خلیج فارس: گرگشو، آیینی مذهبی است که مردم جنوب به خصوص بنک و کنگان هر سال در عصر روز ۱۴ رمضان بر اساس یک سنت قدیمی مصادف با شب ولادت امام حسن مجتبی (ع) برگزار میکنند.
به گزارش خلیج فارس؛ مراسم گرگشو که در بین مردم از اهمیت فراوانی برخوردار است، طبق سنوات قبل و با شور و فراوان در بنک برگزار میشود.
در این مراسم که در عصر روز ۱۴ ماه رمضان یزگزار میشود کودکان و نوجوانان اعم از فقیر و غنی به صورت دسته جمعی به در منازل میروند و از صاحب خانه طلب گرگشو با دو زبان فارسی و عربی میکنند.
صاحب خانه نیز با مواد خوراکی از قبیل دانههای گندم برشته شده (دنگ)، ذرت بو داده، آجیل و خوردنیهای دیگر و همچنین پول از آنها پذیرایی میکند و در کیسه آنها میریزد.
از جمله شعارهایی که کودکان میدهند عبارتند از: «گرگشو بت عبشو سی فردشو» یا «اعطونا من مالکم» یعنی از مالتان به من بدهید؛ یا «اعطونا الله یعطیکم» یعنی بدهید خدا به شما میدهد.
آئین گرگشو یکی از رسوم قدیمی مردم بندر نشین جنوب کشور به خصوص شهرستان کنگان در ماه مبارک رمضان است، البته در برخی دیگر از شهرهای ایران مثل بیدگل، مشهد، کاشان، آران و برخی نقاط استان خوزستان هم برگزار میشود.
عدهای معتقدند که کلمه گرگشو تغییر یافته گره گشا است که گویا اولین بار حضرت زهرا (س)، به یمن تولد اولین فرزند خود، امام حسن (ع)؛ با پخش کردن شیرینی میان کودکان همسایه، خوشحالی خود را با دیگران قسمت کرد.
میگویند که مردم برای عرض تبریک به امام علی (ع) و حضرت فاطمه (س) «قره عین! قره عین!» گویان به در منزلشان میرفتند و کمکم به صورت مناسبتی هر ساله در میان مسلمانان رواج گرفت.
برخی معتقدند گرگشو از «قرع الباب» به معنای درب زدن گرفته شده است به خاطر اینکه کودکان درب خانهها را برای دریافت شیرینی و عیدی میکوبند.
ضرورت و اهمیت آئین گرگشو
این مراسم و آئین کهن که از دیر باز در منطقه جنوب ایران برگزار میشود دارای اهمیت و جنبههای مثبت فراوانی است.
از آنجا که این مراسم توسط پیروان مذهب سنی و شیعه انجام میشود، دارای پیام بسیار مهمی برای وحدت بین امت اسلام است که باید توجه ویژه ای به این فایده و نتیجه مهم شود.
این مراسم میتواند نقش مهمی در ایجاد همگرایی و تقریب بین مسلمین شود و از منظر جامعه شناسی نیز این آئین دارای اهمیت ویژه ای است.
گرگشو مقبولیت اجتماعی بالایی در بین مردم دارد و همایشی عظیم که همه مردم در آن سهیم هستند و از چند روز قبل خود را برای این همایش اجتماعی مذهبی آماده میکنند و همه خانوادهها اعم از فقیر و غنی در آن شرکت میکنند.
این مراسم شکافهای اجتماعی و حتی اقتصادی را در هم می شکند و باعث میشود که مردم شکاف طبقاتی را احساس نکنند. بذل و بخشش پیام دیگر گرگشو است.
اینکه خانوادهها به کودکان خود یاد بدهند که بخشش داشته باشند، دارای اثرات تربیتی زیادی است.
با توجه به پیامهای مفید این رسم مثل وحدت، بذل و بخشش عدم تبعیض بین فقیر و غنی، ضرورت دارد که مسؤولان استانهای جنوبی همتی کرده و این روز را در تقویم ایران به ثبت برسانند، چون مردم این رسم را از دیرباز با شور و شوق بدون استثنا هر سال برگزار میکنند.
رسم حسنه گرگشو هنوز رنگ کهنگی به خود نگرفته و هر سال بر تعداد کودکانی که به این رسم و آئین میپیوندند افزوده میشود.
البته برخی به شیوه برگزاری گرگشو در حال حاضر انتقاد داشته و از اینکه از حالت سنتی خارج و بیشتر جنبه تجمل گرایی به خود گرفته است چندان راضی نیستند.
منبع:مهر
https://www.pgnews.ir/?p=98369