عباس عبدی: پزشکیان چاره‌ای جز وفاق ملی ندارد

خلج فارس: یکی از اعضای شورای راهبری دولت چهاردهم با تأکید بر اینکه غیر ممکن است بدون اجماع ملی کوچک‌ترین مسأله‌ای در مملکت حل شود، گفت: بحث‌هایی راجع به اصلاح سیاست رسانه‌ای، برداشتن فیلترینگ و اصلاح رفتار با خانم‌ها و پوشش وجود دارد که همه این‌ها هم مبنای عقلی، هم مبنای دینی و عرفی، و هم مبنای اخلاقی دارد و اساسا ادامه سیاست‌های موجود کار پرهزینه و سختی است. اصلاح این‌ها کار خیلی ساده‌ای است و شرایطی را برای بهبود می‌دهد و افزایش امید بهبود می‌بخشد.

به گزارش جماران، مشروح گفت‌وگو با عباس عبدی را در ادامه می‌خوانید:

چند روز دیگر کابینه پزشکیان به مجلس معرفی می‌شود و شما عضو شورای راهبری کابینه چهاردهم هستید. قبل از اینکه بدانیم لیست نهایی شامل چه کسانی خواهد بود، می‌خواهم از شما بپرسم که از کابینه مسعود پزشکیان، این نامزد جبهه اصلاحات، از جهت تعلق خاطر جناحی و فکری، تخصصی، سابقه و وزن شخصیتی چه توقعی می‌توان داشت؟

برای من مهمتر از ترکیب کابینه و اینکه چه کسانی عهده‌دار مسئولیت باشند، فضا و زمینه‌ی سیاسی‌ای است که ترکیب کابینه می‌خواهد در آن عمل کند. اگر شما یازده بازیکن درجه یک هم داخل زمین بگذارید، ولی چمن این زمین خراب و سنگلاخ باشد، داورش نامناسب باشد، تماشاگران به داخل زمین بیایند و بازی را به هم بریزند، در این صورت بهترین بازیکنان هم نمی‌توانند بازی خوبی ارائه کنند. کابینه تیمی است که باید در زمین سیاست بازی کند. تا وقتی این زمین درست نشود، هیچ کابینه‌ای نمی‌تواند کار موثری کند؛ این را صد در صد مطمئن باشیم.

فراتر از این که ما هنوز زمینه مناسب برای بازی سیاسی را درست نکرده‌ایم، کابینه باید ویژگی‌های دیگری هم داشته باشد. اولا به لحاظ سیاسی متوازن باشد و تحت تاثیر مجادلات و رقابت‌های جناح‌بندی‌های بیهوده نباشد. کابینه باید در شکل‌گیری و تقویت آن زمینه نیز مؤثر باشد. بعلاوه همه وزرای دولت باید در حوزه خودشان توانمند باشند و بیش از اینکه اسیر امور بخشی خودشان باشند، به امور و سیاست کلان کشور را در نظر بگیرند.

متأسفانه کشور چنین سیاست کلانی که سازگار و اجرایی باشد هم نداریم. چیز‌های کلی نوشته‌اند که چندان فایده‌ای ندارد، ولی به هر حال دولت باید چنین سیاستی را طراحی و اجرا کند. وزرا حتی المقدور جوان باشند؛ گرچه امیدی ندارم این اتفاق بیفتد. به دلایل جامعه‌شناسی که وجود دارد. جوانان در میان اصولگرایان راحت‌تر می‌توانند بالا بیایند؛ جوانانی سطحی که با یک میلیون تومان می‌خواهند شغل درست کنند. هرچه بی‌اطلاع‌تر و ناتوان‌تر باشند، بهتر می‌‎توانند بالا بیایند؛ چون کسی در ساختار مانع صعود آنان نیست.

در نقطه مقابل جوانان این طرف در ساختار سیاسی نمی‌توانند بالا بیایند. زیرا خیلی ضربه‌پذیر هستند و افراد مسن‌ترشان هم به دلیل اینرسی و سابقه قبلی‌شان است که از ضربه‌پذیری‌شان کم می‌شود؛ و الّا آن‌ها را هم می‌زنند و کنار می‌گذارند؛ و تا کنون هم اغلب آنان زده و کنار گذاشته شده‌اند.

به نظرم تعداد زنان کابینه حتما باید قابل توجه باشند. اهل سنت حتما باید حضور داشته باشند. گفته می‌شود که آقایان قم، و به تبع آن مجلس، مخالف هستند. پس باید شفاف بود و مسئولیت آن را بپذیرند. آقای پزشکیان اگر موافق حضور این افراد نیست، خودش باید بگوید؛ و اگر موافق حضور این‌ها هست، باید بگوید چه عاملی مانع آن می‌شود؟ اینکه مسئولیت را نیندازد به عهده جایی که باید مسئولیت بپذیرد و در برابر مردم پاسخگو باشد، کار درستی نیست و به حساب خودشان نوشته خواهد شد. من معتقدم اگر آنان را معرفی نمی‌کند باید بگوید چرا این گونه شده است؟

بنابراین، فکر می‌کنم کابینه باید معرف وفاق ملی باشد و از آن مهمتر اینکه بحث‌های تخصصی برای وزرا را هم چندان قبول ندارم. مدیران خوب می‌توانند در چند وزارتخانه کار کنند. وزارت یک پست سیاسی است و تخصصی‌ها را باید به حوزه معاونت‌ها آورد و چه بسا وزرایی که تخصص زیاد دارند مانع بالندگی تخصص و کارشناسی در سطح بدنه‌شان می‌شوند.

شما در مدت این جلسات، پزشکیان را چگونه دیدید؟ آیا او مشورت پذیر است؟ و اگر بله، آیا شخصیت او ذیل مشاورانش قرار می‌گیرد؟ خطوط کلی فکری و عملی پزشکیان در کدام واژگان و مفاهیم و اصول رفتاری قابل احصاء کردن است؟

من آقای پزشکیان را بعد از ۱۵ تیر ندیده‌ام و آخرین باری که ایشان را دیده‌ام همان روز ۱۵ تیر یا فردایش بود؛ بعد از آن کار خاصی هم نبود که بخواهم حضوری ببینم. قاعدتا هر موقع ایشان خواست دعوت می‌کند و می‌روم با ایشان صحبت می‌کنم. در مجموع نظراتم راجع به آقای پزشکیان را که ویژگی‌های مثبت ایشان را گفته‌ام و چیز جدیدی اضافه بر آن‌ها ندارم که بخواهم بگویم.

آینده شورای راهبری چه خواهد بود؟

در مورد آینده شورای راهبری هنوز صحبتی نشده؛ انتخاب وزرا که تمام شود، باید صحبت کنند که چه کار باید بکنند. من هم برای حضور و عدم حضورم نگاه می‌کنم که چه وظیفه‌ای دارد. اگر وظیفه‌ای داشت که می‌توانستم کمک کنم، حتما حضورم را ادامه می‌دهم؛ ولی اگر دیدم وقت می‌گیرد و از من هم کار خاصی بر نمی‌آید، قاعدتا با دوستان خداحافظی می‌کنم.

آیا پزشکیان توان ایجاد اجماع ملی در سطح نظام و جناح‌ها را خواهد داشت؟

بحث کنونی بر سر این نیست که آقای پزشکیان توان ایجاد وفاق ملی را دارد یا نه؟ چون چاره‌ای غیر از این ندارد. غیر ممکن است بدون این کار، کوچک‌ترین مسأله‌ای در مملکت حل شود. دولت پزشکیان اگر این مسأله را حل نکند، ناکارآمدی‌ها بدتر از دفعه قبل خواهد شد. به خاطر اینکه دفعه قبل وحدتی نسبی هم در خودشان داشتند و حرف همدیگر را تا حدی گوش می‌کردند؛ بنابراین پزشکیان چاره‌ای ندارد؛ ضمن اینکه به نکته اعتقاد هم دارد.

اما فکر نمی‌کنم به تنهایی بتواند این کار را بکند. این موضوع وظیفه همه ما است و باید کمک کنیم که ایشان هم بتواند انجام بدهد.

در مورد ارزیابی عملکرد پزشکیان گفته اید، «شیطان در جزئیات خوابیده است» و باید امور را در سطح کلی‌تر دید. از این منظر، نگاه شما به جنجال سخنان اخیر پزشکیان در مورد «مشت زدن به طرفداران تحریم» و مواردی که احتمالا در آینده رخ دهد، چیست؟ این نمونه‌ها را چگونه باید دید؟

اگر خودمان هر روز سخنرانی کنیم، ایرادات زیادی پیش می‌آید. من می‌فهمم که از هر تعبیر نامتعارفی یک عده‌ای ناراحت و یک عده‌ای خوشحال می‌شوند. آقای پزشکیان در ابتدا باید بتواند اعتماد عمومی مردم را جلب کند. چند تا کار بسیار ساده وجود دارد؛ که باید آن‌ها را حل کند کار‌هایی که بر خلاف ظاهرش، حکومت آن‌ها را سخت جلوه داده است.

بحث‌هایی راجع به اصلاح سیاست رسانه‌ای، برداشتن فیلترینگ و اصلاح رفتار با خانم‌ها و پوشش وجود دارد که همه این‌ها هم مبنای عقلی، هم مبنای دینی و عرفی، و هم مبنای اخلاقی دارد و اساسا ادامه سیاست‌های موجود خیلی کار پرهزینه و سختی است. اصلاح این‌ها کار خیلی ساده‌ای است و شرایطی را برای بهبود می‌دهد و افزایش امید بهبود می‌بخشد.

صحبت‌های جزئی آقای پزشکیان که ممکن است مورد پسند کسی باشد یا نباشد، در پرتو این اقدامات، مثبت تلقی خواهد شد. بنابراین، من با این جزئیات خیلی کار ندارم. ممکن است یک وزیری که از نظر من خوب نباشد را معرفی کند و یا معاون جالبی نداشته باشد، همه این‌ها امکان‌پذیر است.

من به خطوط و روند کلی نگاه می‌کنم که دو سه مورد آن‌ها را گفتم و یکی دیگر هم سیاست خارجی است. این‌ها را که حل کند، آن موقع برای حل مسائل مهمتر از جمله ناترازی‌هایی مثل ناترازی انرژی، آب و بودجه گام‌های بهتری می‌شود برداشت. تصمیمات بسیار زیادی در این زمینه‌ها می‌شود گرفت که بدون تامین این مقدمات پیشرفت امور غیر ممکن است. همین ناترازی انرژی کل این ساختار را زمین‌گیر خواهد کرد.