اکثر دانشگاه‌های ایران در رتبه بندی‌های بین المللی افت کردند، اما چرا دانشگاه خلیج فارس بیشتر!

خلیج فارس: در پی انتشار جوابیه دانشگاه خلیج فارس پیرامون افت رتبه دانشگاه در رتبه بندی بین المللی تایمز، یکی از اعضای هیات علمی دانشگاه به نقد این پاسخ پرداخته که در ادامه می خوانید:

در ابتدا باید از اینکه مسئولین دانشگاه پذیرفته‌اند در برخی شاخص‌ها مانند کیفیت پژوهش و ارتباط با صنعت افت وجود داشته است و نیاز به آسیب‌شناسی و بازنگری در سیاست‌گذاری‌ها دارد، تشکر نمود.

همچنین اینکه تلاش شده پاسخ در قالب اعداد و شاخص‌ها داده شود خود گام رو به جلویی است. هرچند نوع تفسیر اعداد و واقعیت اتفاق افتاده متفاوت از ادعاهای مطرح شده است.

در متن پاسخ نوشته شده تاکید بر ارتقای رتبه دانشگاه شده است و برای این تایید 3 مورد را ذکر کرده‌اند:

1-افزایش رتبه دانشگاه در میان دانشگاه‌های جامع از 21 در سال 2024 به 16 در سال 2025

2- تقدیر وزارت علوم از رتبه دانشگاه در سال 1402

3- کسب رتبه در جشنواره شهید رجایی

پاسخ این سه مورد به تفصیل و با ارجاع به منابع معتبر داده می‌شود:

مورد اول: با مراجعه به سایت موسسه تایمز (www.timeshighereducation.com) می توان تمامی اعداد و شاخص‌ها و رتبه دانشگاه‌ها را دریافت کرد که در دسترس عموم نیز قرار دارد. از این رو بیان ارتقای رتبه دانشگاه بوشهر در حالی که به راحتی می توان با بررسی اعداد آن را زیر سوال برد، اقدام عجیب و غیرقابل باور از سوی یک نهاد علمی است.

بزرگواران تاکید کرده اند رتبه در میان دانشگاه‌های جامعه صعود کرده است، حال آنکه رتبه کلی دانشگاه خلیج فارس در تایمز طی سال‌های 2024 و 2025 تغییری نداشته و رتبه 1200الی 1500 است.

اما چگونه اعداد 16 و 21 از محاسبات دوستان استخراج شده و به عنوان ارتقا به مخاطبان ارائه گردیده است؟

برای پاسخ کاری راحت اما غیرعلمی انجام شده است! صرفا دانشگاه های جامع را که دارای رتبه بالاتر هستند شمارش شده، بدون توجه به این نکته که چند دانشگاه هم رتبه ما هستند! و این دانشگاه ها از لحاظ شاخص‌ها در مقایسه با ما در چه جایگاهی هستند!

در سال 2025 تعداد 7 دانشگاه جامع: لرستان، رازی، شهید چمران اهواز، شهرکرد، مراغه، مازندران و یزد از رتبه تایمز 1000 تا 1200 به رتبه 1200 تا 1500 نزول کرده‌اند و چون این دانشگاه‌ها در رتبه مشابه دانشگاه خلیج فارس قرار گرفته اند، از لیست شمارش حذف شدند!

برای همین لازم است با توجه به قرار گرفتن 14 دانشگاه جامع در رتبه 1200 تا 1500، برای مقایسه این دانشگاه‌ها سراغ شاخص‌ها برویم.

در انتهای این پاسخ، لیست کامل دانشگاه‌ای ایران به همراه عدد شاخص آنها آورده شده است. برای همین به راحتی می توان دید که درست است اکثر دانشگاه‌های ایران در شاخص ها افت کرده و حتی رتبه برخی در تایمز نزولی شده، اما افت رتبه دانشگاه خلیج فارس در شاخص های مختلف بسیار زیاد است متاسفانه باز تاکید می شود، بترین راه برای تحلیل مقایسه دانشگاه های جامع ایران در هر شاخص است که مشخص می کند ما در چه جایگاهی قرار داریم.

به جدول زیر توجه فرمایید:

مورد دوم: در گزارش اولیه اشاره به افت رتبه دانشگاه در سال 2025 (معادل 1403) شده است که مبنای آن رتبه بندی تایمز بود که حدود 5 ماه پیش اعلام شده است.

حال آنکه تقدیر وزارت علوم در سال 1402 مربوط رتبه بندی سال 1401 ISC است ( لینک خبر: https://pgu.ac.ir/fa/news/2467) و با مراجعه به سایت ISC (رتبه بندی دانشگاههای جهان اسلام) قسمت روش شناسی متوجه می شوید که برای محاسبه رتبه دانشگاه‌ها در سال 1401 براساس داده‌های مربوط به سال‌های 1397-1399 است و لذا این دستاورد هیچگونه ارتباطی با دوران مدیریت فعلی دانشگاه ندارد و احتمالا در آینده نزدیک هنگامی که داده‌های مربوط به سال‌های اخیر به این رتبه‌بندی وارد شود باید انتظار افت شدید رتبه دانشگاه در این رتبه‌بندی نیز خواهیم بود (در گزارش اولیه توضیح داده شد که در رتبه‌بندی تایمز، رتبه سال 2025 دانشگاه‌ها بر مبنای داده‌های سال‌های 2022 (معادل 1400) و 2023(معادل 1401) است.)

برای نمونه و در نقد گفته مسئولان دانشگاه، انتهای این مطلب لیست کامل شاخص‌های محاسبه شده توسط تایمز برای دانشگاه‌های ایران آورده شده است که می توان این دانشگاه را با هر دانشگاه دیگری مقایسه نمود.

مورد سوم: درخصوص کسب رتبه در جشنواره شهید رجایی، ضمن تبریک به مسئولین دانشگاه باید به این نکته اشاره کرد که این جشنواره هیچگونه ارتباطی با رتبه‌بندی‌های معتبر دانشگاه‌ها ندارد. این جشنواره توسط سازمان اداری و استخدامی کشور هر سال انجام می شود و صرفا بر مبنای تحول اداری دستگاه‌های اجرایی و با هدف ارتقای کیفیت خدمت‌گذاری به ملت بنا نهاده شده است (اطلاعات بیشتر در: https://B2n.ir/f46851). لذا برگزیده شدن در این جشنواره هیچگونه سنخیتی با کسب رتبه در رتبه‌بندی‌های معتبری که مبنای آنها آموزش، پژوهش و ارتباط با جامعه و صنعت است، ندارد.

گواه آن نیز لیست دانشگاه‌های برگزیده این جشنواره در سال 1403 است: دانشگاه‌های بین‌المللی امام خمینی(ره) (رتبه 45 در ISC و 800-1000 در تایمز)، تربیت مدرس(رتبه 6 در ISC و عدم حضور در تایمز)، خلیج فارس(رتبه 38 در ISC و 1200-1500 در تایمز)، دانشگاه رازی(رتبه 13 در ISC و 1200-1500 در تایمز) و صنعتی اراک (رتبه 83 در ISC و عدم حضور در تایمز).

با مقایسه ساده رتبه این دانشگاه‌ها می توان دید که جشنواره شهید رجایی در فضایی کاملا متفاوت با رتبه بندی دانشگاه ها و با اهداف دیگری برگزاری می گردد.

در پایان مجدد این نکته تاکید می‌گردد که هم در گزارش اولیه و هم در این پاسخ هیچگونه اهداف سیاسی و یا مغرضانه دنبال نشده است و صرفا به عنوان یک هشدار جدی برای از دست رفتن جایگاه تنها دانشگاه جامع استان این متن‌ها نگاشته شده است. امید آن است که مسئولین دانشگاه به جای کتمان واقعیت‌های عیان و مستند به چاره‌اندیشی پرداخته و رویکردهای مدیریتی متفاوتی در پیش گیرند.

امضاء محفوظ

در این زمینه