پیش بینی یک کارشناس درباره نوع انتقام ایران از اسرائیل

خلیج فارس: دور جدید مذاکرات برای آتش بس در غزه از یکشنبه، ۲۰ فروردین ماه آغاز شد. پیش بینی می‌شود اصلی‌ترین خواسته‌های این نشست، برقراری آتش‌بس موقت یا دائم در کنار رهایی گروگان‌های اسرائیل باشد.

به گزارش فرارو، تحولات پس از آغاز جنگ غزه، بسیار گسترده بود و اکنون با گذشت بیش از ۶ ماه از جنگ غزه و با عدم کامیابی در مذاکرات پیشین، دور تازه‌ای از مذاکرات آتش بس غزه آغاز شده است.

حماس اعلام کرده که هیئتی را به سرپرستی خلیل الحیه، معاون این گروه در غزه برای انجام مذاکرات به قاهره می‌فرستد. این گروه اعلام کرد که از خواسته‌هایش برای برقراری آتش‌بس «کوتاه نخواهد آمد.». همچنین، بازگشت هزاران آواره فلسطینی به شمال نوار غزه یکی از اصلی‌ترین نقطه اختلاف دو طرف اسرائیلی و فلسطینی باقی مانده است.

نمایندگانی از آمریکا و اسرائیل نیز در تلاش مجدد برای آتش‌بس و آزادی گروگان‌ها در این نشست حضور دارند. به گزارش رسانه‌های اسرائیلی قرار است، دیوید بارنیا، رئیس سرویس اطلاعاتی اسرائیل «موساد»، و رونان بار، رئیس سرویس امنیت عمومی «شین‌بت»، برای شرکت در این گفتگو‌ها عازم قاهره پایتخت مصر شدند. ویلیام برنز، رئیس سازمان «سیا» و شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، نخست وزیر و وزیر خارجه قطر نیز در این نشست شرکت دارند. جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا نیز از رهبران مصر و قطر خواست تا پیش از دور تازه مذاکرات در قاهره، حماس را تحت فشار قرار دهند تا با آتش بس غزه و آزادی گروگان‌های در دست این گروه موافقت کنند.

عبدالفتاح السیسی، رئیس‌جمهوری مصر نیز، شنبه ۱۸ فروردین، تأکید کرد که مصر از هیچ تلاشی برای توقف درگیری‌ها و تلاش برای رساندن کمک‌های بشردوستانه به نوار غزه دریغ نخواهد کرد. السیسی طی سخنرانی خود گفت: «بر همبستگی خود با برادران فلسطینی در نوار غزه تأکید می‌کنم، و مصر از هر تلاشی برای توقف جنگ و برای رساندن کمک‌های بشردوستانه فروگذار نخواهد کرد.»

با همه این‌ها با توجه به رفتار‌های اخیر اسرائیل در قبال ایران، بسیاری از تحلیلگران، در انتظار واکنش ایران نسبت به اقدامات اسرائیل هستند. موضوعی که اکنون در سایه مذاکرات قاهره می‌تواند متفاوت باشد. با توجه به این شرایط پرسش‌هایی مطرح است از جمله این که نشست قاهره چگونه بر نوع انتقام ایران از اسرائیل اثر خواهد داشت و اساسا این مذاکرات قرار است چه دستاوردی برای طرفین داشته باشد، محسن جلیلوند تحلیلگر ارشد مسائل بین الملل در گفتگو با فرارو به این پرسش‌ها پاسخ داده است:

حماس آتش بس دائمی می‌خواهد و اسرائیل امنیت کامل

محسن جلیلوند به فرارو گفت: «در این نوع مذاکرات، طرفین معمولا خواسته‌های حداکثری را مطرح می‌کنند، اما در نهایت روی خواسته‌های حداقلی توافق می‌کنند. برای مثال، حماس اعلام کرده که فقط به آتش بس دائمی رضایت خواهد داد، همچنین اسرائیل اعلام کرده که همزمان با آتش بس، همه گروگان‌ها باید آزاد شوند؛ این ها، خواسته‌هایی حداکثری است. قطر، مصر و آمریکا در حال تلاشند که بخشی از خواسته‌های حداقلی و به طور مشخص، آتش بس موقت و آزادسازی تعدادی از گروگان‌ها را در کنار تبادل زندانیان فلسطینی با اسرائیلی محقق کنند. همچنین درخواست ارسال غذا و کمک‌های انسان دوستانه از طریق بندر اشدود به سمت غزه مطالبه دیگری است که می‌تواند محقق شود.»

وی افزود: «معتقدم که فشار جامعه جهانی به حدی روی اسرائیل است که اسرائیل به لحاظ آرایش سیاسی و نه به لحاظ نظامی، تا حدی شروع به عقب نشینی کرده است. از سوی دیگر روی حماس هم فشار وجود دارد و حماس هم ناچار است از برخی خواسته‌های خود چشم‌پوشی کند. اما حماس غیر از گروگان‌ها چیزی در چنته ندارد، این در حالیست که دست اسرائیل در اسیر گرفتن فلسطینیان بازتر است. درواقع برگ برنده حماس سر میز مذاکره همین موضوع گروگان‌ها است که همین برگ برنده را باید حفظ کرده و به بهترین شکل استفاده کند. به همین دلیل حماس به دنبال آتش بس دائمی است که بتواند برای آینده برنامه ریزی کند. همه این‌ها بستگی به فشار آمریکا روی اسرائیل و فشار قطر و مصر روی حماس دارد.»

اسرائیل در شرایط ناامنی معلق

این تحلیلگر سیاسی در ادامه گفت: «آمریکا و اسرائیل به این نتیجه رسیده اند که امنیت اسرائیل باید تامین شود. حقیقت این است که نیمی از عمر مردم اسرائیل در پناهگاه می‌گذرد. از زمان آغاز حمله حماس تا کنون مردم اسرائیل هر ۲۴ ساعت در پناهگاه هستند. در جبهه شمالی نیز با هر موشک حزب الله، مردم به پناهگاه‌ها می‌روند. حدود ۸۰۰ هزار اسرائیلی نیز خانه‌های خود را ترک کرده اند؛ بنابراین مردم اسرائیل حاضر نیستند به زندگی در چنین شرایطی ادامه دهند؛ بنابراین در حال حاضر مهمترین مسئله برای اسرائیلی‌ها بحث امنیت است. در حال حاضر هدف اصلی آمریکا این است که از طریق مذاکرات، یک امنیت پایدار برای اسرائیل ایجاد کند، حتی اگر این جنگ گسترش پیدا کند. در حال حاضر اسرائیل در وضعیت ناامنی معلق قرار دارد و در چنین وضعیتی، امکان تصمیم گیری نیز بسیار پایین می‌آید.»

وی افزود: «تصمیم آمریکا و اسرائیل این است که از طریق این جنگ، یک امنیت پایدار یا نیمه پایدار ایجاد کنند. اما نمی‌توانیم فراموش کنیم که این نشست، جزئی از کل است. یعنی در این نشست تصمیم استراتژیکی گرفته نمی‌شود. تصمیم‌های استراتژیک قبلا گرفته شده است. واقعه ۷ اکتبر، خاورمیانه و سپس جهان را وارد دوران جدیدی کرده است. به همین دلایل، این نشست، یک اقدام تاکتیکی است.»

ایران منتظر نتایج نشست قاهره است

این استاد دانشگاه گفت: «حقیقت این است که بخشی از تصمیم گیری ایران درباره نوع واکنش به حمله اخیر اسرائیل به کنسولگری در سوریه، به نتایج نشست قاهره بستگی دارد. ایران منتظر است تا نتایج این نشست مشخص شود و سپس، وارد عمل شود. البته نمی‌توان گفت کل تصمیم ایران به نشست قاهره وابسته است، اما نشست قاهره در تصمیم ایران نقشی موثر و تعیین کننده دارد. البته بعید است که ایران هیچ واکنشی نشان ندهد و به احتمال زیاد، واکنش نشان خواهد داد. واکنش ایران نسبت به رفتار‌های اخیر اسرائیل چند لایه‌ای خواهد بود. این اقدامات چند لایه‌ای می‌تواند شامل حملات نیرو‌های نیابتی، حملات سایبری و فعالیت‌های حوزه جهانی باشد. اسرائیلی‌ها در بسیاری از نقاط جهان منافعی دارند که ایران می‌تواند هدف قرار دهد.»

وی افزود: «در کل جنگ ۸ ساله ایران و عراق، ما ۲۹۰ هزار نفر شهید داشتیم. در ۶ ماه جنگ غزه، ۳۰ هزار نفر کشته شده اند. چنین اتفاقی در قرن حاضر بسیار وحشتناک است. آمریکایی‌ها هم باید در قبال اتفاقات فعلی پاسخگو باشند. ابعاد انسانی آن چه در غزه می‌گذرد به هیچ وجه قابل قبول نیست.»