قاچاق انبه از پاکستان در ازای سوخت؛ شایعه یا واقعیت؟

خلیج فارس: فروش انبه با وانت در تهران سروشکل مرموزی به خود گرفته است. تقریبا نمی‌توان خیابان یا اتوبانی دید که در آن یک وانت، مشغول فروش انبه نباشد.

به گزارش خلیج فارس به نقل از فرارو؛ وفور انبه در تهران را به عواملی مختلف ربط می‌دهند. یک روزنامه پای قاچاق را وسط کشیده و مدعی است قاچاقچی‌ها در مرز ایران و پاکستان، سوخت می‌دهند و انبه تحویل می‌گیرند.

روزنامه هفت‌صبح این گزارش را برمبنای اعداد و آمار گزارش آژانس اطلاعات داخلی پاکستان درباره قاچاق سالانه سه میلیارد لیتر سوخت از ایران استوار کرده و سپس نوشته سالانه ۳۰ هزار تن انبه هم از پاکستان به ایران می‌آید. مقامات صنفی در واکنش به قاچاق انبه و سوخت بین ایران و پاکستان دو موضع متفاوت اتخاذ کرده‌اند؛ یکی می‌گوید حضور این حجم انبه در بازار عادی نیست و دیگری گفته انبه با میزان فراوان و به صورت قانونی وارد می‌شود. به نظر شما داستان انبه در ایران چیست؟

بازار جهانی و واردات انبه به ایران

انبه علاوه بر پاکستان، در سال‌های گذشته از پاراگوئه، هند و تایلند هم وارد کشور می‌شد، اما این اواخر پاکستان به تنهایی انبه مورد نیاز ایران را تامین می‌کند. برای واردات انبه تعرفه گمرکی ۵۵ درصد تعیین کرده اند و آمار‌ها گواهی می‌دهند سال ۱۴۰۰، نزدیک ۳۹ هزار و ۵۰۰ تن انبه با ارزش ۲۹ میلیون دلار به ایران آمده است.

واردات انبه در سال ۱۴۰۱، از نظر وزنی ۴۳ هزار تن و از نظر ارزش ۳۱ میلیون دلار گزارش شده است. ۳۰ میلیون دلار معادل هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان است و شاید در ابتدا باعث سرگیجه‌تان شود، اما در دنیای واقعی عددی کاملا عادی به حساب می‌آید.

تجارت ایران و آمریکا در چهار ماه اول سال ۲۰۲۴ میلادی، آن هم در شرایطی که دولت‌هایشان خصمانه به هم نگاه می‌کنند و اوضاع عادی نیست، همین مقدار ارزش داشته است. همچنین ابتدای امسال روزانه ۳۰ میلیون دلار ارز به بازرگانان ایرانی اختصاص پیدا کرده.

قیمت انبه در بازار جهانی بین یک تا ۱۳ دلار به ازای هر کیلوگرم است. پاکستان به‌عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان انبه دنیا، می‌تواند سالانه بیش از دو میلیون تن انبه به دیگر نقاط دنیا صادر کند.

رابطه صادرات انبه و قاچاق سوخت

انبه در آن‌سوی مرز فراوان است و فروشنده‌ها آمادگی دارند سر قیمت توافق کنند. اگر جای پول انبه، چیز با ارزش دیگری تحویل بگیرند جتما معامله را با شور و اشتیاق فراوان دنبال خواهند کرد. مقامات پاکستان می‌گویند یک‌سوم گازوئیل کشورشان از راه قاچاق در مرز ایران تامین می‌شود.

قیمت بنزین و گازوئیل در پاکستان ممکن است برای ما سرگیجه‌آور باشد؛ نرخ‌ها شناور هستند و هر ۱۵ روز یکبار براساس تحولات بازار جهانی انرژی تغییر می‌کنند، اما هر لیتر سوخت به طور متوسط ۳۰۰ روپیه می‌ارزد. با توجه به اینکه قیمت روپیه در بازار ارز ایران نزدیک ۲۲۰ تومان است نتیجه می‌گیریم پاکستانی‌ها بابت هر لیتر بنزین ۶۰ تا ۷۰ هزار تومان هزینه می‌پردازند.

قیمت بنزین دولتی در ایران هزار و ۵۰۰ تومان و قیمت بنزین آزاد سه هزار تومان است. از طرف دیگر گازوئیل را در جایگاه‌های سوخت با قیمت دولتی ۳۰۰ تومان و قیمت آزاد ۶۰۰ تومان می‌فروشند. وقتی به مرز نزدیک شویم، به نقطه‌ای که جایگاه سوخت نیست و اوضاع برای تشکیل بازار زیرزمینی مناسب به نظر می‌رسد، قیمت سوخت از دو هزار و ۵۰۰ تومان تا هفت هزار تومان در نوسان است.

قیمت انبه در ایران

انبه در کارتن هشت و ۱۰ کیلویی بسته‌بندی می‌شود. لب مرز آن را حداقل کیلویی ۳۰ هزار تومان می‌فروشند، اما وقتی بار به کشور می‌آید، در سطح خرده‌فروشی با نرخ ۱۷۰ تا ۳۶۰ هزار تومان روبرو می‌شویم. هر عدد میوه انبه به طور متوسط ۴۰۰ تا ۶۰۰ گرم وزن دارد و بین ۷۰ تا ۸۰ هزار تومان قیمت می‌خورد.

انبه ممتاز را ممکن است با قیمت ۱۸۰ هزار تومان در بازار پیدا کنید و نوع خاصی از میوه با نان انبه مصری ممتاز ۲۵۰ هزار تومان در هر عدد و کیلویی ۵۰۰ هزار تومان به فروش می‌رسد. بازار عمده‌فروشی قوانین خاص خود را دارد. معاملات با حجم بالای یک تن انجام می‌شود و قیمت هر کیلوگرم را ۱۰۰ هزار تومان تعیین می‌کنند.

انبه در هشت استان کشور از جمله سیستان و بلوچستان، کرمان و هرمزگان تولید می‌شود. کشاورزان بخشی از توان خود را در رودان، میناب و بندرعباس، چابهار، سرباز، زرآباد و کنارک، جیرفت و کهنوج برای تولید انبه صرف می‌کنند تا در نهایت سالی ۴۰ هزار تن انبه در ایران عمل بیاید.

راز فروش انبه توسط وانت‌های کنار خیابان

بازار انبه در ایران حالت عادی ندارد؛ وانت‌های فروش انبه تقریبا تمام اتوبان‌ها و خیابان‌های تهران را اشغال کرده‌اند. مقامات صنفی هم معتقدند اتفاقی خاص در جریان است. رییس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی ایران به ایسنا گفته، چون بازار انبه اشباع شده توی سر قیمت این میوه خورده است.

قیمت انبه در بازار عمده‌فروشی به گفته سیدرضا نورانی، تا همین دو هفته قبل کیلویی ۱۵۰ هزار تومان بود، اما حالا تا ۸۰ هزار تومان کاهش پیدا کرده است. همین مسئله صرفه اقتصادی واردات قانونی انبه را زیر سوال می‌برد. اسدالله کارگر، رئیس اتحادیه فروشندگان میوه‌و‌تره‌بار اعتقاد دیگری دارد. وفور انبه در بازار ایران را انکار نمی‌کند، اما می‌گوید این حجم انبه به شکل قانونی و رسمی از پاکستان وارد می‌شود.

قیمت انبه به گفته رئیس اتحادیه فروشندگان میوه‌و‌تره‌بار، در مراکز عمده‌فروشی با توجه به کیفیت بین ۷۰ تا ۱۳۰ هزار تومان است و خرده‌فروشی‌ها می‌توانند در سطح شهر آن را با احتساب ۳۵ درصد سود بفروشند. وانتی‌ها، اما کلک می‌زنند و برای جذب مشتری قیمت نیم کیلو را در معرض دید می‌گذارند.