چه کسی جایگزین شهرام دبیری خواهد شد؟

در پی انتشار خبر سفر بحث‌برانگیز شهرام دبیری، معاون امور مجلس رئیس‌جمهور، به قطب جنوب و واکنش‌های تند در فضای سیاسی و رسانه‌ای کشور، رئیس‌جمهور طی حکمی او را از سمت خود برکنار کرد.

این تصمیم در شرایطی اتخاذ شد که فشار افکار عمومی، واکنش نمایندگان مجلس و تحلیل رسانه‌ها نسبت به این سفر، ابعاد گسترده‌ای به خود گرفت و در مدت کوتاهی به یک موضوع داغ رسانه ای تبدیل شد: اولین خبر داغ سیاسی بعد از تعطیلات نوروز!

منتقدان این سفر را نشانه‌ای از بی‌توجهی برخی مسئولان به مشکلات داخلی کشور دانستند و خواستار پاسخگویی در مورد اهداف و منابع مالی این سفر شدند. برخی از کاربران در فضای مجازی با هشتگ‌هایی، چون قطب_جنوب خواهان شفاف‌سازی بیشتر از سوی دولت شدند.

شهرام دبیری در واکنش به این حواشی، با انتشار یادداشتی کوتاه اعلام کرد: «این سفر با هدف علمی و بررسی شرایط زیست‌محیطی انجام شد و تمام هزینه‌های آن شخصی بود. متأسفم که چنین تفسیری از این اقدام صورت گرفت. همواره در مسیر خدمت به مردم و نظام بوده‌ام.»

بر اساس گزارش‌های رسیده از منابع مطلع، دولت هم‌اکنون در حال بررسی سه گزینه جدی برای تصدی معاونت امور مجلس ریاست‌جمهوری است. هر یک از این چهره‌ها دارای سوابق پارلمانی و ویژگی‌هایی اجرایی هستند که آنها را به گزینه‌هایی قابل تأمل برای این جایگاه حساس تبدیل کرده است: میرهادی قره سید رومیانی، سید حسین هاشمی و سید مرتضی حسینی که هر سه نفر تبار آذری دارند و رئیس جمهور ترجیح داده یکی از همشهریان خود را در این سمت بگمارد.

اما سوابق این سه گزینه معاونت پارلمانی رئیس جمهوری چیست؟

سیدحسین هاشمی

سید حسین هاشمی، زاده ۱۳۳۲ در شهرستان میانه، استان آذربایجان شرقی، در یک خانواده مذهبی و روحانی، یکی از سیاست‌مداران و مدیران اجرایی برجسته ایران با گرایش اصلاح‌طلب است. او دارای مدرک کارشناسی ارشد مهندسی صنایع است و متأهل و دارای سه فرزند است.

در عرصه سیاسی، هاشمی از سال ۱۳۷۱ تا ۱۳۸۷ (دوره‌های چهارم تا هشتم مجلس شورای اسلامی) نماینده مردم میانه بود. او در دوره‌های پنجم، ششم، هفتم و هشتم رئیس کمیسیون صنایع و معادن بود . همچنین، در دوره‌های پنجم و ششم عضو هیئت رئیسه مجلس بود در انتخابات مجلس نهم (۱۳۹۰)، او نامزد شد و در فهرست‌های انتخاباتی اصلاح‌طلبان مانند جبهه مردمی اصلاحات، حزب مردم‌سالاری، و ائتلاف صدای ملت حضور داشت، اما موفق به کسب آرای لازم نشد.

در حوزه اجرایی، هاشمی در دولت یازدهم (از ۱۷ شهریور ۱۳۹۲ تا ۳ مهر ۱۳۹۶) استاندار تهران بود و مسئولیت مدیریت کلان‌شهر تهران را بر عهده داشت. پس از آن، در دولت دوازدهم (از مهر ۱۳۹۶) از سوی عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور، به‌عنوان قائم‌مقام وزیر کشور منصوب شد. پیش از این، او به مدت ۸ سال معاون وزیر صنایع و معادن بود و در مجموع ۱۲ سال در وزارتخانه‌های صنایع و فلزات مسئولیت‌های مدیریتی داشت. او همچنین عضو شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی، شورای عالی استاندارد کشور، و کمیته منتخبین قوای سه‌گانه برای بررسی موانع تولید و تسهیل سرمایه‌گذاری بود.

در حوزه ورزشی، هاشمی از سال ۱۳۷۴ تا ۱۳۸۴ (۱۰ سال) رئیس فدراسیون دوچرخه‌سواری ایران بود. در این دوره، او نه‌تنها بر برگزاری مسابقات داخلی مانند تورهای دوچرخه‌سواری تمرکز داشت، بلکه به‌عنوان عضو هیئت رئیسه کنفدراسیون دوچرخه‌سواری آسیا (ACC) فعالیت کرد.

سیدمرتضی حسینی

لیسانس حقوق از دانشگاه علوم قضایی تهران و فوق لیسانس علوم سیاسی از دانشگاه پیام نور تهران

سوابق اجرایی:

نماینده مردم  شهرستان‌های میانه و ترکمانچای در دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی

سرپرست معاونت هماهنگی وزیر دادگستری

قائم مقام و معاون هماهنگی امور اجرایی سازمان تعزیرات حکومتی کشور

مدیر کل پیشگیری مرکز حفاظت و اطلاعات قوه قضاییه

مدیر دفتر تحقیقات علمی و بازرسی دادگستری کل استان تهران

مشاور امور مجلس شهرداری تهران

مدیر عامل و عضو هیات مدیره شرکت‌های سازمان اقتصادی کوثر

مشاور کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی

۳۵ ماه حضور متناوب در جبهه‌های جنگ تحمیلی و دفاع مقدس

جانشین کمیته تبلیغات قرارگاه خاتم الانبیا (ص) در دوران دفاع مقدس

نایب رئیس کمیسیون مشترک رسیدگی به طرح نظام قانونگذاری مجلس یازدهم

عضو ویژه کارگروه مشترک مجلس و قوه قضاییه

عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس شورای اسلامی

عضو منتخب مجلس شورای اسلامی در ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز ریاست جمهوری

نماینده ناظر جمهوری اسلامی ایران در انتخابات ریاست جمهوری کشور ازبکستان

او با مدرک کارشناسی حقوق و فوق‌لیسانس علوم سیاسی، با این حال، سابقه اجرایی او نسبت به دیگر گزینه‌ها محدودتر به نظر می‌رسد.

میرهادی قره‌سید رومیانی

میرهادی قره‌سید رومیانی متولد سال ۱۳۵۴ در شهر آذرشهر، واقع در استان آذربایجان شرقی، است و تحصیلات خود را در رشته‌های حقوق و علوم قضایی دنبال کرده است. قره‌سید رومیانی دارای مدرک کارشناسی علوم قضایی از دانشگاه علوم قضایی تهران، کارشناسی ارشد حقوق بین‌الملل و دکتری حقوق خصوصی از دانشگاه مفید قم است. همچنین، او دوره‌های حوزوی را تا سطح دروس خارج گذرانده و مدرک دیپلم تومر را از دانشگاه آنکارا در ترکیه دریافت کرده است.

قره‌سید رومیانی فعالیت سیاسی خود را با نمایندگی مردم تبریز، اسکو و آذرشهر در دوره نهم مجلس شورای اسلامی (۱۳۹۱-۱۳۹۵) آغاز کرد. او در انتخابات این دوره به عنوان یک نماینده اصولگرا با کسب ۴۰.۰۹ درصد آرا (معادل بیش از ۵۰ هزار رأی از ۱۲۵،۴۷۱ رأی) به مجلس راه یافت. در طول دوران نمایندگی، او عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس بود و در طرح‌هایی مانند پیشنهاد جایگزینی حبس ابد به جای اعدام برای قاچاقچیان مواد مخدر (به جز موارد مسلحانه) نقش داشت

پیش از ورود به مجلس، او در قوه قضاییه فعالیت می‌کرد و سمت‌هایی، چون سرپرست اداره کل حقوقی و تدوین قوانین شورای نگهبان و سرپرست امور بین‌الملل محاکم عمومی و انقلاب تهران را بر عهده داشت. این تجربیات، او را به یکی از سیاستمدارانی تبدیل کرد که هم در حوزه اجرایی و هم در قانون‌گذاری توانایی بالایی دارد.

پس از پایان دوره نمایندگی، قره‌سید رومیانی به قوه مجریه پیوست و مسئولیت‌های مختلفی را عهده‌دار شد. در سال ۱۳۹۵، با حکم زهرا احمدی‌پور، رئیس وقت سازمان میراث فرهنگی، به عنوان معاون امور پارلمانی، حقوقی و استان‌های این سازمان منصوب شد و در سال ۱۳۹۶ به طور موقت سرپرست معاونت گردشگری این سازمان شد. سپس در همان سال، با حکم علیرضا آوایی، وزیر دادگستری، به معاونت حقوقی و امور مجلس وزارت دادگستری رسید و همزمان سرپرست معاونت مالکیت فکری و دبیر مرجع ملی کنوانسیون سازمان ملل برای مبارزه با فساد شد.

در سال ۱۳۹۷، او به عنوان معاون امور مجلس، حقوقی و استان‌های وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در دولت حسن روحانی منصوب شد و تا پایان این دولت در این سمت فعالیت کرد. در این دوره، او بر شفافیت و مبارزه با فساد تأکید داشت و در پروژه‌هایی مانند بازگرداندن کارخانه ماشین‌سازی تبریز به صندوق بازنشستگی فولاد نقش ایفا کرد.

در دولت سیزدهم، قره‌سید رومیانی به وزارت ورزش و جوانان پیوست و به عنوان سرپرست معاونت حقوقی، مجلس و امور استان‌ها مشغول به کار شد. او در این نقش اعلام کرد که دولت سیزدهم بیش از ۱،۸۰۰ پروژه ناتمام ورزشی را تکمیل کرده است.قره‌سید رومیانی علاوه بر فعالیت‌های اجرایی و سیاسی، در حوزه تألیف نیز فعال بوده و کتابی با عنوان «جبران خسارت در مرگ‌های خطایی» را با مطالعه تطبیقی حقوق ایران و ایالات متحده در سال ۱۳۹۹ منتشر کرده است.

تصمیم نهایی رئیس‌جمهور در روزهای آینده اعلام خواهد شد.