واکنش فرزند آیت‌الله جوادی آملی به برخورد انتظامی با حجاب: جنس مسئله حجاب، فرهنگی و علمی است نه امنیتی

خلیج فارس: مرتضی جوادی آملی، رئیس بنیاد علوم وحیانی اسراء، در پاسخ به این سؤال که “با توجه به مطرح شدن مباحث مختلف پیرامون بحث قانون عفاف و حجاب در جامعه، به نظر شما به این مبحث باید چگونه نگاه شود؟ “، اظهار داشت: مسئله حجاب یک مسئله اسلامی است؛ بنابراین جامعه‌ای که بر اساس اندیشه‌های الهی مدیریت می‌شود، باید از لحاظ جایگاه فقه اسلامی به این مسئله پرداخته شود.

به گزارش ایلنا، رئیس بنیاد علوم وحیانی اسراء با اشاره به مطرح شدن مباحث مختلف پیرامون قانون عفاف و حجاب در جامعه و با بیان این که جنس مسئله حجاب، یک جنس فرهنگی و یک جنس علمی است، گفت: اگر کسی نظر مخالفی در این زمینه دارد، ابتدا باید در فضای علمی مطرح و کارشناسی شود و احیانا اگر نظراتی تأیید شد، کم کم زمینه اش برای حضور در قانون بیاید.

فرزند آیت الله العظمی جوادی آملی، افزود: قبل از این که دستگاه فقهی ما نظر نهایی را در زمینه حجاب و در زمینه قانون عفاف و حجاب از مراجع بزرگوار بگیرد و به عنوان یک کار فرهنگی بخواهد ارائه کند، اقدام قانونی، یک اقدام نارس خواهد بود؛ چرا که مباحث قضایی و مباحث امنیتی و مباحث انتظامی را در کنار این گونه بحث‌ها آوردن، یعنی به یک مسئله فرهنگی، لباس امنیتی پوشاندن است و این باعث می‌شود که نظام علمی مختل شود؛ باید با نظام علمی به صورت علمی برخورد شود.

استاد مرتضی جوادی آملی اضافه کرد: بعد از اینکه واقعا دستگاه فقه این مسئله را کاملا بررسی و جایگاه آن را مشخص کرد، بعد می‌تواند به عنوان قانون هم روی آن کار کرد؛ البته قانون یک وقت مبتنی بر آرای مردم است که این جا نیاز نیست کار‌هایی که گفته شد انجام شود، اما اگر قانون مبتنی بر آرای فقهی شد، این جا نیازمند این است که اول کار‌های فقهی انجام شود و بعد به آن پرداخته شود.

وی در ادامه سخنان خود در پاسخ به این سؤال که آیت الله جوادی آملی در برخی سخنرانی‌های خودشان تأکید دارند که فقه باید به مسائل نوظهور و نیاز‌های بشری ورود کند، نظر شما در این باره چیست؟ اظهار کرد: همانطور که مستحضرید در مباحث فقهی استاد این رویکرد همواره وجود داشته که فقه مربوط به عرصه اجتماع و انسان‌ها ست و لذا نباید یک سلسله احکام ذهنی و فتاوای اعتباری در ذهن باشد که چه چیز حلال است و حرام است؛ همواره این رویکرد مورد توجه شان بوده و مسائل را با توجه به مباحث خارج و عینیتی که در آن است نگاه کنند.

رئیس بنیاد علوم وحیانی اسراء افزود: همواره این سؤال هست که آیا دانش فقه نسبت‌ش با دانش کلام و دانش حکمت و دانش فلسفه چیست؟ حضرت آیت الله جوادی آملی در نظام فقهی و فکری‌شان، کاملا به این موضوع توجه دارند. یعنی مباحث فقهی ایشان کاملا متأثر از مباحث اخلاقی است. یعنی فقیه باید بر اساس اندیشه‌ای که در فضای اخلاقی، فضای کلامی و فضای فلسفی و حتی مباحث عرفانی و معارفی دارد، با آن نگاه به فقه بنگرد و فقه را یک جریانی بداند که متأثر از این علوم هستند.

مرتضی جوادی آملی در مورد ضرورت ورود حوزه به مباحثی، چون روزآمدی فقه، گفت: همواره این مسئله وجود دارد و حضرت آیت الله جوادی آملی هم هشدار‌های متعددی دادند که حوزه باید خودش را نسبت به این گونه از مسائل آماده کند. ایشان تأکید دارند جهت گیری‌هایی که در جامعه رخ داده، فقه خودش را با آن‌ها نزدیک کند؛ حقیقت این است که برخی از مسائل فقهی که فتوا هم دارند در جامعه عملی نیست. برای مثال فتاوایی که مختص یک جامعه طایفه‌ای بوده است، اما جامعه امروز که یک جامعه شهروندی است، این فتاوا کاربردی ندارد. حتی در مباحث دیه و ارث شاهد نگاه جدیدی از سوی حضرت آیت الله جوادی آملی هستیم که نیاز هست حوزه هم به این مباحث ورود کند.

وی افزود: البته این را هم باید ذکر کرد فتاوایی که برای یک جامعه طایفه‌ای و قبیله‌ای صادر شده، اگر آن نظام طایفه‌ای و قبیله‌ای تا همیشه پابرجا باشد، این احکام الی الابد هستند و باید مراعات شوند، اما چون زمانه عوض شده و موضوع هم عوض شده و جریان طایفه‌ای به جریان شهروندی تغییر پیدا کرده، باید حکم دیگری داد. این مباحث واقعا وجود دارد و فقه باید تغییر اساسی پیدا کند و جا برای این کار‌ها هست.

رئیس بنیاد علوم وحیانی اسراء در پایان سخنان خود گفت: در نهایت این که حضرت آیت الله جوادی آملی باور دارند که فقه اگر در عرصه علمی حضور تام داشته باشد، پاسخ گوی تمام نیاز‌های جامعه امروز خواهد بود.