«جو بایدن پشت فرمان خوابیده است»

خلیج فارس: شکست در تلاش‌های بایدن برای ایجاد ثبات در خاورمیانه و تامین مالی جنگ در اوکراین اهداف اصلی سیاست خارجی او را در دوره اول ریاست ‌جمهوری تضعیف کرد و بر مشکلاتی که ایالات متحده با اولویت سوم یعنی چین با آن مواجه بوده افزوده است.

به گزارش«خلیج فارس» به نقل از فرارو ، در طول یک هفته حمله گروه شبه نظامی حماس به اسرائیل تلاش‌های واشنگتن را برای میانجی‌گری پیمان عادی سازی روابط بین اسرائیل و عربستان سعودی پیچیده ساخته و همزمان واشنگتن با چالش‌هایی بر سر کمک به اوکراین مواجه است و جمهوری خواهان در کنگره که رئیس مجلس نمایندگان شان از کار برکنار شده مسیر حمایت اوکراین را مسدود کرده اند.

اکنون بایدن با آزمونی دیگر مواجه است و آن این که آیا با “شی جین پینگ” رئیس جمهور چین در ماه آینده زمانی که آمریکا میزبان نشست رهبران آسیا و اقیانوسیه در سانسفرانسیسکو خواهد بود دیدار خواهد داشت یا خیر.

مشاوران و متحدان بایدن استدلال می‌کنند که حمله غافلگیرانه روز شنبه حماس به اسرائیل نیاز به رهبری باتجربه در کاخ سفید را نشان داد در تضاد با آنچه که آنان به عنوان هرج و مرج در حال حاضر موجود در حزب جمهوری خواه می‌دانند. آنان هم چنین تلاش‌های دولت بایدن برای بازسازی اتحادها، حمایت از کشور‌ها در حمایت از اوکراین و پیشی گرفتن از چین را به عنوان نقاط مثبت دولت بایدن مطرح می‌کنند. “جیک اوچینکلاس” نماینده دموکرات از ماساچوست باور دارد که بایدن اعتبار اخلاقی امریکا را در صحنه جهانی احیا کرده است.

با این وجود، رخداد‌های اخیر در خاورمیانه اوکراین و چین بایدن را در برابر انتقادات مطرح شده در مورد سیاست خارجی دولت اش آسیب پذیر ساخته است. “ماکوین مولین” سناتور اوکلاهاما در توئیتر نوشته است: “ایران، چین و روسیه به دنبال هر دلیلی برای سوء استفاده از سیاست خارجی ضعیف ایالات متحده هستند. جو بایدن پشت فرمان خوابیده است”.

در ادامه به تشریح ناکامی‌ها سیاست خارجی بایدن خواهیم پرداخت:

خاورمیانه

تمرکز اصلی تیم بایدن در خاورمیانه بازگشت به توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ با ایران پس از خروج ترامپ از این توافق بود. پس از شکست مذاکرات غیرمستقیم با ایران توافق در منطقه، به میانجی گری برای توافقی مهم بین عربستان سعودی و اسرائیل تغییر کرد. در گفتگو‌های آرام در بیت المقدس و ریاض مقام‌های آمریکایی چارچوبی را تعیین کردند که انتظار می‌رود شامل برنامه هسته‌ای غیرنظامی و تضمین‌های امنیتی برای عربستان سعودی باشد.

به گفته مقام‌ها و دستیاران کنگره این اقدامات به نوعی نیاز به تایید کنگره ایالات متحده دارند. یک مقام ارشد دولت امریکا گفته که برای کاخ سفید خیلی زود است که بداند حمله حماس چگونه بر تلاش‌های عادی سازی رابطه عربستان سعودی و اسرائیل اثر می‌گذارد و تاکید کرده که دولت بایدن به تلاش‌های دیپلماتیک ادامه خواهد داد.

بلینکین روز شنبه با “محمود عباس” رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین تلفنی صحبت کرد و از او و دیگر رهبران منطقه خواست تا حمله حماس را محکوم کنند. با این وجود، آن تماس هیچ محکومیت عمومی‌ای در پی نداشته است.

اوکراین

در روز‌های اولیه دولت بایدن مقام‌های دولت او به دنبال تثبیت تنش‌ها با مسکو بودند تا ایالات متحده بتواند روی یک چالش بلندمدت بزرگتر یعنی ظهور چین تمرکز کند. در حالی که “ولادیمیر پوتین” رئیس جمهور روسیه برای حمله سال ۲۰۲۲ آماده می‌شد مقام‌های بایدن اطلاعاتی را منتشر کردند که این حمله را پیش بینی می‌کرد و به اتحادیه اروپا و سایر اقتصاد‌های بزرگ برای اعمال تحریم‌ها و حمایت از اوکراین با بودجه و سیستم‌های تسلیحاتی قدرتمند کمک کرد.

در ایالات متحده حمایت دو حزبی از جریان کمک و تسلیحات به اوکراین به دنبال داشت. به گفته انستیتو کیل برای اقتصاد جهانی یک موسسه تحقیقاتی آلمانی ارزش کلی کمک‌های ایالات متحده به اوکراین از جمله کمک‌های بشردوستانه و نظامی بالغ بر ۷۲.۸ میلیارد دلار است. یک مقام ارشد دولت بایدن چالش پیش روی کمک به اوکراین را تصدیق کرد، اما گفت که مقام‌های دولت او هم چنان شاهد حمایت قوی دو حزبی از این کمک‌ها هستند.

مقام‌های اوکراینی نگران هستند که شکاف‌های حمایتی در کارزار انتخابات ریاست جمهوری که در آن ترامپ از ایالات متحده به دلیل حمایت از اوکراین انتقاد کرده بیش‌تر شود. ترامپ به‌عنوان رئیس جمهور بار‌ها تحسین خود را از پوتین نشان داد.

چین

دولت بایدن از اولین روز‌های روی کار آمدن خود به دنبال دستیابی به تعادل ظریف با پکن بود تا فشار بر چین را که با توجه به سیاست ایالات متحده یک ضرورت سیاسی است حفظ کند در حالی که در‌ها را برای همکاری در زمینه‌های انتخابی مانند تغییرات آب و هوایی، رشد اقتصادی جهانی و مقابله با جریان مواد شیمیایی مورد استفاده برای ساخت ماده مخدر فنتانیل رایج شده در امریکا باز گذاشت. مقام‌های امریکایی گفتند که اولین گام‌های سیاستگذاری برای کاخ سفید تثبیت اقتصاد ایالات متحده پس از پاندمی ویروس کرونا و جلب نظر متحدان منطقه‌ای از جمله ژاپن و هند برای نزدیک شدن به پکن از موضع قوی‌تر بود.

تلاش بعدی برای جلوگیری از ارائه کمک‌های چین برای جنگ روسیه در اوکراین بود. بایدن سال گذشته با شی در بالی در اندونزی به منظور تثبیت روابط و کاهش خطر تشدید تنش خطرناک در اطراف تایوان جزیره‌ای خودمختار به گفتگو نشست. سفر “نانسی پلوسی” رئیس وقت مجلس نمایندگان آمریکا به تایوان و ظاهر شدن یک بالن چینی بر فراز حریم هوایی ایالات متحده که با یک حمله موشکی چشمگیر به اوج خود رسید تنش‌ها را افزایش داد.

نوسانات در این رابطه نشانه‌هایی از ثبات را در ماه‌های اخیر نشان داده است. دولت بایدن به درخواست‌های متحدان امریکا که بسیاری از آنان چین را شریک تجاری اصلی خود می‌دانند برای کاهش تنش‌ها توجه کرده است. در همین حال، اقتصاد چین به هم ریخته و رهبری چین را تحت فشار قرار داده است. به گفته مقام‌های هر دو طرف اگر نشست بایدن و شی برگزار شود می‌تواند فهرست کار‌های دیگری را ایجاد کند که مقام‌های هر دو طرف بتوانند برای پیشبرد روابط روی آن کار کنند.

با این وجود، احتمال هر گونه نزدیکی احتمالا ضعیف خواهد بود. به نظر می‌رسد هیچ یک از طرفین آماده امتیاز دادن در مورد موضوعات کلیدی مانند فناوری و تایوان نیستند و بنابراین رقابت جهانی و بی اعتمادی آنان احتمالا تشدید خواهد شد. شی در ماه جاری آماده می‌شود تا میزبان پوتین و رهبران ده‌ها کشور دیگر، اما نه ایالات متحده باشد تا برنامه جهانی زیرساخت سازی خود را که به نام ابتکار عمل کمربند و جاده شناخته می‌شود جشن بگیرد.