آئین نامه ته لنجی ابلاغ شد؛ نقاط قوت و ضعفش کدامند؟

حسن مرادی

پس از سالها کش و قوس و تصویب «قانون ساماندهی و نظارت بر تجارت مرزی -کولبری و ملوانی» در سال گذشته، سرانجام آیین نامه اجرایی قانون مذکور توسط معاون اول رییس جمهور ابلاغ شد، آن هم با تاخیر 4 ماهه.

هنوز برخی از موارد کاملا شفاف نیست و موکول به اظهارنظر کارگروه مربوطه شده است. در این راستا به برخی از نقاط قوت و ضعف این قانون و آیین نامه می پردازیم:

✅ نقاط قوت

1️⃣ تعیین تکلیف و قانونمند شدن وضعیت ته لنجی و تعیین چارچوب مشخص قانونی که باعث می شود از برخورد سلیقه ای جلوگیری شود.

2️⃣ اعطای معافیت ۱۰ تا ۳۰ درصدی سود بازرگانی کالاها به مرزنشینان برای واردات به مدت ۵ سال

3️⃣ مکلف نمودن لنج داران به پرداخت بیمه و عیدی جاشوها ( ملوانان) در طول سال، معضلی که سالهاست گریبان گیر جاشوها بوده است.

4️⃣ حل مشکل خروج کالا از استان و احتمالا برچیده شدن شوتی ها. البته این موضوع فعلا تا یکسال مشخص شده و بعد از آن باید تصمیم گیری شود.

5️⃣ بازگشت هزینه های ناشی از عوارض گمرکی به مناطق مرزی و هزینه کرد آنها برای توسعه زیرساخت ها و معیشت مرزنشینان.

6️⃣ الزام لنجداران به ثبت و دریافت گواهینامه فنی و ایمنی که خطرات را کاهش خواهد داد و لنج ها را ساماندهی خواهد کرد.

7️⃣ الزام نمودن بنادر برای رعایت استانداردها و داشتن زیرساخت ها برای پذیرش کالا، ایمنی را افزایش داده و کنترل کالای قاچاق را تسهیل می کند.

❌ نقاط ضعف

1️⃣ ادغام کولبری و ملوانی با هم در قانون در صورتی که دو مقوله کاملا متفاوت هستند.

2️⃣ بزرگترین مشکل آیین نامه تعیین سقف ۷ درصدی برای واردات ته لنجی است که مغایر با تبصره۲ این قانون است که بیان می کند «سالانه به میزان حداکثر ‎۱۰ درصد ارزش ‎واردات کل کشور در سال قبل می توان از این طریق واردات انجام شود». به عبارتی همین قانون هم اجرا نشده است و جا دارد به نماینده دشتی و تنگستان به عنوان ناظر مجلس در ستاد قاچاق دست مریزاد گفت!

3️⃣ عدم تعیین تکلیف لنج های جدید ساخته شده که هنوز مجوز ندارد و منوط کردن مجوز جدید به امحا یک مجوز لنج قدیمی

4️⃣ تعیین سقف ۱۲۰۰ یورویی در سال برای یک ملوان که در طول سال با لحاظ یورو ۹۰ هزار تومانی مبلغی حدود ۱۰۸ میلیون تومان می شود که مبلغ بسیار کمی است. (اقلام خارج از لیست یا مازاد از این میزان طبق رویه معمول شامل عوارض گمرکی می شود.)

5️⃣ نبود بند قانونی در خصوص الزام ثبت سفارش منوط به ثبت شرکت بازرگانی در شهرهای مرزی (این الزام می توانست به رونق بیشتر مرز و اشتغالزایی منجر شود)

6️⃣ مشخص نبودن لیست دقیق کالاهای مشمول ته لنجی

7️⃣ کماکان سهم ملوان از درآمد حاصله مشخص نیست و اجحاف فعلی بر حق ملوانان پاپرجاست

فارغ از موارد عنوان شده باید دید در اجرا مسولان مربوطه چگونه عمل خواهند کرد، زیرا عمدتا آنچه در عمل اتفاق می افتد با نص صریح قانون انطباق ندارد.

متن آئین‌نامه اجرایی قانون ساماندهی و نظارت بر تجارت مرزی (کولبری و ملوانی) را اینجا بخوانید.