ویژه شاه طهماسب اول صفوی مورد استفاده قرار میگرفت. این بنا یک بار در سال ۱۰۴۵ هجری قمری توسط امپراطور عثمانی تخریب شد و از آن دوره تنها ۲ اطاق مرمری نقشدار در مدخل دهلیز و اندرون بقعه باقیمانده است.
کل بنا به دستخط خوشنویسان شهیری مزین و استاد علاءالدین، خوشنویس مشهور زمان شاه طهماسب سوره «الجن» را در بالای یکی از طاقها نگاشته است.
مسجد صاحبالامر در زلزله سال ۱۱۹۳ هجری قمری تبریز نیز آسیب فراوان دید و بعدها مردم آن را بازسازی کردند تا شأن مسجد حفظ شود.
این بنا پس از مرمت توسط سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری آذربایجانشرقی با توجه به قداست مسجد به عنوان موزه قرآن و کتابت تجهیز و افتتاح شد.
دستخط امام رضا (ع) در موزه قرآن و کتابت تبریز
«موزه قرآن و کتابت» از موزههای مهم تبریز است که در مسجد تاریخی صاحبالامر واقع شده است. مهمترین اثر این موزه که شهرت جهانی دارد، صفحهای از کلامالله مجید به خط مبارک امام رضا(ع) است.
این اثر مربوط به اوایل قرن سوم هجری قمری است و به خط کوفی بر پوست آهو کتابت شده است. با در نظر داشتن دستخطهای مشابهی از ائمه (ع) به ویژه اثر مشابهی که در موزه آستان قدس نگهداری میشود، اعتبار و اصالت این اثر مورد اتفاق کارشناسان است.
علاوه بر نسخ خطی، انواع قلمدانهای مقوایی دارای نقوش مینیاتوری و روکش لاکی همچنین پلاکهای فلزی منقوش به ادعیه مختلف، ظروف مزین به آیات وحی در این محل نگهداری میشود.
خط خوشنویسان بزرگی مانند ملا عبدالباقی تبریزی، میرزا محمد شفیع تبریزی، میرزا طاهر خوشنویس و آثار علیرضا عباسی، درویش عبدالمجید و میرعماد حسنی از دیگر آثار موجود در موزه قرآن و کتابت تبریز است.
از برجستهترین آثار دیگر میتوان به لباس قسم منقوش به کل آیات قرآن، کوچکترین قرآن خطی مطلا، جام شفابخش و کتیبه سنگی میخی اشاره کرد.
قرآن مجید به خط نسخ غبار کوچکترین قرآن به اندازه cm۶ -cm ۴ با مرکب مشکی نوشته شده و صفحه اول و دوم مذهب و مطلا و بین آیات طلاکاری شده، تمام صفحات کادربندی به رنگ قرمز و طلایی کار شده، جلد آن لاکی و طلا و تذهیبدار است.
نشان جزء و حزبها تذهیب و طلاکاری گردیده، داخل جلد کتاب زمینه قرمز رنگ با گل و بوته طلایی کار شده که بهدست مسیح الطالقانی در سنه ۱۲۹۳ ه. ق تحریر شده است.
از بین ۲۲۰۰ اثر قرآنی در تبریز ۱۹۰ اثر در موزه قرآن در معرض نمایش گذاشته شده است و بقیه آثار در گنجینه موزه آذربایجان تبریز نگهداری میشود.
خلیج فارس:سریال «رحیل» مجموعهای تاریخی است که در حال حاضر از شبکۀ سوم سیما در حال پخش است. این سریال روایتگر اتفاقاتی در سالهای آخر حکومت قاجار و اوایل دورۀ پهلوی است. داستان سریال به طور خاص مربوط به تلاش زنی به نام «مها» برای برگزاری یک تعزیۀ عاشورایی در دربار قاجار است.
به گزارش«خلیج فارس» به نقل از فرادید؛ ماجراهای سریال «رحیل» تا حد زیادی ساخته و پرداختۀ تخیل سازندگان هستند، اما در عین حال چارچوب کلی سریال در یک بستر تاریخی واقعی اتفاق میافتد و برخی شخصیتها نیز شخصیتهای واقعی و تاریخی هستند.
یکی از این شخصیتهای تاریخی که در سریال به تصویر کشیده شده، محمد حسن میرزا آخرین ولیعهد سلسلۀ قاجار است که در سفر احمد شاه به فرنگ ادارۀ امور دربار را به عهده دارد.
حسام محمودی در نقش محمد حسن میرزا
مرحوم حسام محمودی در این سریال نقش محمد حسن میرزای ولیعهد را ایفا کرده است. محمودی در فروردین سال ۱۳۶۵ به دنیا آمد و از سال ۱۳۹۱ وارد عرصۀ بازیگری شد. این بازیگر جوان و مستعد متاسفانه در اردیبهشت ماه سال ۱۴۰۲ در اثر ایست قلبی از دنیا رفت.
محمدحسن میرزا ولیعهد
اما شخصیت واقعی محمدحسن میرزای ولیعهد در سال ۱۲۷۸ شمسی در تبریز به دنیا آمد. از آنجایی که برادر تاجدارش هنوز فرزندی نداشت، محمد حسن به مقام ولایتعهدی منصوب شد. او تا زمان خلع احمد شاه از سلطنت در سال ۱۳۰۴ به مدت شانزده سال ولیعهد ایران بود.
بعد از عزل احمدشاه، محمدحسن میرزا به دستور رضاشاه از کاخ گلستان اخراج شد و پس از آن به اروپا مهاجرت کرد. بعد از فوت احمدشاه در سال ۱۳۰۸ محمدحسن میرزا در حالی که در خارج از ایران زندگی میکرد، اعلامیهای صادر کرد و خود را شاه قانونی ایران نامید. متعاقب همین ادعا، تمام اموال او در ایران که شامل املاکی در شمال تهران نیز میشد مصادره شدند. محمدحسن میرزا نهایتا در سال ۱۳۲۱ شمسی در پاریس در وضع تنگدستی و فقر از دنیا رفت.
محمدحسن میرزا شش همسر رسمی داشت که یکی از آنها «مهینبانو ملکمنصور» نوۀ مظفرالدینشاه قاجار بود. آخرین ولیعهد قاجار در مجموع صاحب پنج فرزند شد که تصویری از آنها را در بین عکسهای زیر ملاحظه میکنید.
فرزندان محمد حسن میرزا؛ ردیف عقب از راست: حسین میرزا، رکنالدین میرزا؛ ردیف نشسته از راست: شمس اقدس، حمید میرزا، گیتیافروز
ولیعهد در مراسم سلام در دارالحکومه تبریز
ولیعهد در تبریز
در بازدید از ادارۀ تذکره
محمدحسن میرزا در یکی از شکارگاههای تبریز
محمدحسن میرزا در کنار افسران روسی
خلیج فارس:سرپرست ادارهکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان اصفهان از میزبانی هنرمندان خوشنویس شرکتکننده در جشنواره سوگواره جلوههای رضوی در مسجد تاریخی شیخ لطفالله اصفهان خبر داد.
بهگزارش «خلیج فارس» بهنقل از روابطعمومی ادارهکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان اصفهان، حمیدرضا محققیان امروز ۲۲ شهریورماه با اعلام این مطلب گفت: با توجه به همکاریهای این ادارهکل با ادارهکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان، سوگواره جلوههای رضوی در هنر ثلث نگاری در مسجد شیخ لطفالله اصفهان برگزار میشود.
سرپرست ادارهکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان اصفهان ادامه داد: این همایش در طی ۴ روز و با بررسی آثار هنرمندان خوشنویس مدفون در مجموعه فرهنگی و مذهبی تخت فولاد اصفهان و همچنین نشست هنرمندان و صاحبان اندیشه در خصوص نقش هنر در زنده نگاهداشتن یاد امام هشتم شیعیان(ع) برگزار میشود.
او افزود: یکی از مهمترین بخشهای این گردهمایی فرهنگی، حضور هنرمندان خوشنویس در قالب خوشنویسی در هنر خط ثلث در مسجد شیخ لطفالله و نگارش فرازهایی از حدیث سلسله الذهب است که به مناسبت شهادت هشتمین پیشوای شیعیان جهان در این مکان تاریخی و مذهبی به میزبانی ادارهکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان اصفهان برگزار میشود.