ارتقای معاونت دارو بهترین خاطره و دانشکده داروسازی آرزوی برآورده نشده‌ام هستند

خلیج فارس: با سابقه ترین معاون دانشگاه علوم پزشکی بوشهر پس از 15 سال از سمت خود استعفا کرد، استعفایی که به گفته خودش برای سومین بار از زمان حضور در این مسئولیت بوده، ولی این بار موافقت رییس دانشگاه علوم پزشکی را توانسته اخذ کند.

به گزارش خلیج فارس؛ یحیی رضایی می گوید: سال 88 که غلامرضا حیدری رییس وقت دانشگاه علوم پزشکی او را برای معاونت غذا و دارو دعوت کرد، به او گفته بود که «همراه خودت می آیم و همراه خودت می روم»، اما درخواست روسای بعدی دانشگاه، باعث طولانی شدن حضورش در این معاونت شد.

او یادآور شد: سه مقطع استعفا دادم، یکبار ابتدای کار دکتر کشمیری بود که مشمول زمان گردید تا اینکه کشور درگیر کرونا شد و رها کردن کار صحیح نبود، یکبار دیگر در خرداد سال قبل و مورد آخر هم طی هفته های گذشته که این بار استعفا را در سیستم دانشگاه هم ثبت کردم و توانستم رضایت دکتر ملکی زاده جهت موافقت با آن را بگیرم.

معاون مستعفی غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر با اشاره به اینکه در ابتدای معاونت انتظار نداشته 15 سال در این مسئولیت بماند، تصریح کرد: اکنون که به عقب برگشته و دستاوردهای معاونت با همراهی تمام همکارانم در دانشگاه را می بینم، وجدانم آسوده است که همه توانم را گذاشتم و کوتاهی نکردم. انشالله با حضور نیرویی تازه نفس در معاونت غذا و دارو، شاهد اقدامات بهتر برای استانم باشیم.

یحیی رضایی درباره آینده کاری اش نیز می گوید: بسیار تمایل دارم با فراغتی که از بخش دولتی فراهم می شود، فعالیتم در زمینه داروخانه شخصی را گسترده تر کرده تا به نحو مطلوب تری بتوان نیاز دارویی مردم استان را تامین کرد.

خبرنگار «خلیج فارس» میزبان یحیی رضایی و سید مجید حسینی مدیر روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی استان بود که حاصل گفتگو با رضایی درباره دستاوردها، چالش ها و برخی حواشی 15 سال معاونت وی در ادامه می خوانید:

15 سال حضور در این معاونت با درخواست روسای دانشگاه بود

وی در پاسخ به سوالی پیرامون حضور طولانی مدتش در معاونت غذا و دارو تصریح کرد: «سال 88 که دکتر حیدری رییس وقت دانشگاه علوم پزشکی از من درخواست کرد تا معاونت را برعهده بگیرم، تا زمان پذیرش و صدور حکم سرپرستی، دو ماه طول کشید تا همه جوانب را بسنجم، چرا که فعالیت داروخانه خود را داشتم که نیاز به تمرکز کافی داشت. وقتی هم پذیرفتم به ایشان گفتم با شما می آیم و با شما می روم. خودشان هم زنده و حاضر هستند و می توانید بپرسید. اما با وجود سه بار استعفای رسمی پس از وی تا امروز، هیچکدام تاکنون پذیرش نشد.»

وی افزود: «جدی ترین زمانی که قصد ترک معاونت داشتم، ابتدای حضور دکتر کشمیری بود که اتفاقا با هم صمیمی بودیم، ولی به ایشان گفتم در شروع کار استعفا می دهم تا دست تان باز باشد، اما او معتقد بود باید فرصت داد تا نیروی موردنظر را شناسایی کند و خواهش کرد بمانم. این موضوع هم در کش و قوس چندماهه گرفتار شد تا کشور درگیر کرونا شد و آن زمان رها کردن مسئولیت مردانه نبود، آن هم برای من که فارغ از همه دیدگاهها، 14 ماه حضور در جبهه های غرب و جنوب طی ایام دفاع مقدس، آموخته بودم که زیر بار مسئولیت شانه خالی نکنم.»

وی از روزهای سخت ابتدای کرونا و کمبود دارو و لوازم بهداشتی می گوید: «به دلیل فشاری که وجود داشت، آن ایام 6 کیلو وزن کم کردم، ولی برخی اقلام نظیر رمدسیویر که گاهی در شیراز و تهران کمیاب بود، اینجا در بوشهر داشتیم و حتی برخی دوستان که در تهران گرفتار بیماری شدند، وقتی پیگیر این داروها بودند و متوجه می شدند در بوشهر موجودی داریم، تعجب می کردند. این را قبلا جایی نگفته بودم، ولی خدا را شاهد می گیرم حتی در زمانی که بیمارستان های دانشگاهی استان به دلیل بدهی ناشی از ایام کرونا قادر به تسویه بدهی شان نبود، از اعتبار شخصی و امتیاز داروخانه ای، این نیازها را تامین کردم، هرچند در پرداخت مطالبات تاخیر شد و ناچار به دریافت وام برای تسویه با شرکت ها پخش شدم، اما چون این اقدام برای کمک به مردم استانم بود، به روح برادر شهیدم راضی هستم.»

وی یادآور شد: «در دوران ریاست دکتر ملکی زاده در دانشگاه علوم پزشکی نیز دو بار استعفای خود را اعلام کردم ولی ایشان هم تاکید داشت که باید در معاونت بمانم تا نیروی موردنظر پیدا کند.» (رییس دانشگاه علوم پزشکی در نشست خبری آذرماه سال قبل در واکنش به انتقادی پیرامون معاون غذا و دارو، به درخواست خود برای ماندن رضایی با وجود تقاضای استعفای وی اشاره کرد.)

توضیح درباره یک انتقاد

مهمترین انتقادی که طی سالیان اخیر به معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر مطرح شده، این است که داروخانه دکتر رضایی متولی توزیع داروهای سهمیه ای بیماران خاص می باشد که به عقیده منتقدان تعارض منافع ایجاد می کند.

دکتر رضایی در پاسخ می گوید: «سالها داروخانه 22 بهمن متولی این کار بود، ولی به دلیل ماهیت دولتی و مشکل نقدینگی، همواره توسط شرکت های پخش در لیست سیاه قرار می گرفت و بیماران خاص برای تامین داروهای شان دچار مشکل بودند. برای همین به دکتر رییسی، رییس وقت دانشگاه نامه زدم که این وضعیت قابل ادامه نیست و باید داروخانه خصوصی را هم پای کار بیاوریم. متعاقب آن، به همه داروخانه های مرکز استان که شرایط لازم را داشتند نامه زده و دو هفته فرصت دادیم، اما هیچکدام متقاضی نشدند. دلیل اصلی اش هم بود که حاشیه سود این داروها کم است، قیمت آنها گران است و نیاز به نقدینگی بالایی دارد، تسویه بیمه های پایه بابت آنها ه زمانبر است و در روند توزیع آن نظارت زیادی وجود دارد. وقتی مجددا این فرصت تمدید شد و بازهم داروخانه ای متقاضی نشد، دکتر رییسی گفت که خودت این کار را برعهده بگیر، هم داروخانه ات امتیاز لازم برای این کار دارد، هم تجربه کافی در این زمینه داری، هم با تمام بیمه های پایه و تکمیلی قرارداد داری و جانمایی داروخانه برای پارکینگ خودروی مراجعان هم مناسب است. همان زمان درباره حساسیت های احتمالی بابت مسئولیتم در معاونت غذا و دارو و توزیع داروی بیماران خاص عقب نشینی کردم، ولی دکتر رئیسی اکنون حی و حاضرند، تاکید کردند با مجوز خودشان این کار را برعهده بگیر و مشکل بیماران خاص استان مرتفع کنید. بنابراین ورود من به این عرصه، بخاطر عدم تقاضای سایر داروخانه ها و مجوز رییس دانشگاه بود.»

معاون پیشین غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر تاکید کرد: توزیع داروی بیماران خاص به دلیل نظارت سختگیرانه ای که برای توزیع آن وجود دارد و سامانه هایی که به طور مستمر از کشور روی روند تخصیص آن به بیماران نظارت دارد، میزان انحرافش خصوصا طی سالیان اخیر نزدیک به صفر است، اما برخی همکاران داروخانه دار ما که تخلفاتی داشتند و در حوزه نظارتی باید در راستای استفای حق و حقوق مردم، به اشکالات آنها رسیدگی می کردیم، هربار روی این موضوع دست می گذاشتند. البته طی این سالها داروخانه های منتخب در استان به 32 داروخانه رسیده و تمرکز داروهای خاص و سهمیه ای فقط در یکجا نیست. ضمن اینکه اگر داروخانه ای توان و شرایط لازم که آئین نامه کشوری آن مشخص است، خواستار توزیع داروهای سهمیه ای باشد، با کمال میل آمادگی داریم. البته اصولی آن است که دارو به صورت عمومی باشد، ولی در واقعیت، برخی اقلام دچار کمبود یا سهمیه است و به صورت کشوری در داروخانه های منتخب توزیع می شود.»

کمبود دارو در بوشهر جدا از کشور نیست

معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر در ادامه گفتگو با «خلیج فارس» درخصوص پرسشی درباره برخی کمبودهای دارویی استان بیان کرد: «شرایط دارو نسبت به سنوات قبل بهتر شده، اما اگر گاهی یک قلم آنتی بیوتیک، قطره چشمی، داروی خاص یا نظایر آن کم می شود، خاص بوشهر نیست و مشابه کشور است.»

رضایی بیان کرد: «مثلا در ماجرای شیر خشک، به دلیل تاخیر بیمه سلامت برای تسویه با داروخانه ها و عدم تخصیص به موقع اعتبار آن توسط سازمان هدفمندی، شاهد کمبود آن در داروخانه های کشور هستیم. صادقانه بگویم، 70 تا 80 قلم دارویی در استان کمبود داریم یا به صورت سهمیه ای است که جدا از وضعیت کشور نیست، به عبارتی عمدتا داروهای تحت نظارت و سهمیه ای هستند که هرچند اغلب شان نوع داخلی هم دارند، ولی تقاضا برای قلم خارجی آنها بیشتر می باشد.»

به گفته وی، «قبلا متناسب با جمعیت استان، سهمیه دارویی استان 1 درصد کشور بود که با رایزنی های فراوان، به 1.3 درصد رسیده که معادل 30 درصد رشد می باشد. این افزایش سرانه دارویی به دلیل محدودیت هایی که در کشور وجود دارد به این راحتی مورد موافقت قرار نمی گیرد که توانستیم با توجیهاتی نظیر جمعیت مواج در استان، استقرار صنایع و همراهی مسئولان استانی و کشوری، این افزایش محقق شود.»

ارتقاء معاونت غذا و دارو، خوشایندترین خاطره ام است

معاون پیشین غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر در ادامه گفتگو با «خلیج فارس» درباره خوشایندترین خاطره اش از 15 سال حضور در این مسئولیت می گوید: «بهترین خاطره ام این است که توانستم معاونت غذا و داروی بوشهر را ارتقاء دهم، طوری که امروز هرچند دانشگاه علوم پزشکی بوشهر جزو تیپ دو کشور است، ولی معاونت غذا و دارو جزو تیپ یک کشور می باشد. همین حفظ وضع موجود در بین معاونت غذا و داروی دانشگاههایی تیپ یک که برخی از آنها دانشگاههای مادر کشور هستند، کار بسیار دشواری است که خوشبختانه با همراهی همکارانم در معاونت و دانشگاه توفیق تحقق آن را داشتیم.»

یحیی رضایی همچنین با اشاره به اینکه در شروع کار، معاونت غذا و دارو در یکی از ساختمان های ستاد مرکزی دانشگاه علوم پزشکی با زیربنای 500 متر قرار داشت، تصریح کرد: «خوشبختانه ساختمان معاونت در خیابان سنگی را در دوره مسئولیتم شروع و افتتاح کردم که با افزایش فضای فیزیکی به 2700 متر، امکان استقرار بسیاری از تجهیزات جدید برای اجرای آزمون ها در استان شد که ارزش امروز آنها بالای 50 میلیارد تومان است، همچنین افزایش ردیف های سازمانی این معاونت از 36 به 85 ردیف و تعداد نیروهای متخصص شاغل از 28 به 68 نفر جزو دیگر دستاوردهای معاونت بود که به دلیل حوزه گسترده نظارتی این معاونت شامل دارو، اقلام غذایی و محصولات سلامت محور و تجهیزات مصرفی پزشکی باید این ارتقا صورت می گرفت.»

وی افزود: «نوسازی تنها داروخانه دولتی مرکز استان (22 بهمن) با وجود دشواری های مجوز از شهرداری و تامین اعتبار از دانشگاه به منظور رعایت شان مراجعان و همکاران، افزایش فضای آزمایشگاهی معاونت از 250 به 850 متر به همراه استقرار دستگاههای نوین آزمایشگاهی، افزایش شمار داروخانه های استان از 78 به 160 داروخانه طی این مدت رقم خورده، طوری که امروز در نقطه ای از استان درخواست تاسیس داروخانه نداریم که در نوبت انتظار باشد.»

وی ادامه داد: «همچنین زمان تشکیل کمیسیون ماده 20 (بررسی عملکرد یا مجوز داروخانه) در استان از 55 روز به یک ماه رسیده، شرکت های پخش دارو و تجهیزات پزشکی استان نیز از 3 به 9 شرکت ارتقا یافته است. علاوه بر این،

2 آرزوی محقق نشده

وی در بخش پایانی این گفتگو، درباره خواسته یا آرزوی محقق نشده اش در معاونت غذا و دارو بیان کرد: «بسیار تمایل داشتم دانشکده داروسازی بوشهر تاسیس شود که می توانست به ارتقای سطح پزشکی و درمانی استان کمک کند، ضمن اینکه به دلیل تنوع گیاهان دارویی، وجود مرکز تحقیقات هسته ای، نیروگاه اتمی بوشهر و ساخت رادیوداروها، وجود منطقه ویژه و آزاد در استان برای تسهیل در واردات و صادرات، وجود صنایع پتروشیمی که برخی مواد پایه داروها برای تولید یا بسته بندی را در دسترس قرار می دهد، ظرفیت کافی در استان برای ایجاد دانشکده داروسازی را فراهم می کند.»

وی افزود: «هرچند این موضوع در حوزه اختیارات من نبود و باید توسط معاونت آموزشی دانشگاه دنبال می شد، حدود 7 سال قبل پیشنهادش را مطرح کردم و به واسطه دوستانی که در برخی دانشگاههای دیگر داشتم، برای تامین هیات علمی پروازی آن شرایط مهیا بود، حتی مجوز شورای گسترش که زیرمجموعه شورای عالی انقلاب فرهنگی می باشد هم در شرف صدور بود، ولی دانشگاه و معاونت آموزشی اولویت های دیگر از جمله رشته های موجود داشت که تا حدودی به آنها حق می دهم. امیدواریم این مهم در آینده پیگیری و به ظرفیت های آموزشی دانشگاه بوشهر اضافه شود.»

یحیی رضایی دیگر خواسته ای که با وجود پیگیری زیاد محقق نشد، را ایجاد آزمایشگاه کنترل مواد غذایی در گمرک بوشهر دانست. او می گوید: «با وجود پیگیری های زیاد و تفاهم نامه ای که در اواسط دهه 90 با گمرک برای اختصاص زمین داشتیم، همراهی کافی از سوی گمرک نشد و این ایده محقق نگردید تا کالاها در همان گمرک آزمون شده و روند کار تجار تسهیل و تسریع شود. امیدوارم در آینده زمینه اجرای این تفاهم نامه فراهم شود.»

از مهمترین چالش تا آینده کاری

معاون مستعفی غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر درباره مهمترین چالش طی مدت مسئولیتش بیان کرد: «صادقانه بگویم رویه برخی دستگاههای نظارتی، مهمترین چالش دوران کاری من خصوصا طی سالیان اخیر بود، طوری که کارشناسی معرفی می کردند که تخصص لازم در زمینه فعالیت های گسترده معاونت نداشت و گاها دخالت جایگزین نظارت می شد. البته خوشبختانه عملکرد حقیر شفاف بوده و هیچ پرونده محکومیت برای بنده در دستگاههای نظارتی تشکیل نشد، ولی برخی رفتارها یا برخوردها، باعث دلسردی همکارانم می شد یا شان مدیر را زیر سوال می برد.»

یحیی رضایی درباره آینده کاری اش پس از خروج از معاونت غذا و دارو نیز بیان کرد: «قطعا در کنار مردم استانم می مانم و انشالله تلاش دارم با توسعه فعالیت های بخش خصوصی ام از جمله داروخانه شخصی خود، کمک کنم نیاز دارویی مردم استان به شکل مناسب تری تامین شود تا نیاز به استان های دیگر بابت آن ها بسیار اندک و حتی صفر شود و برای این مهم از خداوند می خواهم توان و انرژی کافی دهد.»

وی در پایان از روسای دانشگاه علوم پزشکی بوشهر در دوران مسئولیتش، معاونین، مدیران و پرسنل معاونت و فعالان حوزه دارو در استان و اصحاب رسانه بابت همراهی شان طی 15 سال مسئولیتش تقدیر کرد.