اقدام جدید پزشکان ایرانی و احتمال یک بحران جدید

خلیج فارس: یک منبع آگاه در سازمان نظام پزشکی به خبرنگار« اعتماد» گفت که تا نیمه اول امسال و نسبت به سال ۱۳۹۷، تعداد درخواست پزشکان برای دریافت گواهی حرفه‌ای CGS حدود ۲۰۰ درصد افزایش یافته است. CGS مدرکی برای تایید حسن صلاحیت علمی و شغلی اعضای جامعه پزشکی است و در بسیاری از کشورهای دنیا، شرط اشتغال پزشکان مهاجر، ارائه این گواهی حرفه‌ای است. این منبع آگاه گفت که غیر از سال‌های ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ که به دلیل شیوع کرونا و انسداد مرزها و ممنوعیت تردد بین کشورها، درخواست برای صدور این گواهی، کاهش ۸ درصدی داشت، طی دو سال اخیر این آمار رو به افزایش بوده چنانکه در سال ۱۴۰۰ بیش از ۴ هزار پزشک، سال ۱۴۰۱ بیش از ۶ هزار پزشک و در نیمه اول امسال، بیش از ۳ هزار پزشک گواهی حرفه‌ای CGS گرفته‌اند و پیش‌بینی می‌شود تا پایان امسال، مجموع گواهی‌های صادر شده به ۱۰ هزار فقره برسد.

طبق آمار دیگری که این منبع آگاه در اختیار «اعتماد» قرار داد، از سال ۱۳۹۷ تاکنون، سازمان نظام پزشکی با افزایش ۸ برابری تعداد درخواست پزشکان متخصص، فلوشیپ و فوق‌تخصص، افزایش ۵ برابری تعداد درخواست داروسازان، افزایش ۱۰ برابری تعداد درخواست پیراپزشکان و ماماها و افزایش ۳ برابری تعداد درخواست دندانپزشکان برای صدور گواهی حرفه‌ای CGS مواجه بوده و در حالی که مهم‌ترین دلایل مهاجرت پزشکان و پرستاران، مسائل اقتصادی، اجتماعی و سیاسی است، نتایج بررسی‌های انجام شده بر مقصد مهاجرت پزشکان و پرستاران نشان می‌دهد که در حال حاضر، محبوب‌ترین کشورها برای عزیمت نخبگان حوزه سلامت کشور، اتحادیه اروپا، امریکا، کانادا، استرالیا و کشورهای حاشیه خلیج فارس است.

تقاضا برای دریافت گواهینامه ‌CGS در حالی افزایش یافته که یک منبع آگاه از حوزه آموزش پزشکی به «اعتماد» می‌گوید که طی دو سال اخیر، ادامه تحصیلات تکمیلی در رشته‌های طب اطفال، بیهوشی، داخلی، طب اورژانس، قلب، ارتوپدی و رادیولوژی کمترین متقاضی را داشته به این معنا که صندلی پذیرش برای این رشته‌ها خالی مانده است.

رییس یک بیمارستان خصوصی در شمال شهر تهران به «اعتماد» می‌گوید: «مشکل کمبود پزشک در بیمارستان‌های خصوصی هنوز به یک بحران تبدیل نشده چون بیمارستان خصوصی در مقایسه با بیمارستان دولتی، همچنان شرایط بهتری برای جذب نیروی متخصص دارد اما در همین بیمارستان‌ها هم، کاهش تعداد استادان و متخصصان با سابقه کاملا محسوس است. این کاهش را باید در مقایسه با سه یا چهار سال قبل ارزیابی کنیم تا متوجه وخامت وضع شویم؛ پیش از شیوع کرونا و تا سال 1398 تعداد متخصص طب اطفال و بیهوشی و طب اورژانس در اغلب بیمارستان‌های خصوصی پایتخت، کافی بود اما طبق گزارشی که از همکارانم در برخی دیگر از بیمارستان‌های خصوصی تهران دارم و همچنین با وضعی که از بیمارستان خودم شاهدم، در حال حاضر برای پر کردن شیفت‌های این تخصص‌ها گاهی با مشکل مواجهیم چون تعداد متخصص از تعداد شیفت‌ها کمتر است. در حال حاضر اگر یک بیمار در ساعت 2 بامداد با مشکل حاد آپاندیسیت به بیمارستان ما یا بعضی دیگر از بیمارستان‌های خصوصی شهر تهران مراجعه کند، باید تا صبح و تا زمان آمدن جراح متخصص معطل بماند چون برخلاف سال‌های قبل، دیگر در این ساعات، جراح متخصصی در بیمارستان نیست. این وضع به بیمارستان‌های آموزشی هم سرایت کرده چنانکه شنیده‌ام در بعضی بیمارستان‌های آموزشی تهران، پزشکان متخصص و فوق متخصص، معاینات بیمارانی که از اقصی نقاط کشور آمده‌اند را به روزهای آغازین هفته محدود کرده‌اند و سه روز پایانی هفته‌ها، بیمارستان تقریبا از حضور متخصص خالی می‌شود. وضعیت جراحی هم بهتر از معاینات نیست چنانکه شنیده‌ام به دلیل کاهش تعداد جراح متخصص، برای جراحی لوزه در یکی از بیمارستان‌های آموزشی مرکز تهران باید به مدت سه سال در نوبت بمانید. کاهش تعداد جراح قلب و عروق و جراح قفسه سینه (توراکس) هم مشکل عمومی در بیمارستان‌های دولتی و خصوصی است و همکارانم می‌گویند که دلیل اصلی این وضع، تعرفه‌های ناچیز است که باعث شده بسیاری از پزشکان، یا رغبتی برای ماندن در حرفه پزشکی نداشته باشند، یا به فکر مهاجرت باشند یا ساعات حضور موظف شان را خالی بگذارند.»

یک پزشک متخصص در بیمارستان شریعتی تهران هم علاوه بر اینکه واقعیت کاهش تعداد داوطلبان برای بسیاری رشته‌های تخصصی همچون بیهوشی و طب اورژانس را تایید می‌کند، به «اعتماد» خبر می‌دهد که تعداد استادان و متخصصان با سابقه در بخش‌های جراحی این بیمارستان وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران و بسیاری دیگر از بیمارستان‌های آموزشی کاهش یافته و درمان بیماران در بسیاری از مراکز دانشگاهی به دانشجویان سپرده شده است.

یکی دیگر از شرکت‌های واسطه ارایه خدمات مهاجرت به پزشکان و پرستاران است. در وب سایت این شرکت واسطه، گزارش مفصلی در توضیح موقعیت‌ها و جذابیت‌های یکی از کشورهای حوزه خلیج فارس منتشر شده که با توجه به این گزارش به نظر می‌رسد کشور[…] در چند کیلومتری ما، برنده اول یا دوم در رقابت نفسگیر جذب پزشکان ایرانی باشد: «…[…] یکی از بهترین گزینه‌های مهاجرتی در سال‌های اخیر برای پزشکان ایرانی بوده است. در مقایسه با سایر گزینه‌ها مثل آلمان، کانادا یا سایر کشورهای اروپایی و امریکایی، مهاجرت پزشکان به […] به دلیل عدم نیاز به مدرک زبان و نیز عدم نیاز به گذراندن دوران اضافه معادل‌سازی مدرک و از همه مهم‌تر، نزدیک بودن مسافتی و فرهنگی به ایران، ساده‌تر و در دسترس‌تر است ضمن اینکه […] به نسبت سایر کشورهای حاشیه خلیج فارس، شرایط مناسب‌تری برای کار پزشکان ایرانی را داراست […] در سال‌های اخیر مدام در حال توسعه و گسترش مراکز درمانی و تجهیزات پزشکی است. افزایش این مراکز، تقاضا برای پزشکان متخصص و باتجربه را بسیار افزایش داده و همین امر باعث افزایش حقوق و درآمد پزشکان شده است.

منبع: اعتماد