روابط عمومی؛ سلیقه نه، بلکه یک تخصص است

امروزه با وجود اینکه تقریبا تمامی افراد جامعه نام روابط عمومی را بسیار شنیده اند ولی همچنان در کمال ناباوری عده ی معدودی تصور شفاف و روشنی از روابط عمومی دارند که همین امر موجبات عدم تحقق و اجرای وظایف ذاتی و اصلی روابط عمومی در سازمان ها، موسسات و شرکت ها را فراهم ساخته است.

چه بسا در این میان هستند سازمان هایی که با تفهیم و تبیین جایگاه و نقش راهبردی روابط عمومی ها در ساختار و بدنه ی خود، توانسته اند مجموعه و سازمانی پویا و اثر بخش بیافرینند و این نقش آفرینی و اثر بخشی مرهون نگرش حرفه ای و تخصصی به وظایف این واحد کلیدی و حیاتی آن سازمان و مجموعه است.

در قرن ۲۰ اولین تعریف از «سواد» که به طور رسمی توسط سازمان جهانی یونسکو به ثبت رسید، توانایی خواندن و نوشتن بود. ولی این تعریف در طول زمان دچار تغییر و تکمیل این واژه شد که در سومین تعریفی که از سواد از سازمان جهانی یونسکو اعلام شد، ۱۲ نوع سواد اعلام شد که از اهم آن میتوان به «سواد رسانه ای» اشاره کرد.

این تعریف یونسکو از سواد بیانگر اهمیت، جایگاه و نقش رسانه و ارتباطات در زندگی بشر را نشان میدهد که به چه اندازه میتواند اثر بخش و تاثیر گذار باشد، ولی در حال حاضر آنچنان که باید برخی سازمان ها و مجموعه ها در راستای ارتقا سطح سواد رسانه ای خود و مخاطبین خود گامی بر نداشته اند که همین عدم توجه، میتواند زمینه ساز بستری مناسب جهت جولان افراد سو استفاده گر در فضای رسانه را فراهم سازد.

در طی این سال ها، نگرش های سلیقه ای و گوناگونی به روابط عمومی وجود داشته است که عمدتا به تهیه خبر یا تبلیغات و مناسبات روزمره خلاصه می شود، در صورتیکه این موارد فقط و فقط یکی از ده ها وظایف روابط عمومی ها بشمار می رود و همین امر موجب تحریف افکار و دور شدن روابط عمومی ها از رسالت ذاتی خود شده است.

متاسفانه نگاه برخی سازمان ها و نهاد ها به حوزه روابط عمومی یک نگاه غیر مسئولانه بوده و عملکرد این حوزه دقیقا به سلیقه و خواست مدیریت آن سازمان بستگی دارد که این امر به کاملا با تخصص و حرفه ی روابط عمومی در تضاد است.

کارشناسان، مدیران و فعالان حوزه ارتباطات و روابط عمومی در حالی این روز را گرامی می دارند که پایش عملکرد ساختاری سازمان ها، نشان از گمنامی هر چه بیشتر این تخصص و عدم وجود تصور روشنی از وظایف ذاتی آن را گواه می دهد، همچنین با نگاهی اجمالی به جهان توسعه یافته و سازمان های برجسته در عصر ارتباطات، جایگاه واقعی روابط عمومی بیشتر آشکار می شود و آنگاه بررسی فاصله ی موجود با جایگاه فعلی روابط عمومی، تبدیل به حدیثی دردناک می شود.

از دیگر فعالیت های فراموش شده ی روابط عمومی نیز میتوان به تقویت روابط درون سازمانی و همسو نمودن آن با اهداف سازمان اشاره کرد که به طرز شگفت انگیزی میتواند باعث افزایش بهره وری و بهبود عملکرد منابع انسانی شود. چرا که اگر روابط عمومی نتواند روابط درونی همان مجموعه را بهبود ببخشد و آن را با اهداف و سیاست های سازمان همسو نکند، چطور می تواند ارتباط با مخاطب و عموم مردم را تقویت کرده و با مخاطب ارتباط تاثیر گذاری داشته باشد؟

این امر مستلزم شناخت مدیران ارشد سازمانی به توانایی، دانش و تخصص این واحد کلیدی بوده و می بایست تمامی تلاش ها و اقدامات مدیران به بهره گیری تمام توان و تخصص روابط عمومی با استفاده از نیروی انسانی پویا و خبره، تقویت زیرساخت ها و امکانات معطوف باشد.

چرا که روابط عمومی چشم، گوش و زبان هر مجموعه ای محسوب می شوند و عدم توجه به جایگاه و نقش کلیدی آن، سازمانی نابینا، ناشنوا و بی زبان می سازد و از آنجا که روابط عمومی ها خط مقدم جهاد تبیین هستند، توسعه تجهیز و ارتقا این واحد منجر به پیروزی در نبرد های رسانه ای می گردد.

امید است با تکیه بر دانش و تخصص فعالان این حوزه ی خطیر گام هایی استوار در راستای دستیابی به اهداف کلان ملی و مردمی میهن عزیزمان را شاهد باشیم.

*عضو انجمن متخصصان روابط عمومی ایران